Bir üniversite yemekhanesinde çıkan menülerin karbon ve su ayak izinin belirlenmesi ve öğrencilerin memnuniyet durumunun değerlendirilmesi
Determining the carbon and water footprints of menus served in a university cafeteria and evaluating personal satisfaction status
- Tez No: 953622
- Danışmanlar: PROF. DR. YASEMİN BEYHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hasan Kalyoncu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
Bu araştırma, Gaziantep Hasan Kalyoncu Üniversitesi yemekhanesindeki menülerin çevresel etkilerini incelemek, öğrencilerin sürdürülebilir beslenme bilgi ve tutum düzeylerini belirlemek ve memnuniyetlerini değerlendirmek amacıyla 2024-2025 güz döneminde yaş ortalaması 22,2±3,11 yıl olan 120 öğrenci ile yürütülmüştür. Anket yöntemiyle toplanan verilerle demografik bilgiler, sürdürülebilirlik algısı, memnuniyet düzeyleri ölçülmüş, ayrıca menülerin karbon/su ayak izi ile enerji-besin ögesi içerikleri analiz edilmiştir. Katılımcıların sürdürülebilirlikle ilgili olarak en çok bildiği kavramlar çevresel etki (%79,2), biyoçeşitlilik (%78,3) ve yerel besindir (%70,8); yalnızca yerel besin bilgisi ile gelir düzeyi arasındaki fark anlamlıdır (p=0,046).“Ekonomik olması”ifadesi erkeklerde daha önemli görülmüş ve anlamlı bulunmuştur (p=0,011). Diğer değişkenlerde fark anlamsızdır (p>0,05). Katılımcıların %75'i sürdürülebilir ürünleri önemli bulurken, %50,9'u bu ürünler için daha fazla ödeme yapmaya isteklidir. Yemekhane kullanım sıklığı cinsiyete göre farklılık göstermiş; erkeklerin kullanım sıklığı kadınlara kıyasla daha yüksek bulunmuştur (p=0,014);“ucuzluk”tercihi gelir düzeyiyle ilişkilidir (p=0,017). Genel memnuniyet puanı kadınlarda 35,2±6,10, erkeklerde 34,4±4,89'dur (p>0,05); yalnızca meyve grubu memnuniyeti açısından, kadınların erkeklere kıyasla daha yüksek memnuniyet bildirdiği ve bu farkın anlamlı olduğu görülmüştür. (p0,05). I. kap yemekler her iki ayak izinde de en yüksek değeri göstermiştir (p0,05). Enerjinin proteinden gelen oranı %14,6–17,6 ile önerilen düzeylerdedir. Kalsiyumun karşılanma oranı düşüktür (%44,6–58,0), A vitamini yüksek (%142,2), tiamin ise en düşüktür (%76,1). Menülerin enerji ve bazı besin ögeleri içeriği ile memnuniyet düzeyi arasında anlamlı korelasyon bulunmuştur. Sonuç olarak, çevresel etkisi düşük, öğrenci memnuniyetini arttıran menülerin planlanması ve sürdürülebilir beslenmeye yönelik farkındalık çalışmalarının desteklenmesi önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
This study was conducted during the fall semester of 2024-2025 with 120 students with an average age of 22.2±3.11 years to examine the environmental impacts of menus in the cafeteria of Gaziantep Hasan Kalyoncu University, determine students' knowledge and attitudes toward sustainable nutrition, and evaluate their satisfaction. Data collected through a survey measured demographic information, perceptions of sustainability, and satisfaction levels, while also analyzing the carbon/water footprint and energy-nutrient content of the menus. The concepts participants were most familiar with regarding sustainability were environmental impact (79.2%), biodiversity (78.3%), and local food (70.8%); only the difference between local food knowledge and income level was significant (p=0.046). The statement“it is economical”was considered more important by men and was found to be significant (p=0.011). There were no significant differences in other variables (p>0.05). 75% of participants considered sustainable products important, while 50.9% were willing to pay more for these products. Cafeteria usage frequency differed by gender; men's usage frequency was higher than women's (p=0.014); the preference for“affordability”was related to income level (p=0.017). The overall satisfaction score was 35.2±6.10 for women and 34.4±4.89 for men (p>0.05); however, women reported higher satisfaction than men regarding the fruit group, and this difference was significant (p0.05). First courses showed the highest values in both footprints (p0.05). The percentage of energy derived from protein was within the recommended range at 14.6–17.6%. The calcium coverage rate is low (44.6–58.0%), vitamin A is high (142.2%), and thiamine is the lowest (76.1%). A significant correlation was found between the energy and certain nutrient content of the menus and the level of satisfaction. In conclusion, it is recommended to plan menus with low environmental impact that increase student satisfaction and to support awareness campaigns for sustainable nutrition.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinin toplu beslenme hizmetlerinden memnuniyet durumu ve yemeklerde oluşan artık düzeyinin belirlenmesi
Satisfaction status of university students campus dining services and determination of plate waste in foods
NİDA NUR SÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Beslenme ve DiyetetikHasan Kalyoncu ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASEMİN BEYHAN
- Üniversite yerleşkesinde oluşan yemekhane atıkları ile gerçek ölçekli biyometanizasyon tesisinde biyogaz üretimi
Biogas production at full scale biomethanizition plant from food waste generated at university campus
ENES AĞUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MAHMUT ALTINBAŞ
- Ankara Üniversitesi Cebeci Hastanesi yemekhanesinde çıkan yemeklerde salmonella aranması ve adli açıdan değerlendirilmesi
Screening of salmonella in Ankara University Cebeci Hospital's refrectory and investigating from forensic science
İSBACAR SÜHEYLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Adli TıpAnkara ÜniversitesiDisiplinlerarası Adli Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A. DERYA AYSEV
- Gıda atıklarından hayvan yemi üretimi
Animal feed production from food waste
UMUT EDİS ULUCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ZiraatErciyes ÜniversitesiZootekni Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELMA BÜYÜKKILIÇ BEYZİ
- İş sağlığı ve güvenliğinde risk değerlendirmesi: Uşak Üniversitesi yemekhanesinde bir uygulama
Risk assessment in occupational health and safety: An application at Uşak University dining center
KÜBRA ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
KazalarUşak Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE ÖZDEMİR