Major depresyon tanılı hastalarda mizaç özelliklerinin cinsel işlev bozukluğu ve cinsel doyum ile ilişkisi
The relationship of temperament characteristics with sexual dysfunction and sexual satisfaction with major depression disorder
- Tez No: 951289
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEDİNE GIYNAŞ AYHAN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Major Depresyon, Afektif Mizaç, Cinsel İşlev Bozukluğu, Cinsel Doyum, Çift Uyumu, TEMPS-A, Major Depressive Disorder, Affective Temperament, Sexual Dysfunction, Sexual Satisfaction, Dyadic Adjustment, TEMPS-A
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Konya Beyhekim Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
ÖZET Amaç: Bu çalışmada, Major Depresif Bozukluk (MDB) tanısı almış bireylerde mizaç özelliklerinin cinsel işlev bozuklukları (CİB) ve cinsel doyum üzerindeki etkilerinin yanı sıra, cinsel doyum ile çift uyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlandı. Yöntem: Araştırma, Ağustos 2024 – Aralık 2024 tarihleri arasında Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Beyhekim Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Polikliniği'ne başvuran ve DSM-5 tanı kriterlerine göre MDB tanısı almış 100 birey ile gerçekleştirildi. Tanı DSM-5 Bozuklukları için Yapılandırılmış Klinik Görüşme (SCID-5-CV) ile doğrulandı. Katılımcılara sosyodemografik bilgi formu, Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği (HDDÖ), Arizona Cinsel Yaşantılar Ölçeği (ACYÖ), Golombok-Rust Cinsel Doyum Ölçeği (GRCDÖ), Yenilenmiş Çift Uyum Ölçeği (YÇUÖ) ve Memphis, Pisa, Paris ve San Diego Mizaç Değerlendirme Anketi (TEMPS-A) uygulandı. Bulgular: Katılımcıların %70'i kadın, %30'u erkektir; yaş ortalaması 38,99±9,93'tür. Katılımcıların %40,9'unda depresif, %27,27'sinde anksiyöz ve %27,27'sinde irritabl baskın mizaç saptandı. Hipertimik mizaç baskın tip olarak saptanmadı. CİB düzeyi, kadınlarda erkeklere kıyasla anlamlı düzeyde daha yüksek bulundu; ayrıca çalışmayan bireylerin CİB puanları çalışanlara göre daha yüksekti. Depresif ve anksiyöz mizaç özellikleri, cinsel işlev bozukluğu ile pozitif yönde anlamlı korele bulundu. Depresif mizaç puanları arttıkça cinsel doyum düzeyinin düştüğü; anksiyöz mizaç puanları arttıkça ise hem cinsel doyumun hem de çift uyumunun anlamlı şekilde azaldığı saptandı. Bunun yanı sıra, GRCDÖ ile YÇUÖ puanları arasında pozitif korelasyon bulundu ve çift uyumu düzeyi arttıkça cinsel doyumun da arttığı gösterildi. Sonuç: Bulgular, afektif mizaç özelliklerinin MDB tanılı bireylerde yalnızca CİB'i değil, aynı zamanda cinsel doyum düzeyini ve çift uyumunu da anlamlı biçimde etkilediğini ortaya koymaktadır. Depresif ve anksiyöz mizaçlar hem cinsellikle ilgili işlevselliği hem de çift uyumunu olumsuz etkileyen belirleyici yapılar olarak dikkat çekmektedir. Bulgularımız hipertimik mizaç özelliklerinin koruyucu olduğunu göstermektedir. Bu doğrultuda, mizaç özelliklerinin, cinsel işlevler ve çiftler arası ilişkilerinde klinik değerlendirme ve tedavi planlarında dikkate alınması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Objective: This study aimed to investigate the effects of affective temperament traits on sexual dysfunction (SD) and sexual satisfaction in individuals diagnosed with Major Depressive Disorder (MDD), and to examine the relationship between sexual satisfaction and dyadic adjustment. Method: The study was conducted with 100 individuals diagnosed with MDD according to DSM-5 criteria, who presented to the Psychiatry Outpatient Clinic of SBÜ Beyhekim Training and Research Hospital between August and December 2024. Diagnostic confirmation was performed using e Structured Clinical Interview for DSM-5 Disorders (SCID-5-CV). Participants completed a