Dış ticaret yakınsaması: Panel veri analizi
Foreign trade convergence: Panel data analysis
- Tez No: 950330
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET TAYFUR AKCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası Ticaret, International Trade
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret Ve Finansman Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret ve Finansman Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
Bu çalışma, Ekonomik İş Birliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) üyesi ülkelerde ihracat ve ithalat serilerinin 1995–2023 veri döneminde yakınsama eğilimini PANIC, yumuşak kırılmalı PANIC ve sert kırılmalı PANIC yöntemleriyle analiz etmeyi amaçlamaktadır. 38 OECD üyesi ülkeyi örneklem olarak ele alan bu çalışma, söz konusu ülkelerde dış ticaretin ihracat ve ithalat açısından nasıl bir konumda olduğunu, zaman içinde şok ve krizlerden nasıl etkilendiğini ve hangi sektörlerde öncü rol üstlendiğini incelemiş, bu değerlendirmelerin ardından PANIC yöntemleri aracılığıyla ampirik analizler gerçekleştirmiştir. Analiz gerçekleştirilirken dünya bankası veri tabanında ilan edilen yıllık ihracat ve ithalat verileri kullanılmış ve veriler nicel olarak değerlendirilmiştir. Çalışmada geleneksel PANIC yönteminin yanı sıra yapısal kırılmaları dikkate alan“sert kırılmalı”ve“yumuşak kırılmalı”yaklaşımların uygulanması, ihracat ve ithalatta dönemsel şokların etkisinin ayrıntılı biçimde değerlendirilmesine imkân tanımıştır. Elde edilen bulgular, OECD ülkelerinin 15'inin ihracat ve 21'inin ithalat yakınsaması gösterdiğini PANIC testi sonucunda tespit etmiştir. Yakınsama gösteren ülke sayısı yumuşak kırılmalı PANIC testi için ortak bileşen açısından 11 ihracat 16 ithalat ve ülkeye özgü bileşen açısından ise 14 ihracat 14 ithalat olarak gözlemlenmiştir. Son olarak sert kırılmalı PANIC testine göre ise OECD ülkelerinin 10 tanesinde ihracat 9'nda ise ithalat yakınsaması olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Özellikle ekonomik entegrasyonun ve küreselleşmenin hız kazandığı bir dönemde, dış ticaretin ülkeler arası yakınsamaya katkısını incelemek hem teorik hem de pratik açıdan önem taşımaktadır. Bu durum, ülkelerin uyguladıkları dış ticaret politikalarının istikrarı, yapısal dayanıklılığı ve küresel şoklara karşı duyarlılığı açısından önemli farklılıklar olduğunu ortaya koymaktadır. Çalışma, bu yönüyle hem politika yapıcılara hem de akademik literatüre katkı sunmayı hedeflemektedir.
Özet (Çeviri)
This study aims to analyse the convergence trend of export and import series in the Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) member countries in the 1995-2023 data period by using PANIC, PANIC with Smooth Breaks and PANIC with Shaarp Breaks methods. Taking 38 OECD member countries as a sample, this study examines how foreign trade is in terms of exports and imports in these countries, how it is affected by shocks and crises over time and in which sectors it plays a leading role, and after these evaluations, empirical analyses are carried out through PANIC methods. Annual export and import data announced in the World Bank database were used in the analysis and the data were evaluated quantitatively. In addition to the traditional PANIC method, the application of“PANIC with sharp break”and“PANIC with Smooth Break”approaches that take into account structural breaks in the study allowed for a detailed evaluation of the impact of cyclical shocks on exports and imports. The findings show that 15 export and 21 import convergence among OECD countries as a result of the PANIC test. The number of countries showing convergence is observed as 11 exports and 16 imports for the common component and 14 exports and 14 imports for the country-specific component for the PANIC with Smooth Breaks test. Finally, according to the PANIC with Sharp Breaks test, it is concluded that 10 of the OECD countries have export convergence and 9 of them have import convergence. Especially in a period of accelerating economic integration and globalisation, it is of theoretical and practical importance to examine the contribution of foreign trade to the convergence between countries. This situation reveals that there are significant differences in terms of the stability, structural resilience and sensitivity to global shocks of foreign trade policies implemented by countries. In this respect, the study aims to contribute to both policy makers and the academic literature.
Benzer Tezler
- Mekânsal panel veri analizi: Türkiye'de bölgelerin dış ticaret hacmine göre yakınsaması
Spatial panel data analysis: The convergence of interregional foreign trade volume in Turkey
FERHAT ŞENTÜRK
- Regional imbalances and convergence across regions in Turkey: Evidence from fixed effects model
Türkiye'de bölgesel farklar ve bölgeler arasında yakınsama: Sabit etkiler modeli uygulaması
HALİL İBRAHİM ÇELİKEL
- Gelişmekte olan ülkelerde yakınsama hipotezi: Orta gelir tuzağı çerçevesinde ekonometrik analiz
The convergence hypothesis in developing countries: Econometric analysis within the framework of the middle income trap
EMİNE ÇETİN
Doktora
Türkçe
2023
EkonomiÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELİHA ENER
- Türkiye'de il bazında dış ticaretin ekonomik büyümeye etkisi
In some provinces in Turkey economic growth effects of foreign trade
ÖZGE GÜRCAN
- Orta gelir tuzağı, nedenleri ve sonuçları: Kırılgan beşli ülkeleri deneyimi
Middle-income trap, causes and consequences: The experience of fragile-five countries
FURKAN YILDIZ
