Koyunoğlu Müzesi ve Kütüphanesi 12947 Numaralı Şuğul ve İlâhî Mecmuasının incelenmesi
A study of the Manuscript No. 12947: The Suğul and Hymn Collection in the Koyunoğlu Museum and Library
- Tez No: 953084
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜSEYİN AKPINAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Sanat Tarihi, Music, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 335
Özet
Bu tezde, Koyunoğlu Müzesi ve Kütüphanesi'nde 12947 demirbaş numarasıyla kayıtlı olan ve hem şuğul hem de ilâhî formundaki eserleri içermesi bakımından müstesna bir konumda bulunan güfte mecmuası incelenmiştir. Çalışmada, bu mecmuanın Türk mûsikîsi tarihi açısından önemi değerlendirilmiş; içerdiği güfteler aracılığıyla dönemin dinî mûsikî repertuarına, güftekâr-güfte ilişkisine ve mecmua tertip geleneğine dair önemli tespitlerde bulunulmuştur. Araştırmaya konu olan mecmua; makam, usul, form ve güftekâr bilgilerini içeren yapısıyla, nota kullanımının sınırlı olduğu dönemlerde meşk yöntemiyle aktarılan mûsikî bilgisinin yazılı hafızaya geçirilmesine katkı sağlayan bir kaynak niteliği taşımaktadır. Çalışmada güfte mecmua türleri sınıflandırılmıştır. İlâhî mecmuaları ve şuğul mecmuaları başlıkları genel hatlarıyla tanıtılmıştır. İlâhî mecmuaları, özellikle 17. yüzyıldan itibaren gelişme gösteren ve dinî mûsikînin çeşitli formlarına yer veren derlemeler olarak öne çıkarken; şuğul mecmuaları, Arapça güfteli ve klasik Türk mûsikîsi makam-usul anlayışıyla bestelenmiş ilâhîleri kapsayan eserlerdir. İncelenen mecmua, çok sayıda şuğul içermesiyle bu tür açısından zengin bir içeriğe sahiptir ve aynı zamanda ilâhî repertuarıyla da dikkat çekmektedir. Bu tezde ele alınan güfte mecmuası, hem içerik hem işlev bakımından geçmiş ile gelecek arasında bir köprü vazifesi görmekte; Türk dinî mûsikî geleneğinin anlaşılmasında temel başvuru kaynaklarından biri olarak önem arz etmektedir.
Özet (Çeviri)
In this thesis, a güfte mecmuası (lyrics collection) registered under inventory number 12947 at the Koyunoğlu Museum and Library has been examined. This manuscript holds a unique position as it includes works in both the şuğul and ilâhî forms. The study evaluates the historical significance of this mecmua in the context of Turkish music history and offers valuable insights into the religious music repertoire of the period, the relationship between lyricists and lyrics, and the tradition of compiling such collections. The mecmua under investigation serves as an important source that contributed to the written preservation of musical knowledge transmitted through the meşk method, especially in periods when musical notation was not widely used. It contains essential information such as makam (mode), usul (rhythmic pattern), musical forms, and the names of the lyricists. The study also includes a classification of different types of güfte mecmuas, providing an overview of ilâhî mecmuas and şuğul mecmuas. Ilâhî mecmuas, which emerged especially from the 17th century onwards, are collections featuring various forms of religious music. Şuğul mecmuas, on the other hand, include religious lyrics in Arabic set to classical Turkish music using traditional makam and usul structures. The analyzed manuscript, containing a large number of şuğuls, stands out as a rich example of its type and also offers a noteworthy ilâhî repertoire. As such, the güfte mecmuası examined in this thesis functions as a cultural bridge between the past and the future, and represents a significant reference source for understanding the Turkish religious music tradition.
Benzer Tezler
- Hasan Eşref (Ö. XIX. yy ?) Mecmūʻası (İnceleme-metin)
Hasan Eşref (D. XIX. century?) Mecmūʻası (Review-text)
RUMEYSA NUR ERTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NUSRET GEDİK
- Konya Büyükşehir Belediyesi Koyunoğlu Müzesi ve Kütüphanesi'ndeki 13215 numaralı Güfte mecmuası ve 14717 numaralı Şiir mecmuasının 'Mecmuaların Sistematik Tasnifi Projesi'ne (MESTAP) göre tasnifi
Classification of Lyrics Journal number 13215 and Poem Journal number 14717 in Konya Metropolitan Municipality Koyunoğlu Museum and Library according to 'Systematic Classification of Journals' (MESTAP)
BURCU ACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İNCİNUR ATİK GÜRBÜZ
- Batumlu Hüseyin Efendi'nin Mecmūʻa-i ʻAşk adlı eseri (İnceleme-metin)
Batumlu Hüseyin Efendi's work named Mecmūʻa-i ʻAşk (Review-text)
ESRA ERGÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NUSRET GEDİK
- Risâletü'n Fi'l-Akâid eski Anadolu Türkçesiyle yazılmış bir akâid kitabı (inceleme-metin-dizin)
Risâletü'n Fi'l-Akâid a book of aqaid written in old Anatolian Turkish (examination-text-index)
ESMA GÜNEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PERİHAN ÖLKER
- Kısasü'l-Enbiya (63b-127a) inceleme-metin-dizin-tıpkıbasım
Kısasü'l Enbiya (63b-127a) research-text-index-facsimile
MUAMMER HATIPOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimSelçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PERİHAN ÖLKER