Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının hukukî niteliği ve sorumluluğu
Legal qualification and liability of the electronic commerce intermediary service provider
- Tez No: 951412
- Danışmanlar: PROF. DR. RIZA AYHAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Başkent Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Özel Hukuk Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 309
Özet
Elektronik ticaretin yaygınlaşmasıyla birlikte aracı hizmet sağlayıcıların hukuki statüsü ve sorumluluğu, gerek uygulamada gerekse mevzuatta giderek artan bir şekilde önem kazanmaktadır. Bu çalışma, özellikle e-ticaret pazar yerlerinde faaliyet gösteren Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcıları (ETAHS) kavramını hukuki yönleriyle ele almakta; bu hizmet sağlayıcıların, klasik aracılık işlevlerinin ötesinde, teknolojik altyapı sunmaları, lojistik destek sağlamaları ve işlem güvenliğini temin etmeleri gibi çok boyutlu faaliyetleri dolayısıyla ne tür hukuki yükümlülük ve sorumluluklarla karşı karşıya olduklarını incelemektedir. ETAHS'lerin gerek Türk hukukunda gerek Avrupa Birliği mevzuatında öngörülen düzenlemeler ışığında taşıdığı rol, yalnızca teknik bir aracıya indirgenemeyecek ölçüde genişlemiş; bu hizmet sağlayıcılar, ifa hizmet sağlayıcısı, veri işleyen, hatta bazı durumlarda dağıtıcı veya üretici sıfatlarını da haiz olabilecek karmaşık bir yapı içerisinde değerlendirilmeye başlanmıştır. Çalışmada, bu çerçevede ETAHS'nin hukuki niteliği farklı hukuk disiplinleri bakımından analiz edilmiş; sözleşmesel, haksız fiil sorumluluğu ve kamu hukuku kaynaklı yükümlülükleri ayrı ayrı ele alınarak, mevzuattaki boşluklara ve uygulamadaki tereddütlere çözüm önerileri sunulmuştur. Özellikle 7416 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikler ve sonrasında yürürlüğe giren ikincil düzenlemeler ışığında ETAHS'lere yüklenen bilgilendirme, içerik kontrolü, kayıt tutma ve iş birliği yapma yükümlülükleri, bu hizmet sağlayıcıların artık pasif değil aktif bir aktör olarak konumlandığını göstermektedir. Çalışmada ulaşılan sonuçlar itibarıyla, ETAHS'lerin hukuki niteliğinin yeniden tanımlanmasının ve sorumluluk rejimlerinin açık, öngörülebilir ve dijital ticaretin dinamiklerine uygun şekilde düzenlenmesinin, hem tüketici haklarının korunması hem de elektronik ticaretin güvenli bir şekilde gelişimi açısından zorunlu olduğu ortaya konulmuştur.
Özet (Çeviri)
With the rapid expansion of electronic commerce, the legal status and liability of intermediary service providers have gained increasing significance in both practice and legislation. This study examines, from a legal perspective, the concept of Electronic Commerce Intermediary Service Providers (ECISPs), particularly those operating within online marketplace platforms. Given their multifaceted operations—ranging from providing technological infrastructure and logistical support to ensuring transaction security—ECISPs face a broad range of legal obligations and responsibilities that extend far beyond traditional intermediation. The role of ECISPs, under both Turkish law and the legal framework of the European Union, has expanded to such an extent that they can no longer be regarded merely as technical intermediaries. Instead, they are increasingly considered within a complex legal architecture, potentially assuming the roles of fulfillment service providers, data processors, distributors, or even manufacturers in certain circumstances. This study analyzes the legal nature of ECISPs from the perspective of different branches of law, examining their obligations under contract law, tort law, and public law. It provides proposals for resolving legislative ambiguities and practical uncertainties, especially in light of the recent amendments introduced by Law No. 7416 and the subsequent secondary regulations. These reforms have imposed various duties on ECISPs, including obligations related to transparency, content control, record keeping, and cooperation with authorities—demonstrating that ECISPs are no longer passive intermediaries but active participants in the digital marketplace. In conclusion, the study establishes that the legal identity of ECISPs must be redefined, and their liability regimes must be structured in a clear, foreseeable manner that aligns with the evolving dynamics of digital commerce. Such legal clarity is essential not only for the protection of consumer rights but also for the sustainable and secure growth of electronic commerce.
Benzer Tezler
- Sanal mağaza sözleşmesinin hukuki niteliği ve bu sözleşmeden doğan uyuşmazlıkların çözümü
Başlık çevirisi yok
YUNUS EMRE ÇAKIROĞLU
- İnternet servis sağlayıcılarının hukuki sorumluluğu
Civil liability of internet service providers
ALİ FUAT ÖZBAKIR
- Elektronik pazar yeri sözleşmesi
Electronic market place agreement
KÜBRA AĞCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HukukFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEJAT ADAY
- Elektronik ticaret pazaryerinde ana sözleşmenin ihlali: Aracı hizmet sağlayıcının alıcılara karşı hukuki sorumluluğu
Breach of main agreement in electronic commerce marketplace: Liability of the intermediary service provider towards buyers
MURAT UÇAK
- İnternette elektronik ticaret ortamı sağlayan aracı hizmet sağlayıcıların yükümlülükleri ve alıcıya karşı hukukî sorumluluğu
Obligations and legal liability towards the buyer of intermediary service providers providing an electronic commerce environment on the internet
REYHAN ÇELENKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HukukGalatasaray ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHTAP İPEK İŞLETEN