Three essays on food security: Sustainable development, structural drivers and agricultural price dynamics
Gıda güvenliği üzerine üç makale: Sürdürülebilir kalkınma, yapısal etkenler ve tarımsal fiyat dinamikleri
- Tez No: 950197
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZGÜR TEOMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat (İngilizce) Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat (İngilizce) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 148
Özet
Bu tez, sürdürülebilir kalkınma bağlamında gıda güvenliği/güvensizliğinin rolünü, COVID-19 dönemiyle birlikte gıda güvenliği/güvensizliğini belirleyen temel faktörlerin tespitini ve üç farklı kriz çerçevesinde tarımsal ürün fiyatlarındaki değişimleri etkileyen unsurların analizini konu alan üç makaleden oluşmaktadır. Birinci bölüm, gıda güvenliği/güvensizliğinin sürdürülebilir kalkınmadaki önemli rolüne dair derinlemesine bir çerçeve sunmaktadır. Bu bölümde, gıda güvenliği ile Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA'lar) arasındaki döngü ortaya konulmaktadır. Öyle ki bazı unsurlar, bir faktörün hem ana faktörü ve/veya tetikleyici faktörü olarak hem de sonucu olarak işlev görürken, kimi durumlarda bir etkenin hem nedeni hem de sonucu olarak rol oynayabilmektedir. Bu karşılıklı etkileşim içinde olan faktörlere yönelik müdahaleler, söz konusu kısır döngü içinde bir kelebek etkisi yaratarak, sürecin verimli bir döngüye dönüşmesini sağlayarak sürdürülebilir kalkınmanın temellerinin güçlendirilmesine katkı sunabilmektedir. İkinci çalışmada, COVID-19 döneminde küresel bir sorun olarak öne çıkan gıda güvenliği/güvensizliğinin yapısal belirleyicilerini tespit etmeye yönelik bir analiz gerçekleştirilmektedir. Çalışma, 2004-2022 dönemini ve 138 ülkeyi kapsamakta olup, analiz için Sistem-GMM modeli tercih edilmektedir. Altı temel faktör (ekonomik, yönetimsel, tarımsal, politik, demografik ve çevresel faktörler) ile bir dış şok (COVID-19 pandemisi) temelinde genel bir çerçeve sunularak gıda güvenliği/güvensizliğine ilişkin çarpıcı sonuçlar elde edilmiştir. Elde edilen sonuçlar, yetersiz beslenme yaygınlığının gecikmeli değeri, enflasyon, üretim, kırsal nüfus, tahıl ithalatına bağımlılık ve COVID-19 pandemisinin gıda güvenliği/güvensizliği üzerindeki etkilerini ortaya koymaktadır. Bu değişkenler arasında, en çok etkili olandan en az etkili olana doğru sırasıyla yetersiz beslenmenin gecikmeli değeri, COVID-19 pandemisi, üretim, enflasyon ve tahıl ithalatına bağımlılık, gıda güvenliğini tetikleyen ve daha da kötüleştiren etkenler olarak belirlenmiştir. Buna karşın, yalnızca kırsal nüfusun gıda güvenliği üzerinde olumlu bir etkisi olduğu görülmektedir. Üretim, dağıtım, gelir düzeyi, altyapı ve politikalara yönelik iyileştirmeler ve alınacak önlemler, üretim artışı, daha sağlam ulusal gıda sistemleri ve dolayısıyla da gıda güvensizliğinin şiddetinin azaltılması açısından oldukça önemlidir. Çalışmanın üçüncü odak noktası, farklı sebeplerden kaynaklanan krizlerin (Küresel Gıda Krizi/Küresel Finansal Kriz (2008–2009), Rusya-Türkiye Uçak Krizi (2015–2016), ve COVID-19 pandemisi (2019– 2021)) etkilerini göz önünde bulundurarak, 2002-2021 dönemi için Türkiye'deki tarımsal ürün fiyatlarındaki değişimlerin gerisindeki belirleyicilerin analiz edilmesidir. Fiyat değişiminde etkili olan faktörlerin uzun ve kısa vadeli etkilerini değerlendirebilmek amacıyla Otoregresif Dağıtılmış Gecikmeli Modeli (ARDL) uygulanmıştır. Tarımsal ürünlerdeki fiyat değişimlerine yönelik olarak seçilen ürünler ve potansiyel belirleyiciler aracılığıyla elde edilen sonuçlar; ilgili kategoriler altındaki kamu yönetimi etkinliği, regülatif kalite, azot kullanımı, su fiyatı, para arzı, döviz kuru ve gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYİH) değişkenlerinin, fiyat değişimlerin de en etkili faktörler olduğunu ortaya koymaktadır. Anahtar Sözcükler Gıda Güvenliği, Tarımsal Ürün Fiyatları, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, Küresel Gıda Krizi, COVID-19 Pandemisi, Küresel Krizler
Özet (Çeviri)
