Geri Dön

Deniz yoluyla tehlikeli sıvı madde taşımadan doğan sorumluluğun analizi

Analysis of liability arising from carriage of dangerous liquid substances by sea

  1. Tez No: 953040
  2. Yazar: ÖZGE KARAATLI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ÖZCAN ARSLAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Denizcilik, Marine
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Deniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Deniz Ulaştırma Mühendisliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 145

Özet

Sanayi devrimi ve beraberinde teknolojik gelişmelere paralel olarak ticaretin artarak dünya çapına yayılması ile birlikte deniz yolu taşımacılığının hacmi de artmıştır. Taşınan yükler zamanla çeşitlenmiş ve üretim safhasında çok çeşitli kimyasal maddeler kullanılmaya başlanmıştır. Ayrıca enerji ihtiyacı için petrol ve türevleri büyük miktarlarda kullanılmaya başlanmıştır. Endüstriyel gelişim ve teknolojinin ilerlemesiyle diğer taşıma tiplerine oranla kullanımı artan denizyolu taşımacılığı ile; büyük miktarda yük, deniz yolu ile taşınmaya başlanmıştır. Tehlikeli, kimyasal, zehirli sıvı maddelerin gemiler vasıtasıyla taşınması, yüklerin özelliklerinden kaynaklı tehlikeleri dünya gündemine getirmiştir. Dünya ticaret hacminin artmasına bağlı olarak büyük miktarlarda taşınan tehlikeli maddeler, özelliklerine uygun ve emniyetli taşınmadıklarında; insan sağlığı, gelecek nesillerin sağlığı ve dolayısıyla çevre emniyeti açısından büyük riskler taşımaktadır. Bu hususta tehlikeli yük kavramının anlaşılması; insanın ve içinde yaşadığı doğanın korunması ve gelecek nesillere sağlıklı bir dünya bırakmak adına oldukça önemlidir. İnsanların doğa ile ilişkilerinde doğal kaynakların ve zenginliklerin maruz kaldığı tehdit ve tehlikeler tüm insanlığın ve diğer türlerin geleceğini etkilemektedir. Doğal kaynakların, zenginliklerin ve güzelliklerin bilgisiz ve bilinçsiz tüketim sonucunda kirlenmesi, yok edilmesi; sürdürülebilir kaynakları büyük ölçüde etkileyerek geleceğimizi tehdit etmektedir. İnsan sağlığı, gelecek nesillerin sağlığı ve ekosistem üzerinde oluşan bu tehdit; sera gazları emisyonlarının artması, küresel ısınma ve sonucunda iklim değişiklikleri gibi çeşitli çevresel sorunlara yol açmaktadır. Konu deniz çevresinin kirliliği olduğunda, gemiler en büyük faktördür. Gemilerin hatalı operasyonlarından ve/veya hatalı işletilmelerinden kaynaklanan kazalar sonucunda; gemilerce taşınan petrol & petrol türevleri ve her türlü kimyasal maddelerin denize karışması; deniz canlılarını, deniz kaynaklarını, sahilleri ve dolayısıyla ekosistemi ve akabinde insan sağlığını olumsuz yönde etkileyecektir. İnsanların, çevrenin ve doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımı konusunda yeterli bilgi ve bilince ulaştırılamaması; bireylerin deniz çevresi, deniz kaynakları, deniz biyoçeşitliliği gibi konularda aydınlatılamaması, toplumun kaderini doğrudan etkilemektedir. Kimyasal ve tehlikeli yüklerle, petrol & petrol ürünleri taşımacılığı büyük oranda gemilerle yapılmaktadır. Günümüzün en etkin kullanılan taşımacılık tipi olan deniz yolu taşımacılığı özellikleri sayesinde; bir seferde büyük miktarlarda tehlikeli yüklerin taşınmasında yaygın olarak kullanılmaktadır. Dolayısıyla tehlikeli yüklerden kaynaklanacak