Cengiz Dağcı'nın romanlarında metafor
Metaphor in Cengiz Dağcı's novels
- Tez No: 951550
- Danışmanlar: PROF. DR. EYLEM DERELİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Çağdaş Türk-Kırım edebiyatının seçkin yazarlarından olan Cengiz Dağcı'nın yaşamı, Kırım'ın Gurzuf kasabasında başlar ve vatan hasretiyle geçirdiği İngiltere'nin Londra şehrinde sonlanır. Yazar, yaşanmışlıklarını kurgularken toplumun kültürel belleğini de geleceğe aktarır. Yazarın benliğine yaptığı arayış yolculuğu, yaşadığı acıların estetize edilmesiyle karşımıza çıkar. Dağcı'nın eserleri her ne kadar gerçeklikle örtüşse de dil süzgecinden geçerek yazılı bir metne dönüştüğünden hayal gücünün izlerini taşır. Yazarın eserlerinde yerel dil kullanımını yansıtan Kırım'ın kültürel değerleri ve yaşam tarzları metaforik dilin araçsallığına hizmet ederken estetik bir değer de katar. Dağcı Türk edebiyatına, otobiyografik izler taşıyan ve başta Sadık Turan'ın Hatıraları adıyla yayımlanan Korkunç Yıllar ve Yurdunu Kaybeden Adam romanlarıyla girmiştir. Onlar da İnsandı eserinde Kırım Türkü'nün uğrayacağı trajik soykırımı anlatan yazar; Üşüyen Sokak ve Badem Dalına Asılı Bebekler eserlerinde, II. Dünya savaşı yıllarında dönemin siyasi ve sosyal şartlarının bireyde baskıladığı evrensel bunalımı ele almıştır. Yazarın gerçekleri hayal gücünün derinliklerinden eserlerine yansıtırken tercih ettiği samimi üslubu, olayları tasvir ederken ifade ettiği dilin metaforik yönünü öne çıkarır. Bir soyut kavramın, düşüncenin veya duygunun yalın dilde anlaşılmasının mümkün olmayışı metaforun kullanımını etkili söylem açısından bir ihtiyaca dönüştürmüştür. Toplumun en küçük ferdi olan bireyin, anlatmak istediği şeyi mecazi benzetmelerle anlamlandırması dilin figüratif yönünü yansıttığı gibi kavramları da birbirine aktarır. Araştırmaya konu olan bu teze Dağcı'nın adı geçen romanları ve yapılan çalışmaların okunulmasıyla başlanmıştır. Elde edilen veriler sonucunda ontolojik metaforlar; doğa, mekân, madde, hayvan, kişilik ve zaman metaforları başlıklarıyla çözümlenecektir. Öne çıkan metafor çeşitleri aracılığıyla yazarın diline ilişkin tespitlerde bulunulacaktır.
Özet (Çeviri)
The life of Cengiz Dağcı, one of the distinguished writers of contemporary Turkish-Crimean literature, begins in the town of Gurzuf in Crimea and ends in London, England, where he spent his life with homesickness. While fictionalizing his experiences, the author also transfers the cultural memory of the society to the future. The journey of the author's search for his self appears with the aestheticization of the sufferings he has experienced. Although Dağcı's works overlap with reality, they bear the traces of his imagination as they pass through a language filter and turn into a written text. The cultural values and lifestyles of Crimea, which reflect the use of local language in the author's works, serve the instrumentality of metaphorical language and add an aesthetic value. Dağcı entered Turkish literature with his autobiographical novels, The Terrible Years and The Man Who Lost His Homeland, published primarily under the title Sadık Turan'ın Memoirs. In his work They Were Also Human, the author described the tragic genocide that the Crimean Turks would suffer; in his works The Cold Street and Babies Hanging on an Almond Branch, he addressed the universal depression that the political and social conditions of the period suppressed in the individual during World War II. The sincere style that the author preferred while reflecting the realities from the depths of his imagination into his works highlights the metaphorical aspect of the language he expressed while describing the events. The fact that it is not possible to understand an abstract concept, thought or emotion in plain language has turned the use of metaphor into a necessity in terms of effective discourse. The fact that the individual, the smallest individual in society, interprets what he wants to say with metaphorical comparisons reflects the figurative aspect of language and also transfers concepts to each other. This thesis, which is the subject of the research, was started by reading Dağcı's aforementioned novels and the studies conducted. As a result of the obtained data, ontological metaphors will be analyzed under the titles of nature, space, matter, animal, personality and time metaphors. Determinations regarding the author's language will be made through the prominent metaphor types.
Benzer Tezler
- Cengiz Dağcı'nın romanlarında kimlik ve bellek
Identity and memory in the works of Cengiz Dağcı
ABDULKADİR ÇEKİÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıFatih ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEZAYİ ÇOŞKUN
- Cengiz Dağcı'nın romanlarında mekân-insan ilişkisi
Space-human relationship in Cengiz Dağcı's novels
ENESHAN ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıOsmaniye Korkut Ata ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEMA ÖZHER KOÇ
- Cengiz Dağcı'nın romanlarında esaret ve hürriyet
Başlık çevirisi yok
HAMİT ÇİFTÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Türk Dili ve EdebiyatıHarran ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUAMMER GÜRBÜZ
- Cengiz Dağcı'nın romanlarında Kırım algısı
The perception of Crimea in Cengiz Dağcı's novels
BURCU GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıBalıkesir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİM ÇONOĞLU
- Cengiz Dağcı'nın romanlarında şahıs kadrosu
The Characters in the novels of Cengiz Dağcı
SACİT AYHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Türk Dili ve EdebiyatıUludağ ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALEV SINAR