Çevresel bilgi ve çevreci lider davranışının çevresel performansa etkisinde çevreci davranışın aracılık rolü: Konaklama işletmesi çalışanları ve yöneticileri üzerine araştırma
The mediating role of pro-environmental behavior in the effect of environmental knowledge and green leadership behavior on environmental performance: A study on employees and managers of hospitality enterprises
- Tez No: 951641
- Danışmanlar: PROF. DR. IŞIL ARIKAN SALTIK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Turizm, Tourism
- Anahtar Kelimeler: Çevresel Performans, Çevreci Davranış, Sürdürülebilir Turizm, Konaklama İşletmeleri, Environmental performance, pro-environmental behavior, green leadership, sustainable tourism, accommodation sector
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 271
Özet
Konaklama işletmeleri için ekolojik çevre hem sürdürülebilirlik hem de rekabet avantajı açısından kritik öneme sahiptir. Konaklama işletmelerinin sürdürülebilir turzimin tesisi için sergileyeceği çevresel performans üzerinde çevresel bilginin, çevreci lider davranışı ve çalışan çevreci davranışı büyük rol oynamaktadır. Bu tez çalışmasında, konaklama işletmelerinin çevresel performanslarını geliştirme sürecinde çalışan ve yönetici davranışlarının rolünü belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmada nitel ve nicel yöntemlerin birlikte kullanıldığı karma araştırma deseni benimsenmiştir. Araştırma nicel ve nitel bulguları eş zamanlı olarak değerlendirilmiş ve bu amaçla yakınsayan paralel desen kullanılmıştır. Muğla ilinde faaliyet gösteren dört ve beş yıldızlı konaklama işletmelerinin çalışanlarından, kolayda örnekleme yöntemiyle seçilen katılımcılara uygulanan anketler aracılığıyla elde edilen nicel veriler, yapısal eşitlik modeli ile analiz edilmiştir. Aynı işletmelerde görev yapan ve çevresel uygulamalar konusunda bilgi sahibi yöneticilerle, amaçlı örnekleme yoluyla gerçekleştirilen yüz yüze yarı yapılandırılmış görüşmelerden elde edilen nitel veriler ise içerik analiziyle değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda; çevresel bilginin çalışanın çevreci davranışları üzerinde anlamlı ve pozitif etkiye sahip olduğu, çevreci lider davranışının çalışanın çevreci davranışı üzerindeki etkisinin anlamlı ve pozitif olduğu, çevresel bilginin çevresel performans üzerindeki etkisinin anlamlı ve pozitif olduğu belirlenmiştir. Araştırma sonuçları, çevresel bilgi ile çevresel performans arasındaki ilişkide çalışan çevreci davranışının kısmi aracılık rolü olduğunu göstermiştir. Ayrıca, çevreci lider davranışı ile çevresel performans arasındaki ilişkide çalışan çevreci davranışının tam aracılık rolü olduğu belirlenmiştir. Araştırmanın bir diğer önemli sonucu; çalışanların çevreci davranış sergilemesinde, çalışanlara verilen eğitimlerin, bu eğitimlerde uygulanan yöntemlerin, örgüt kültürünün ve çalışanların çevresel bilinç ve bilgi düzeylerinin önemli rol oynadığının tespit edilmesidir. Ayrıca, yöneticilerin konaklama işletmelerinin çevresel performanslarını arttırmak için çeşitli uygulama ve yenilikçi çözümlere başvurdukları belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The ecological environment holds strategic significance for hospitality enterprises in terms of both sustainability and competitive advantage. This study investigates the influence of environmental knowledge, green leadership behavior, and employee pro-environmental behavior on the environmental performance of accommodation businesses operating within the scope of sustainable tourism. Utilizing a mixed-methods research design, both qualitative and quantitative data were collected and analyzed. A convergent parallel design was employed to integrate and interpret qualitative and quantitative findings simultaneously. Quantitative data were obtained from employees of four- and five-star accommodation enterprises located in Muğla province (Türkiye) through convenience sampling and analyzed via structural equation modeling (SEM). Qualitative data were gathered from semi-structured interviews with managers knowledgeable about environmental practices and analyzed using content analysis. The results reveal that environmental knowledge positively and significantly influences employee pro-environmental behavior, and green leadership behavior has a positive and significant effect on such behavior. Environmental knowledge also exerts a direct positive impact on environmental performance. Furthermore, employee pro-environmental behavior partially mediates the relationship between environmental knowledge and environmental performance, while fully mediating the relationship between green leadership behavior and environmental performance. The study also highlights the importance of employee training, organizational culture, and environmental awareness in promoting sustainable behavior. Managers were found to implement various innovative practices aimed at improving environmental performance.
Benzer Tezler
- Survival: Democracy or ecological meritocracy in theory and practice
Hayatta kalmak: Teoride ve pratikte demokrasi ya da meritokrasi
DİDEM AYDURMUŞ
Doktora
İngilizce
2016
Siyasal Bilimlerİstanbul Bilgi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BOĞAÇ EROZAN
- Yüksek teknoloji ürünleri pazarlaması ve Türkiye elektronik sektöründe bir uygulama
High technology products marketing: A research study of the Turkish electronic industry
MURAT ERDAL
- Forecasting for bioethanol production in Turkey
Türkiye'de biyoetanol üretimi için öngörü
EZGİ BAYRAKDAR ATEŞ
Doktora
İngilizce
2017
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. FİLİZ KARAOSMANOĞLU
- Banka yöneticilerinin yeniden yapılanma sürecine yönelik algılarının belirlenmesi ve beklentileri ile karşılaştırılmasını kapsayan bir araştırma
Bank managers' perceptions of the restructuring process, including identification and comparison with the expectations of a research
ATTİLA BAYRAK
- Histogram-based sampling and multi-level global registration for 3D point clouds
3B nokta bulutları için histogram tabanlı örnekleme ve çok katmanlı global eşleştirme
OSMAN ERVAN
Doktora
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiKontrol ve Otomasyon Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN TEMELTAŞ
