Öğretmenlerin duygusal zekâ düzeylerinin iş doyumları ve iş performansları üzerindeki etkisi
The effect of teachers' emotional intelligence levels on their job satisfaction and job performance
- Tez No: 950248
- Danışmanlar: PROF. DR. ATİLA YILDIRIM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin duygusal zekâ düzeylerinin iş doyumu ve iş performansı üzerindeki etkilerini incelemektir. Araştırma, nicel bir yöntemle yürütülmüş olup, değişkenler arasındaki ilişkileri ortaya koymayı hedefleyen ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmada duygusal zekâ bağımsız değişken olarak ele alınırken, iş doyumu ve iş performansı bağımlı değişkenler olarak değerlendirilmiştir. Araştırmanın örneklemini, 2024-2025 eğitim-öğretim yılında Konya ilinin merkez ilçeleri (Karatay, Selçuklu, Meram) ile merkez dışı ilçelerinden (Beyşehir, Seydişehir, Akşehir) seçilen ve İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından izin verilen okullarda görev yapan, araştırmaya gönüllü olarak katılan toplam 362 öğretmen oluşturmaktadır. Katılımcılar, kolayda örnekleme yöntemiyle belirlenmiş ve farklı eğitim kademelerinde görev yapmaktadır. Veriler, Kasım 2024 ile Mart 2025 tarihleri arasında“Kişisel Bilgi Formu”,“Öğretmen İş Doyumu Ölçeği-9”,“Bireysel İş Performansı Ölçeği”ve“Rotterdam Duygusal Zekâ Ölçeği”kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde IBM SPSS Statistics 30 programı kullanılmış; betimleyici istatistiklerin yanı sıra bağımsız örneklem t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Bonferroni post-hoc testi, Pearson momentler çarpımı korelasyon analizi ve basit doğrusal regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmenlerin duygusal zekâ düzeyleri cinsiyet, eğitim düzeyi ve görev yapılan yere göre anlamlı farklılık göstermektedir. Kadın öğretmenlerin duygusal zekâ, iş doyumu ve iş performansı düzeyleri erkek öğretmenlere kıyasla anlamlı derecede daha yüksek bulunmuştur. Ayrıca lisansüstü mezunlarının duygusal zekâ düzeyleri lisans mezunlarına göre daha yüksek çıkmıştır. İl merkezlerinde görev yapan öğretmenlerin ise hem duygusal zekâ hem de iş doyumu düzeylerinin, ilçe merkezlerinde görev yapanlara kıyasla daha yüksek olduğu belirlenmiştir. İş doyumu açısından; görev yapılan kademe, meslekteki görev süresi ve görev yapılan yer değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar saptanmıştır. Anaokulu ve ilkokulda görev yapan öğretmenlerin iş doyumu düzeyleri, özellikle lisede görev yapanlara kıyasla daha yüksek bulunmuştur. Benzer şekilde, meslekte 1-10 yıl arası görev yapan öğretmenlerin iş doyumu düzeylerinin, 10 yıl ve üzeri çalışanlara kıyasla daha yüksek olduğu görülmüştür. İş performansı düzeyinde ise cinsiyet ve meslekteki görev süresi değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar gözlenmiştir. Kadın öğretmenlerin iş performansı erkeklerden daha yüksek bulunmuş; meslekte 1-10 yıl arasında görev yapanların performans düzeyleri, özellikle 10-15 yıl görev yapanlara göre anlamlı biçimde daha yüksektir. Ayrıca, öğretmenlerin duygusal zekâ düzeyleri ile iş doyumu ve iş performansları arasında pozitif ve anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Yapılan regresyon analizleri sonucunda, duygusal zekânın hem iş doyumunu hem de iş performansını anlamlı düzeyde yordadığı ortaya konmuştur. Bu sonuçlar doğrultusunda, duygusal zekânın öğretmenlerin mesleki yaşam kalitesi ve verimliliği üzerinde önemli bir etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular, eğitim ortamlarında duygusal zekâ gelişimini destekleyici uygulamaların önemini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to examine the effect of teachers' emotional intelligence levels on their job satisfaction and job performance. A quantitative research method was employed, using a relational survey model to identify the relationships between variables. In the study, emotional intelligence was treated as the independent variable, while job satisfaction and job performance were treated as dependent variables. The sample consisted of 362 teachers working in the central (Karatay, Selçuklu, Meram) and non-central (Beyşehir, Seydişehir, Akşehir) districts of Konya during the 2024–2025 academic year. Participants were selected using the convenience sampling method and worked at various levels of education. Data were collected between November 2024 and March 2025 through the“Personal Information Form,”“Teacher Job Satisfaction Scale-9,”“Individual Job Performance Scale,”and“Rotterdam Emotional Intelligence Scale.”The data were analyzed using IBM SPSS Statistics 30. In addition to descriptive statistics, the independent samples t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), Bonferroni post hoc test, Pearson product-moment correlation analysis, and simple linear regression analysis were used. According to the findings, teachers' emotional intelligence levels significantly differed based on gender, education level, and place of employment. Female teachers demonstrated significantly higher levels of emotional intelligence, job satisfaction, and job performance compared to male teachers. Teachers with postgraduate degrees also showed higher emotional intelligence levels than those with undergraduate degrees. In addition, teachers working in central districts had higher emotional intelligence and job satisfaction levels than those working in non-central districts. In terms of job satisfaction, significant differences were found based on the level of school, years of service, and location. Preschool and primary school teachers had higher job satisfaction than high school teachers. Similarly, those with 1–10 years of experience reported higher satisfaction than those with over 10 years of experience. Significant differences were also observed in job performance based on gender and years of service. Female teachers had higher job performance levels than males, and teachers with 1–10 years of experience performed significantly better than those with 10–15 years of experience. Furthermore, positive and significant correlations were found between emotional intelligence and both job satisfaction and job performance. Regression analyses showed that emotional intelligence significantly predicted both job satisfaction and job performance. These findings highlight the importance of supporting emotional intelligence development in educational settings to improve teachers' professional quality of life and productivity.
Benzer Tezler
- Öğretmenlerin duygusal zekâ ve yaşam doyumu düzeyleri arasındaki ilişki
Emotional intelligence and life satisfaction of teachers relationship between the levels
ZAFER ÖZTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimSiirt ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN BASRİ MEMDUHOĞLU
- Okul öncesi öğretmenlerinin duygusal zeka yetenekleri iş doyumları ve tükenmişlik düzeylerinin bazı değişkenler açısından karşılaştırmalı olarak incelenmesi
Comparative analysis of emotional intelligence job satisfaction and burnout levels of preschool teachers according to some variables
AYŞE ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Eğitim ve ÖğretimSelçuk ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Ev Yönetimi Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ENGİN DENİZ
- Ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin duygusal zekâları ile evlilik doyumları arasındaki ilişki
Başlık çevirisi yok
NEŞE CİNGİSİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
YRD. DOÇ. DR. MEHMET MURAT
- Öğretmenlerin algılarına göre okul yöneticilerinin duygusal zeka düzeyleri ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi
Teachers' perceptions on the relationship between school principals' emotional intelligence levels and teachers' job satisfaction
SAVAŞ BAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimSiirt ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUNUS EMRE AVCI
- Öğretmenlerin duygusal zekâ düzeyleri ile örgütsel sessizlik arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between organizational silence and teachers' emotional intelligence levels
FURKAN CAN ÇAVDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimTrakya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KENAN ÖZDİL