kazaların ve çevresel zararların önüne geçebilmek için yüklerin özelliklerinin bilinerek her çeşit operasyonun emniyetli olarak yapılması son derece önemli hale gelmiştir. Yaşanan kazaların zaman içerisinde yapılan analizleri; oluşabilecek kazaların ve çevresel zararların sorumluluk başlığı altında incelenmesi ve taraflara dağılımının yapılması gerekliliğini göstermiştir. Bu şekilde muhtemel kazaların önüne geçmek için insan odaklı eğitim ve geliştirme çalışmaları ile farkındalık ve bilinç oluşturmak önleyici ve koruyucu ekipman/teçhizat teknolojisinin gelişmesi, yetişmiş insan faktörü ile birleşince yüklerin tehlike niteliklerini değiştirmese de önlem alınması ve zararların minimuma indirilmesi konusunda etkili sonuçlar doğurmuştur. Bununla birlikte çıkan etkili sonuçlar, tehlikeli yüklerin niteliklerinin bilinmesi ve bu yüklerin sebep olabileceği olası bir kaza/çevre kirliliği hususunda sorumlu tarafların bilinmesi sonuçlarla mücadele bakımından oldukça önemlidir. Tehlikeli sıvı yük taşıyan tankerler IMO gerekliliklerine ve uluslararası standartlara göre de inşaa edilse, eksiksiz teçhizat ve ekipman ile de donatılsa, çalışanların eğitim ve kapasite standartları üst seviyeye de çıkarılsa ve dahi profesyonel işletmelerce de işletilse kazaların önüne geçilememektedir. Kazaların yıkıcı boyuttaki etkilerinin ve sebep olabileceği kayıpların yaşanmadan/gerçekleşmeden önlenebilmesi için, ilgili taraflara çeşitli sorumluluk & tazminat düzenlemeleri getirilmiştir. Zararların sadece mali boyuttaki etkilerinin önüne geçmek için değil; kazaların gerçekleşmemesi için caydırıcı sorumlululuk ve tazminat düzenlemeleri getirilmiş, bu şekilde sorumluluk kapsamı bağlayacı kurallarla genişletilmiştir. Deniz yolu taşımacılığının dünya ticaretinde, ticaret hacminin artması ile ticaret ağı genişlemiş; bu da beraberinde mevcut risklerin daha da büyümesine yol açmıştır. Artan riskler tamamen ortadan kaldırılamasa bile sigorta kuruluşlarına belirli düzenlemeler ile sorumluluklar getirilmesi, muhtemel risklerin minimuma indirilmesini sağlamış ve/veya esas olan taşıtan ve taşıyan olmasına rağmen taşıma sözleşmeleriyle birlikte, sayısı artan taraflara fonksiyonları nispetinde sorumluluklar paylaştırılmıştır. Ulusal boyutta gerçekleştirilen uygulamalar sonucunda tepki veren doğa, yalnız ulusları değil; tüm dünya coğrafyasını ve üzerinde yaşayan bütün canlıları etkileyen küresel bir sorun haline gelmiştir. Denizcilik sektöründe var olan uygulamalarla ve önemli düzenleyici gelişmelerle insan ve çevre arasındaki hassas dengenin korunması hayati önem taşımaktadır. Genel bir özet yapmak gerekirse bu tez ile tehlikeli yüklerin tanımları yapılmış, deniz yoluyla taşınan; kendine has özellikler taşımakta olan ve kendi başlarına tehlikeli özellikleri olan MARPOL Ek I & Ek II tehlikeli yüklerinin özellikleri incelenmiştir. Bu bilgiler ışığında bu yüklerin yol açtığı kazalar ve çevresel zararlara, yaşanmış örneklerle değinilmiş ve akabinde bu zararlardan kimlerin ne derece sorumlu olduğu ve öncesinde sigortanın & sonrasında tazminat boyutunun incelenmesi bu tezin amacını oluşturmuştur. Görülmüştür ki ticaretin değişerek gelişmesiyle daha önceden ticaretin içinde olmayan kurum ve kuruluşlar da sorumluluk ve yetkiler ile donatılarak bu kapsama dahil olmuşlardır.

