Rusya-Ukrayna savaşına giden süreçte NATO faktörü(2022)
NATO factor in the process leading to the Russia-Ukraine war(2022)
- Tez No: 950172
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET FATİH SANSAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Tarih, Uluslararası İlişkiler, Political Science, History, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Russia, Ukraine, NATO, Russia-Ukraine War, United States of America
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dünyası Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dünyası Sosyal, Ekonomik ve Siyasal İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Bu tez, 2022 yılında Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesiyle başlayan olayları, NATO'nun genişleme politikalarının ışığında analiz etmektedir. Rusya'nın bu askeri müdahalesi, yalnızca bölgesel bir çatışma değil, Soğuk Savaş sonrası yeniden şekillenen uluslararası dengelerin ve güç mücadelelerinin bir göstergesi olarak değerlendirilebilir. Bu çalışma, özellikle NATO'nun genişleme politikalarının, Rusya'nın uluslararası sistemde kendini nasıl konumlandırdığını ve bu politikaların küresel güvenlik üzerindeki etkilerini anlamayı hedeflemektedir. NATO, İkinci Dünya Savaşı sonrası ABD öncülüğünde kurulan, Batı'yı Sovyetler Birliği'nin yayılmacı politikalarına karşı koruma amacı güden bir savunma ittifakıdır. Ancak Sovyetler Birliği'nin 1991'de çöküşüyle birlikte NATO, orijinal tehdidini kaybetmiş görünse de genişleme politikasını sürdürmüş ve bu süreçte eski Sovyet coğrafyasına doğru yönelmiştir. Özellikle Gürcistan ve Ukrayna gibi ülkelerin NATO üyeliği gündeme geldiğinde, Rusya'nın tepkisi sertleşmiş ve bu durum Moskova'nın ulusal güvenlik algısında kritik bir tehdit olarak algılanmıştır. 2008 Bükreş Zirvesi, bu gerilimlerin başlangıç noktası olmuş ve Rusya, Ukrayna'yı NATO'nun doğuya doğru genişleme stratejisinde önemli bir durak olarak görmeye başlamıştır. Bu süreç, nihayetinde 2022'deki askeri işgale kadar varan olaylar zincirini tetiklemiştir. Tez, NATO'nun kuruluş amacından başlayarak, yıllar içinde nasıl bir dönüşüm geçirdiğini ve bu dönüşümün ABD'nin dış politikasıyla nasıl örtüştüğünü kapsamlı bir şekilde ele almaktadır. Çalışma, NATO'nun savunma ve güvenlik politikalarının ABD'nin liderliğinde şekillendiğini, ancak bu politikaların eski Sovyet coğrafyasındaki genişlemesiyle Rusya'nın güvenlik algısını tehdit ettiğini ve bu durumun uluslararası güvenlik krizine yol açtığını ortaya koymaktadır. Ayrıca Rusya'nın“yakın çevre”stratejisi ve bölgedeki hegemonyasını koruma çabaları, NATO'nun genişleme hamleleriyle doğrudan çatışmıştır. Araştırmada, NATO'nun resmî belgeleri, uluslararası güvenlik raporları, bilimsel yayınlar ve literatür taraması yöntemi kullanılarak NATO'nun genişleme politikalarının ve bu politikaların Rusya üzerindeki etkilerinin detaylı bir analizi yapılmıştır. NATO'nun genişleme stratejisinin yalnızca bölgesel değil, küresel ölçekte yarattığı etkiler incelenirken, özellikle Ukrayna'nın NATO'ya üyelik sürecine ilişkin tartışmalar ve bu sürecin nasıl bir güvenlik tehdidine dönüştüğü üzerinde durulmuştur. Sonuç olarak bu çalışma, yalnızca geçmişteki olayları analiz etmekle kalmayıp, gelecekte benzer krizlerin önlenmesine yönelik çıkarımlar yapmayı amaçlamaktadır. NATORusya ilişkilerinin karmaşıklığı, küresel güvenliğin kırılganlığı ve uluslararası sistemdeki güç dengelerinin nasıl şekillendiği bu çalışmanın merkezinde yer almaktadır. Bu bağlamda tez, hem karar alıcılar hem de akademisyenler için uluslararası güvenlik politikaları ve bölgesel krizlere yönelik kapsamlı bir rehber niteliği taşımaktadır. NATO'nun genişleme politikaları ve bu politikaların Rusya'nın stratejik kararlarına etkisi, yalnızca Ukrayna krizi özelinde değil, küresel güvenlik mimarisi açısından da kritik önemdedir. Bu tez, bu önemli konuyu aydınlatmayı ve gelecekte daha barışçıl bir uluslararası sistemin inşasına katkıda bulunacak dersler sunmayı hedeflemektedir. Anahtar Kelimeler; Rusya, Ukrayna, NATO, Rusya-Ukrayna savaşı, Amerika Birleşik Devletleri
Özet (Çeviri)
