Tarımsal amaçlı kooperatiflerde ortakların kişilik özellikleri ve sosyal sermayelerinin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi
The effect of members' personality traits and social capital on organizational commitment in agricultural cooperatives
- Tez No: 951432
- Danışmanlar: PROF. DR. GÖKSEL ARMAĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Tarımsal Kooperatifler, Kişilik Özellikleri, Sosyal Sermaye, Örgütsel Bağlılık, Beş Faktör Modeli, Sıralı logit Regresyon, Agricultural Cooperatives, Personality Traits, Social Capital, Organizational Commitment, Five-Factor Model, Ordered Logit Regression
- Yıl: 2025
- Dil: Almanca
- Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Bu araştırmada, Aydın ilinde faaliyet gösteren tarımsal amaçlı kooperatiflerde ortakların kişilik özellikleri ve sosyal sermaye düzeylerinin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi incelenmiştir. Çalışmanın temel amacı, beş faktör kişilik modeline göre belirlenen bireysel farklılıkların ve sosyal sermayenin örgütsel bağlılıkla ilişkisini ortaya koymaktır. Bu kapsamda, Aydın ilinin farklı ilçelerinde yer alan ve derecelendirme sistemine göre sınıflandırılmış 10 farklı kooperatifte faaliyet gösteren toplam 115 kooperatif ortağı ile yüz yüze anket yapılmıştır. Anket formu; üreticinin bazı sosyo-ekonomik özellikleri, üreticinin tarımsal örgütlerle olan ilişkileri, beş faktör kişilik özellikleri, sosyal sermaye düzeyleri ve örgütsel bağlılık bileşenlerini kapsayan beş bölümden oluşmuştur. Araştırmada kullanılan ölçme araçları; Beş Faktör Kişilik Ölçeği, Sosyal Sermaye Ölçeği ve Örgütsel Bağlılık Ölçeği olup, analizlerde tanımlayıcı istatistikler, derecelendirmeye dayalı karşılaştırmalar yapılmıştır. Elde edilen bulgular, derecelendirilmiş tarımsal örgütler arasında birinci derecede yer alan kooperatiflerin özellikle sorumluluk ve uyumluluk gibi kişilik özelliklerinin diğer kooperatiflere göre anlamlı etkiler yarattığını göstermiştir. Sıralı logit regresyon analiz ile örgütsel bağlılık alt unsurundan olan duygusal bağlılık bireylerin kooperatif tercihlerini anlamada demografik değişkenlerden daha güçlü bir açıklayıcılığa sahip olduğunu göstermiştir. Bu model, bireylerin kooperatif tercihlerinde duygusal bağlılık gibi psikolojik/sosyal faktörlerin belirleyici olduğunu göstermektedir. Özellikle genç ortakların daha yüksek dereceli kooperatiflerde yer almaktadır. Kurumsallaşma düzeyi yüksek kooperatiflerde, bireylerin genel bağlılık düzeyi yüksek çıkmaktadır. Yerel, küçük yapılar ise daha çok duygusal veya etik bağlılık temellidir. Sonuç olarak, tarımsal kooperatiflerin kurumsal yapısının güçlenebilmesi için insan kaynağının sosyal ve psikolojik yönlerinin dikkate alınması gerektiği anlaşılmaktadır. Bu bağlamda geliştirilecek politika ve desteklerin, yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda sosyolojik ve kişilik temelli faktörleri de içermesi önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
This study examines the effect of members' personality traits and levels of social capital on organizational commitment in agricultural cooperatives operating in Aydın Province. The primary aim is to reveal the relationship between individual differences, determined according to the Five-Factor Personality Model, and social capital with organizational commitment. Within this scope, face-to-face surveys were conducted with a total of 115 cooperative members operating in 10 different cooperatives located in various districts of Aydın, classified according to a rating system. The questionnaire consisted of five sections: certain socio-economic characteristics of the producers, their relationships with agricultural organizations, their personality traits based on the Five-Factor Personality Model, their levels of social capital, and the components of organizational commitment. The measurement tools used in the research were the Five-Factor Personality Scale, the Social Capital Scale, and the Organizational Commitment Scale. Descriptive statistics and rating-based comparisons were employed in the analyses. The findings revealed that first-degree cooperatives, in particular, showed significantly stronger effects in personality traits such as conscientiousness and agreeableness compared to other cooperatives. The ordered logit regression analysis indicated that affective commitment, as a subdimension of organizational commitment, had a stronger explanatory power in understanding members' cooperative preferences than demographic variables. This model demonstrates that psychological/social factors, such as affective commitment, are decisive in cooperative preferences. It was also found that younger members tend to be involved in higher-rated cooperatives, and that in cooperatives with a high level of institutionalization, members' overall commitment is higher. In contrast, local and small-scale organizations are more often based on affective or ethical commitment. In conclusion, it is understood that strengthening the institutional structure of agricultural cooperatives requires taking into account the social and psychological aspects of human resources. In this context, it is recommended that policies and support mechanisms to be developed should incorporate not only economic factors but also sociological and personality-based factors.
Benzer Tezler
- Tarımsal amaçlı kooperatiflerde kooperatif–ortak ilişkilerini etkileyen faktörler üzerine bir araştırma: İzmir ili örneği
A research on factors affecting cooperative-member relationships, a case of Izmir province
ZÜBEYDE ALBAYRAM DOĞAN
- Tarımsal kooperatiflerde ortakların hizmet kalitesi algısı: İzmir ili sütçülük kooperatifleri örneği
Members' perception for service quality in agricultural cooperatives: A case of dairy cooperatives in Izmir province
FİLİZ KINIKLI
- Köy-Koop Kırklareli Birliği'nin ekonomik analizi ve yöneticilerin kooperatif işletmelerinin başarısına etkilerinin değerlendirilmesi
An economic analysis of the Köy-Koop Kırkareli cooperative union and the impacts of administrators on the success of the cooperative business
HAŞİM ÖZÜDOĞRU