Özet (Çeviri)

In parallel with the industrial revolution and technological developments, as reason the volume of maritime transport has increased due to increase of trade and its spreading around the world. Cargoes have diversified in time and a large scale variety kind of chemicals have been used in the production phase. Also, a great number of petroleum and petroleum products have been started to be used for energy needs. With the development of industry and the advancement of technology, the use of maritime transportation has increased compared to other modes of transportation; Large amounts of cargo were started to be transported by sea. The transportation of dangerous, chemical and toxic liquid substances by ships has brought the dangers arising from the characteristics of the cargoes to the world agenda. Dangerous goods transported in large quantities due to the increase in world trade volume, when they are not transported in accordance with their characteristics and safely; It carries great risks in terms of human health, the health of future generations and therefore environmental safety. In this regard, understanding the concept of dangerous goods; It is very important in order to protect people and the nature they live in and to leave a healthy world to future generations. The threats and dangers to which natural resources and wealthes are exposed in human relations with nature affect the future of all humanity and other species. Pollution and destruction of natural resources, wealthes and beauties as a result of ignorant and unconscious consumption; It threatens our future by greatly affecting sustainable resources. This threat to human health, the health of future generations and the ecosystem; The increase in greenhouse gas emissions causes various environmental problems such as global warming and climate changes as a result. When it comes to the pollution of the marine environment, ships are the biggest factor. As a result of accidents arising from faulty operations and/or faulty operation of ships; the mixing of oil & petroleum derivatives and all kinds of chemicals into the sea carried by ships; It will adversely affect sea creatures, marine resources, beaches and therefore the ecosystem and subsequently human health. Insufficient knowledge and awareness of people abouth environment and sustainable use of natural resources; The fact that individuals cannot be enlightened on issues such as the marine environment, marine resources, and marine biodiversity directly affects the destiny of the society. Chemical and dangerous cargoes, petroleum & petroleum products are transported by ships to a great extent. Thanks to its maritime transport capacities, which is the most effective type of transport at the present time, it is substantially used in the transport of large quantities of dangerous goods at once. Therefore, it has become extremely important to carry out all kinds of operations safely by knowing the characteristics of the cargoes the purpose of preventing accidents and environmental damage caused by dangerous loads. The analysis of the accidents with time has shown that it is necessary to examine the accidents and environmental damages that may occur under the title of responsibility and to distribute them to the parties. Thus, in order to prevent possible accidents, creating awareness and consciousness through human-oriented training and development studies, the development of preventive and protective equipment/device technology, combined with the trained crew factor, even if it doesn't change the dangerous qualities of the cargoes, but had effective results in taking precautions and minimizing damages. However, it is very important to know the properties of dangerous goods and to know who is responsible for a possible accident/environmental pollution that these goods may cause, in order to fight the consequences. Even if the tankers carrying dangerous liquid cargoes are built according to IMO requirements and international standards, equipped with full equipment, even if the training and capacity standards of the employees are raised to the highest level, and even if they are operated by professional enterprises, accidents cannot be avoided. Various liability & compensation arrangements have been introduced to the relevant parties in order to prevent the devastating effects of accidents and the losses they may cause before they occur. Not only to prevent the financial effects of the losses; In order to prevent accidents from occurring, deterrent liability and compensation arrangements have been introduced, and thus the scope of liability has been expanded with binding rules. In the world trade of maritime transport, the trade network has expanded with the increase in the trade volume; This, in turn, has led to an exacerbation of existing risks. Even if the increasing risks cannot be completely eliminated, the fact that certain regulations and responsibilities are brought to the insurance companies, despite the fact that the main thing is the shipper and the carrier, has ensured that the possible risks are minimized; Along with the transport contracts, responsibilities have been shared with the increasing number of parties in proportion to their functions. Responding as a result of national practices, nature does not only affect nations; It has become a global problem affecting the entire world geography and all living things. It is vital to maintain the delicate balance between people and the environment with existing practices and significant regulatory developments in the maritime industry. In order to make a general summary, definitions of dangerous goods have been made and the properties of MARPOL Annex I & Annex II dangerous goods transported by sea have been studied. In the light of this information, the accidents and environmental damages caused by these goods are mentioned with examples, and then the aim of this thesis is to examine who is responsible for these damages, to what extent, and the extent of compensation after insurance. Herewith, by the changing development of worldwide trade, company and organizations that were not involved in trade before have also been equipped with responsibilities and authorities.

Benzer Tezler

  1. Denizel alanda güvenlik tehditlerine karşı tarama sistemleri karşılaştırmalı analizi

    A comparative analysis of scanning systems against maritime security threats

    GÖKHAN YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Deniz Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesi

    Denizcilik Çalışmaları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. PELİN BOLAT

  2. Ülkemiz limanlarındaki atık alım tesislerinin değerlendirilmesi

    Assessment of port reception facilities in our country

    HEDİYE TAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Deniz Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kıyı Bilimleri ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NECATİ ERDEM ÜNAL

    PROF. DR. İSMAİL TORÖZ

  3. Tehlikeli sıvı dökme yük taşımacılığının karşılaştırmalı analizi: Kimyasal tankerler ve tank konteynerler üzerine bir çalışma

    Comparative analysis of dangerous liquid cargoes transportation: A study on bulk chemicals and tank containers

    OZAN BAYAZİT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DenizcilikDokuz Eylül Üniversitesi

    Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. YUSUF ZORBA

  4. A comparative examination of trihalomethane and N-nitrosodimethylamine formation

    Trihalometan ve N-nitrosodimetilamin oluşumunun karşılaştırmalı olarak incelenmesi

    NUR HANİFE ORAK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2012

    Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ELİF PEHLİVANOĞLU MANTAŞ

  5. Transportation of dangerous goods by sea and ship accidents

    Tehlikeli maddelerin deniz yoluyla taşınması ve gemi kazaları

    CEM ACAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2025

    Denizcilikİzmir Ekonomi Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CUMHUR ÇOŞKUN KÜÇÜKÖZMEN