Veri bilimi yöntemleri kullanılarak banka müşteri kayıplarının tahminlenmesi
Forecasting bank customer churn using data science methods
- Tez No: 953118
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NEGAR SADAT SOLEIMANI ZAKERI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mühendislik Bilimleri, İstatistik, Engineering Sciences, Statistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İSTANBUL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yazılım Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yapay Zeka Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
Bu tez çalışmasında, bankacılık sektöründe müşteri kaybının tahmin edilmesi amacıyla veri bilimi ve makine öğrenmesi temelli yöntemler kullanılarak bütüncül bir analiz gerçekleştirilmiştir. Tezin temel amacı, müşteri davranışlarını analiz ederek hangi faktörlerin müşteri kaybını etkilediğini belirlemek ve bankaların müşteri ilişkileri yönetimini veri odaklı bir yaklaşımla iyileştirmektir. Bu kapsamda, dengesiz sınıf yapısına sahip bir veri seti üzerinde Random Forest, Gradient Boosting Machine, LightGBM, Logistic Regression, AdaBoost, CatBoost ve XGBoost algoritmaları uygulanmıştır. Modelleme sürecinde öznitelik seçimi için Boruta, hiperparametre ayarı için RandomizedSearchCV, model başarımını test etmek için K-fold çapraz doğrulama ve sınıflandırma performansını artırmak amacıyla eşik optimizasyonu gerçekleştirilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, en yüksek başarı CatBoost modeli ile elde edilmiş ve bu model üzerinde LIME yöntemi ile açıklanabilirlik sağlanmıştır. Ayrıca, geliştirilen modelin üretim ortamında çalışabilmesi için günlük periyotlarla tahmin yapan bir yaygınlaştırma senaryosu tasarlanmıştır. Çalışmanın sonunda, yaş, ürün sayısı, bakiye ve aktif üyelik gibi değişkenlerin müşteri kaybını belirlemede önemli rol oynadığı görülmüş; sınıf dengesizliğiyle mücadelede eşik ve parametre optimizasyonunun etkili olduğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this thesis, a comprehensive analysis based on data science and machine learning methods was conducted to predict customer churn in the banking sector. The main objective of the study is to identify the behavioral factors influencing customer churn and to help banks improve customer relationship management using a data-driven approach. Within this scope, various classification algorithms such as Random Forest, Gradient Boosting Machine, LightGBM, Logistic Regression, AdaBoost, CatBoost, and XGBoost were applied on a dataset with an imbalanced class distribution. Feature selection was performed using the Boruta algorithm, hyperparameter tuning was conducted with RandomizedSearchCV, model performance was evaluated through K-fold cross-validation, and threshold optimization was implemented to enhance classification accuracy. Among the tested models, the highest performance was achieved with CatBoost, which was further interpreted using the LIME explainability method. Additionally, a deployment scenario was designed where the model generates daily predictions, enabling real-time integration into production environments. The results showed that variables such as age, number of products, account balance, and active membership status play a critical role in predicting customer churn. The study concludes that threshold and parameter optimization are effective strategies for addressing class imbalance and improving model performance.
Benzer Tezler
- Makine öğrenmesi yöntemleri ile müşteri kaybı analizi
Churn analysis with machine learning algorithms
BUKET ÖNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Aydın ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. METİN ZONTUL
- RFMLP based customer segmentation and customer churn analysis in heavy equipment industry using customer transactions data
İş makinesi sektöründe müşteri işlem verilerini kullanarak RFMLP tabanlı müşteri segmentasyonu ve müşteri kayıp analizi
MUSTAFA ÇAMLICA
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FETHİ ÇALIŞIR
- Bilişim sistemlerindeki gelişmelerin işletme yönetimine etkileri, yönetim bilişim sistemleri geliştirme ve bir uygulama örneği
Effects of the evoluation of information systems on management, management information systems development and an example of its application
ZUHAL TANRIKULU
Doktora
Türkçe
1999
İşletmeİstanbul ÜniversitesiOrganizasyon ve İşletme Politikaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL EREN
- Detecting malicious activity inside of the network
Ağ içerisindeki kötü niyetli aktivitelerin tespiti
AYŞENUR KUMBASAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Uygulamaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENVER ÖZDEMİR
- Perakende hazır giyim firmasında makine öğrenmesi yöntemleriyle satış tahmini
Sales forecasting in a retail fashion company using machine learning methods
ŞEYMA GÖNEN HALICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERHAN ÇEBİ