Ortaöğretim öğrencilerinin başarı-başarısızlık yüklemeleri ve öğrenme sorumlulukları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between achievement-failure decrements and learning responsibilities of secondary school students
- Tez No: 952197
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMİNE AKKAŞ BAYSAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Yükleme, başarı yüklemesi, başarısızlık yüklemesi, öğrenme sorumluluğu, ortaöğretim, Loading, success loading, failure loading, learning responsibility, high school
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Bu araştırmada Ortaöğretim öğrencilerinin okul başarı başarısızlıklarına yükledikleri anlamlar ve öz yönelimli- dış yönelimli sorumluluk alma düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu araştırmada nicel araştırma desenlerinden ilişkisel (korelasyonel) desen kullanılmıştır. Araştırma çalışma evrenini 2023-2024 eğitim öğretim yılı içerisinde Afyonkarahisar ili Merkez ilçesinde yer alan devlet okullarında öğrenim gören 9., 10. ve 11. sınıf öğrencileri kapsamaktadır. Araştırmada başarı ve başarısızlık yüklemleri ile öğrenme sorumluluğu konularında yerli, yabancı literatür taraması yapılmıştır. Kuramsal çerçeve araştırması süresince elde edilen sonuçlar ve oluşturulan çerçeve sonucunda gerekli izinler alınarak veri toplama yöntemi olarak Demografik Bilgi Formu, Baltaoğlu, Sucuoğlu ve Yurdabakan (2015) geliştirdiği Başarı ve Başarısızlık Yüklemleri Ölçeği (BBY) ve Yeşil (2013) geliştirdiği Öğrenme Sorumluluğu Ölçeği (ÖSO-II) kullanılmıştır. Veri toplama süreci sonrasında normallik testi yapılmıştır. Normallik analizleri sonucu, verilerin parametrik testler için uygun olduğunu görülmüştür. İstatistiksel veri analizi yapılmıştır. Bu analizler sonucunda elde edilen bulgular, öğrencilerin başarıyı en çok öğretmen ve derse, başarısızlığı ise en çok ailelerine yüklediklerini göstermektedir. Cinsiyet değişkenine göre kız öğrencilerin hem yüklemelerde hem de öğrenme sorumluluğunda erkek öğrencilerden anlamlı düzeyde daha yüksek puanlar aldığı belirlenmiştir. Sınıf düzeyine göre, 11. sınıf öğrencilerinin özellikle aileye yönelik yüklemelerinin daha yüksek olduğu; okul türü açısından ise İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin öğretmen-derse yönelik başarı yüklemeleri ve öğrenme sorumluluğu düzeylerinin daha yüksek olduğu saptanmıştır. Okulu sevme durumu, başarı yüklemeleri ve öğrenme sorumluluğunda anlamlı farklılık yaratırken, ailenin sosyoekonomik düzeyine göre anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. Korelasyon analizlerinde, öğrenme sorumluluğu ile başarı yüklemeleri arasında pozitif ve anlamlı ilişkiler bulunmuş; çoklu regresyon analizine göre ise başarı yüklemelerinin öğrenme sorumluluğunu anlamlı şekilde yordadığı, başarısızlık yüklemelerinin ise öğrenme sorumluluğunu etkilemediği belirlenmiştir. Sonuç olarak, başarıya yönelik olumlu yüklemelerin öğrencilerin öğrenmeye yönelik sorumluluk algısını artırdığı ve bu bağlamda eğitimcilerin öğrencilerin yükleme tarzlarını dikkate alarak destekleyici yaklaşımlar geliştirmeleri gerektiği vurgulanmıştır.
Özet (Çeviri)
In this research, it is aimed to examine the relationship between the meanings that secondary school students attribute to school Deceptions and the levels of internal oriented-external-oriented responsibility taking. In this research, relational) pattern, one of the quantitative research patterns, was used. The study population consists of 9th, 10th and 11th grade students enrolled in public schools located in the central district of Afyonkarahisar during the 2023–2024 academic year. In the research, a search of domestic and foreign literature was conducted on the subjects of success and failure predicates and learning responsibility. Based on the findings obtained during the theoretical framework research process and the framework that was established, the necessary permissions were obtained, and the data collection tools used were the Demographic Information Form, the Success and Failure Attributions Scale (BBY) developed by Baltaoğlu, Sucuoğlu, and Yurdabakan (2015), and the Learning Responsibility Scale (ÖSO-II) developed by Yeşil (2013). The results of the normality analysis indicated that the data were suitable for parametric tests. Statistical data analysis was performed. The findings revealed that students most frequently attributed their academic success to teachers and the course itself, while they primarily attributed failure to their families. According to the gender variable, it was found that female students scored significantly higher than male students in both attributions and learning responsibility. In terms of grade level, 11th-grade students exhibited higher attribution scores specifically toward family-related failure. Regarding school type, students from Imam Hatip High Schools had higher levels of success attributions toward teachers and courses, as well as higher learning responsibility scores. The variable of“liking the school”created a significant difference in both success attributions and learning responsibility, whereas no significant difference was observed in relation to the family's socioeconomic status. Correlation analyses revealed a positive and significant relationship between learning responsibility and success attributions. According to multiple regression analysis, success attributions significantly predicted learning responsibility, while failure attributions did not have a significant effect. As a result, it was emphasized that positive attributions toward success increase students' sense of responsibility for learning, and that educators should develop supportive approaches by taking students' attributional styles into account.
Benzer Tezler
- Ortaöğretim öğrencilerinin cinsiyet ve sosyoekonomik durumlarını yansıtan bazı değişkenlerin öğrenme ve motivasyon algıları üzerine etkisi
The effect of some variables reflecting gender and socioeconomic status of secondary school students on learning and motivation perceptions
TUĞÇE ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BASRİ ATASOY
- İşbirlikli öğrenmenin öğrencilerin yükleme, edim ve strateji kullanımları üzerindeki etkileri ve işbirlikli öğrenme gruplarındaki etkileşim örüntüleri
The Effect of cooperative learning on student attribution, performance and use of learning strategies and interaction patterns in cooperative learning groups
HALE SUCUOĞLU
Doktora
Türkçe
2003
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAMİLE ÜN AÇIKGÖZ
- Farklı lise türlerinin, cinsiyetin ve sosyoekonomik durumla ilgili bazı değişkenlerin öğrencilerin öğrenme ve motivasyon algılarına etkisi
The effect of different high school types, gender and some variables related to socioeconomic situation on learning and motivation perceptions of students
GÜLBİN AKTUY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
KimyaGazi ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BASRİ ATASOY
- Ortaöğretim öğrencilerinin matematik dersine yönelik yüklemeleri ile öğretmen ve öğrenci görüşleri
High school students' attributions towards mathematics course and the teacher and student views
ŞEHRİBAN ŞAFAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM GÖKDAĞ BALTAOĞLU
- Ortaöğretim öğrencilerinin okul spor müsabakalarına katılım durumlarına göre okul aidiyet ve akademik başarı düzeylerinin incelenmesi
Investigation of the school belonging and academic success levels of secondary school students according to their participation in school sports competitions
KENAN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SporRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKHAN ÇAKIR