This dissertation constitutes of three essays that focus on the role of food (in)security in sustainable development, identifying structural drivers of food (in)security with the COVID-19 period and the determination of the factors influencing agricultural price changes by taking three distinct crises (Global Food Crisis (2008–2009), also called the global financial crisis; Russia–Türkiye aircraft crisis (2015– 2016), and the COVID-19 pandemic (2019–2021)) into account. The first framework provides insight into the significant role of food security/insecurity in sustainable development. This chapter unbares the vicious circle between the food security and SDGs because a factor can serve as both a primary cause and a trigger or outcome, even some factors can act as both the cause and consequence of a determinant. Initiating action on these interconnected factors can trigger a butterfly effect within that vicious circle, potentially transforming it into a virtuous circle, ensuring the foundation for sustainable development. In the second study, we investigate to identify structural drivers of food (in)security with the COVID-19 period, during which food (in)security emerged as a prominent global concern. The study was conducted on the 2004-2022 period and 138 countries and applied through System GMM model. Based on the six key factors (economic, governmental, agricultural, political, demographical and environmental) and one external shock (COVID-19 pandemic), we provide a general picture of the topic and yielded striking findings about food (in)security. The findings we obtained reveal the importance of the lagged value of the prevalence of undernourishment, inflation, food production, rural population, cereal import dependency and COVID-19 pandemic. Among them, the variables including the lagged value of PoU (prevalence of undernourishment), COVID-19 pandemic, food production, inflation and cereal import dependency from the most to the least influential have been determined as triggering and aggravating factors on the food insecurity. The rural population appears the only positive influence on food security in our analysis. Taking some measures and improvements grounded on better production, distribution, income level, infrastructure and policies may exhibit considerable potential on production growth, stronger national food systems and thus reducing the severity of food insecurity. The third focal point of our study is to examine the determinants of agricultural price fluctuations in Türkiye between 2002 and 2021, with particular attention to the impacts of three major crises (Global Food Crisis (2008–2009), also called the global financial crisis; Russia–Türkiye aircraft crisis (2015– 2016), and the COVID-19 pandemic (2019–2021)) of different causes. To capture both short- and long- term dynamics, the Autoregressive Distributed Lag (ARDL) model is employed. The findings indicate that, among the selected agricultural products and potential explanatory variables, the most influential drivers of price changes are government effectiveness, regulatory quality, nitrogen use, water pricing, money supply, exchange rate, and GDP, each within their respective categories. Keywords Food Security, Agricultural Product Prices, Sustainable Development Goals, Global Food Crisis, COVID-19 Pandemic, Global Crises
Benzer Tezler
- Three essays on technical efficiency in Turkish manifacturing industries
Türkiye imalat sanayiinde teknik etkinlik
PELİN KALE
Doktora
İngilizce
2001
Ekonomiİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiEkonomi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN ZAİM
- Essays on international economics
Uluslararası iktisat üzerine makaleler
SEDA KÖYMEN ÖZER
Doktora
İngilizce
2015
Ekonomiİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FİTNAT BANU PAKEL
- Karşılaştırmalı tüketim fonksiyonları üzerinden gelir dağılımı-hanehalkı harcamaları ilişkisi: Avrupa Birliği örneği
The relationship between income distribution and household consumption over comparative consumption functions: The case of the European Union
MUSTAFA BİLİK
- Essays on economic analysis of food prices in Turkey
Türkiye'deki gıda fiyatlarının ekonomik analizi üzerine denemeler
SEFA IŞIK
Doktora
İngilizce
2020
EkonomiAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH CEMİL ÖZBUĞDAY
