Türk ve Amerikan ailelerinde eş kaybı sonrası aile dayanıklılığının inşası: Bir gömülü teori çalışması
Building of family resilience in Turkish and American families experiencing loss: A grounded theory study
- Tez No: 950526
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞEGÜL KILIÇASLAN ÇELİKKOL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 193
Özet
Yakın bir aile üyesinin, özellikle baba ya da eşin ölümü, aile yaşamında derin sarsıntılar yaratmaktadır. Ancak birçok aile, böylesi yıkıcı bir kayıp sonrasında bile aile birliklerini koruyabilmekte ve yaşamlarını sürdürebilmektedir. Bu çalışma, baba/eş kaybı yaşayan ailelerde dayanıklılığı destekleyen süreç ve faktörleri açıklayan, gömülü teori yöntemiyle geliştirilen bir teorik model oluşturmayı hedeflemiştir. Araştırmada, yaşanan kaybın aile sistemine etkileri ve aile sisteminin nasıl dayanıklılık geliştirdiği incelenmiştir. Araştırmanın alt problemleri olarak; ailelerin kayıp sürecini nasıl deneyimledikleri, karşılaştıkları zorluklar ve bunlarla başa çıkma yöntemleri, dayanıklılığın oluşmasına katkıda bulunan bireysel, ailesel ve kültürel faktörler ile ailelerin yaşamlarına yönelik anlam oluşturma ve gelecek hedeflerini şekillendirme süreçleri incelenmiştir. Araştırma kapsamında eşini kaybeden, farklı kültürel kökenlere sahip toplam 35 anneyle (12 Türk, 23 Amerikalı [12 Afro-Amerikalı, 11 Beyaz Amerikalı]) derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Görüşmelerden elde edilen veriler Strauss ve Corbin'in gömülü teori analiz yöntemleriyle kodlanarak süreç temelli ve kültürel farklılıkları dikkate alan bir aile dayanıklılığı modeli oluşturulmuştur. Araştırmanın bulguları, yaşanan kaybın ilk aşamada aile sisteminin istikrarını bozduğunu ve duygusal karmaşaya, rol çatışmalarına ve acil destek ihtiyacına yol açtığını ortaya koymaktadır. Zaman içinde ailelerin; aile içi rolleri yeniden düzenlemek, iletişim ve sosyal destek ağlarını güçlendirmek ve yaşanan kayba ilişkin anlam oluşturmak gibi dinamik dayanıklılık süreçlerini kullandıkları gözlenmiştir. Bireysel düzeyde kişisel baş etme becerileri ve inançlar, ailesel düzeyde birlik, duygusal bağların güçlenmesi ortak rutinler ve açık iletişim, kültürel düzeyde ise toplum desteği, dini veya kültürel pratikler gibi faktörlerin aile dayanıklılığını desteklediği bulunmuştur. Anlam oluşturma ve geleceğe yönelik hedeflerin yeniden şekillendirilmesi yoluyla aileler, kaybı hayat anlatılarıyla bütünleştirerek aile birliklerini korumuşlardır. Bu çalışma, kayıp yaşayan ailelerin uyum sağlama ve dayanıklılık oluşturma süreçlerini çok yönlü ve kültürlerarası bir perspektifle açıklayarak aile dayanıklılığı literatürüne katkı sunmakta ve kayıp yaşayan ailelerle çalışan uygulayıcılar için önemli içgörüler sağlamaktadır.
Özet (Çeviri)
Bereavement, especially the loss of a father or husband, profoundly disrupts family life. Yet many families demonstrate remarkable resilience, maintaining unity and moving forward after such a devastating loss. This grounded theory study aimed to develop a theoretical model explaining the factors and processes that support family resilience in bereaved families, particularly how they maintain unity and continue functioning after the death of a father/husband. The research addressed how the loss reverberates through the family system and how resilience is formed, exploring families' experiences of the loss, the challenges they face, their coping strategies, and the individual, familial, and cultural factors that foster adaptation. In-depth interviews were conducted with 35 widowed mothers (12 Turkish, 23 American [12 African American, 11 White American]) who had lost their husbands. Interview data were analyzed according to Strauss and Corbin's grounded theory coding procedures, yielding a process-based, culturally informed theoretical model of family resilience. Findings reveal that a father's death initially shakes the family's stability, leading to emotional upheaval, disruption of roles, and an urgent need for support. Over time, families engaged in dynamic resilience processes such as reorganizing family roles, strengthening communication and emotional bonds and support networks, and finding meaning in the loss. Key resilience factors emerged at the individual level (e.g., personal coping skills, beliefs), family level (e.g., cohesion, shared routines, open communication), and cultural level (e.g., community support, religious or cultural practices). Through active meaning-making and redefining future goals, families gradually integrated the loss into a new life narrative while preserving family unity. This study contributes to family resilience theory by offering a nuanced, cross-cultural model of how bereaved families adapt and find strength after loss, providing valuable insights for practitioners supporting bereaved families.
Benzer Tezler
- Лингво-стилистические особенности ложныхдрузей переводчика
Tuzak kelimelerin çevirisinde dilbilimsel ve üslupbilimselözellikler
ŞUHEDA RENGİN ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Rusça
2024
Mütercim-TercümanlıkKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALTANAT MAMBAYEVA
- The idea of self-reliant individuals: Imagining diligent heroes in Late Ottoman fiction
Kendi ayakları üzerinde duran bireyler fikri: Geç Dönem Osmanlı kurgu metinlerinde gayretli kahramanları hayal etmek
ALİ ATAKAN EROL
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Tarihİstanbul Medeniyet ÜniversitesiUluslararası Osmanlı Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL HAKKI KADI
- Cihangir Mahallesi ve Art Deco
Cihangir District and Art Deco
NAZ GÜMÜŞELİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET MURAT GÜL
- Medeni Usul Hukukunda alternatif uyuşmazlık çözümü ve arabuluculuk
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA S. ÖZBEK
Doktora
Türkçe
2003
HukukAnkara ÜniversitesiÖzel Hukuk (Medeni Usul ve İcra İflas Hukuku) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EJDER YILMAZ
- A comparative study of family functioning processes of families with a child with autism in Turkey and in the United States
Amerika ve Türkiye?de otizmi olan çocukları bulunan ailelerin aile işlevlerine dair süreçlerin karşılaştırmalı çalışması
ŞENİZ ÇELİMLİ