sociodemographic data form, Hamilton Depression Rating Scale (HDRS), Arizona Sexual Experience Scale (ASEX), Golombok-Rust Inventory of Sexual Satisfaction (GRISS), Revised Dyadic Adjustment Scale (RDAS), and Temperament Evaluation of Memphis, Pisa, Paris and San Diego–Autoquestionnaire (TEMPS-A). Results: Of the participants, 70% were female and 30% male, with a mean age of 38.99±9.93. Among those with a dominant temperament type, 40.9% were depressive, 27.27% anxious, and 27.27% irritable; no hyperthymic temperament was identified. Female participants showed significantly higher SD scores than males, and unemployed individuals had higher SD scores than employed ones. Both depressive and anxious temperaments were positively associated with SD severity. Higher depressive temperament scores were linked to lower levels of sexual satisfaction. Anxious temperament was associated with both lower sexual satisfaction and lower dyadic adjustment. Additionally, a significant positive correlation was found between GRISS and RDAS scores, indicating that greater dyadic adjustment was associated with higher sexual satisfaction. Conclusion: The findings reveal that affective temperament traits significantly affect not only SD but also sexual satisfaction and dyadic adjustment in individuals diagnosed with MDD. Depressive and anxious temperaments stand out as determinants that negatively impact both sexual functioning and dyadic adjustment. Our findings suggest that hyperthymic temperament traits are protective. Therefore, it is recommended that temperament traits be considered in clinical assessments and treatment plans for sexual functioning and couple relationships.
Benzer Tezler
- Bipolar bozukluk, obsesif kompulsif bozukluk, bipolar bozukluk ve obsesif kompulsif bozukluk eştanılı hastalar: Klinik özellikler, kişilik ve mizaç özelliklerinin karşılaştırılması
Bipolar disorder, obsessive compulsive disorder, bipolar disorder and obsessive compulsive disorder comorbidity: Comparison of clinical features, personality and temperament
HAFİZE GÜLNUR ŞEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
PsikiyatriAdnan Menderes ÜniversitesiRuh ve Sinir Hastalıkları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FİLİZ ÖZDEMİROĞLU
- Majör depresyonda mizaç ve karakter özelliklerinin çocukluk çağı travmaları açısından karşılaştırılması
Temperament and character traits in patients with major depression disorder in the context of childhood trauma
HAVVA SERT UYSAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
PsikiyatriSüleyman Demirel ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İNCİ MELTEM ATAY
- Üstbiliş ve kişilik arası ilişkilerin major depresif bozukluk tanılı hastalarda ve sağlıklı bireylerde incelenmesi
Examination of the relationships between metacognition and personality in patients with major depressive disorder and healthy individuals
SERAP YAMAN ERDEM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriDüzce ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ATAOĞLU
- Bipolar-I, bipolar-II ve majör depresif bozukluklu hastalarda ayrışan sosyodemografik, klinik ve affektif mizaç özellikleri
Distinctive bipolar-I, bipolar-II and major depressive disorder of clinical, sociodemographic and affective temperament features
ASLIHAN OKAN İBİLOĞLU
- Obsesif kompulsif bozukluğu olan çocuk ve ergenlerin ebeveynlerindeki mizaç, karakter özellikleri ve psikopatolojinin araştırılması
Temperament, character and psychopathology in parents of children and adolescents with obsessive compulsive disorder
NESLİHAN ŞAHİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
PsikiyatriSağlık BakanlığıPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLİZ ÖZGEN
DR. ÖZDEN ŞÜKRAN ÜNERİ