This thesis analyzes the events leading to Russia's 2022 invasion of Ukraine through the lens of NATO's expansion policies and their implications for international security. Russia's military intervention is not merely a regional conflict but a reflection of the shifting balance of power and geopolitical rivalries that emerged after the Cold War. The study focuses on the role of NATO's expansion strategies in shaping Russia's position within the international system and their impact on global security dynamics. NATO, established in the aftermath of World War II under U.S. leadership, was initially designed to counter the expansionist policies of the Soviet Union. Despite the Soviet Union's collapse in 1991, NATO continued its expansionist agenda, particularly towards former Soviet territories. This expansion has been perceived by Russia as a direct security threat, especially with the discussion of NATO membership for Georgia and Ukraine. The 2008 Bucharest Summit marked a turning point in escalating tensions, as Russia began viewing Ukraine as a pivotal state in NATO's eastward expansion. These developments eventually culminated in the 2022 military conflict. The thesis provides a comprehensive analysis of NATO's evolution since its establishment, focusing on how its policies have been aligned with U.S. foreign policy objectives. It highlights how NATO's security and defense strategies have challenged Russia's security perceptions, contributing to the current international security crisis. The research explores the clash between NATO's expansion and Russia's“near abroad”strategy, which aims to maintain its regional dominance. Utilizing NATO's official documents, international security reports, scholarly articles, and literature reviews, the study examines the implications of NATO's expansion policies on Russia and global security. The analysis delves into how NATO's strategic moves in former Soviet territories, especially the discussions surrounding Ukraine's potential NATO membership, have intensified geopolitical tensions and triggered a security dilemma for Russia. Ultimately, this study aims to not only analyze past events but also provide insights for preventing similar crises in the future. It emphasizes the complexity of NATO-Russia relations, the fragility of global security, and the evolving dynamics of power within the international system. By doing so, it serves as a valuable guide for policymakers and scholars in understanding the broader implications of regional conflicts on international security. The expansion policies of NATO and their influence on Russia's strategic decisions hold critical significance, not only in the context of the Ukraine crisis but also for the global security architecture. This thesis seeks to illuminate these vital issues and contribute to the construction of a more peaceful international system by offering lessons for the future.
Benzer Tezler
- Putin dönemi Rusya'sının Ukrayna politikalarında Avrasyacılığın eleştirel jeopolitik kuramları çerçevesinde incelenmesi
A critical perspective on Eurasianism: Formal and practical geopolitical analysis of Putin-era Russia's Ukraine policies
MEHMET İŞCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerAtılım ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DUYGU DERSAN ORHAN
- Pierre Ruffin'in Kırım Günlüğü ışığında Maksud Giray Han dönemi (1767-1768)
The period of Maksud Giray Khan in the light of Pierre Ruffin's Crimean Diary (1767-1768)
ONUR BİRİNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihKaradeniz Teknik ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DERYA DERİN PAŞAOĞLU
- İnternet gazeteciliği bağlamında barış odaklı habercilik: Ukrayna-Rusya savaşı örneği
In the context of internet journalism peace-oriented journalism:The case of Ukraine-Russia war
GAMZE DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
GazetecilikAtatürk ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLHANIM KARAOĞLU
- Sovyet sinemasında Kruşçev dönemi ve kültürel kimlik görünümleri
Khrushchev period and cultural identity aspects in Soviet cinema
BANU ERDOĞAN ÇAKAR
Doktora
Türkçe
2022
Sahne ve Görüntü SanatlarıKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİletişim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİYAZİ AYHAN
- Ukrayna'nın ulus ve devlet inşa süreci ve küresel güçlerin bu sürece etkisi
Ukraine's nation and state building process and the effects of global powers to this process
ZEYNEP BENLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Uluslararası İlişkilerBaşkent ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL AYDINGÜN