Şizofreni hastalarında mindfulness temelli kanıta dayalı ergoterapi müdahalelerinin içselleştirilmiş damgalama üzerine etkisi
The effect of mindfulness-based evidence-based occupational therapy interventions on internalized stigma in Schizophrenia
- Tez No: 953641
- Danışmanlar: PROF. DR. SEVDA ASQAROVA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ergoterapi, Occupational Therapy
- Anahtar Kelimeler: Şizofreni, Mindfulness, Ergoterapi, İçselleştirilmiş Damgalama, Schizophrenia, Mindfulness, Occupational Therapy, Internalized Stigma
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ergoterapi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Ergoterapi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 89
Özet
Şizofreni, hastalığın kendine özgü belirtilerinin yansıra bireylerin sosyal, aile ve iş yaşamlarında işlevselliklerinde zorlanmalara yol açan kronik bir hastalıktır. Şizofreninin başlangıç yaşı çoğunlukla bireylerin kariyer, eğitim, evlilik, ebeveynlik gibi yeni roller ve sorumlulukların geliştiği erken yetişkinlik dönemine denk gelmektedir (Chapleau, 2012). Yapılan çalışmalar ile psikososyal programların ve ergoterapi müdahalelerinin negatif belirtilerde azalma, sosyal işlevsellikte, toplumsal katılım ve aktivite katılımında artış, duygu farkındalığı ile sonuçlandığı gösterilmiştir (Liberman, Wallace, Blackwell, Kopelowicz, Vaccaro ve Mintz,1998; Buchain, Vizzotto, Henna Neto ve Elkis, 2003; Noordsy ve O'Keefe, 1999; Tatsumi, Yotsumoto, Nakamae ve Hashimoto, 2011). Ergoterapi bilimi değerlendirme ve müdahale planlamada birçok modelden faydalanmaktadır. Rehabilitasyon çalışmalarında kullanılabilecek yaklaşımlardan bir tanesi Mindfulness Temelli Ergoterapi Müdahalesidir. Mindfulness (bilinçli farkındalık), kişinin dikkatini içinde bulunduğu an'a yargısız ve kabullenici bir tutum ile odaklamasıdır (Kabat-Zinn, 1994). Araştırma Çankırı Devlet Hastanesi Toplum Ruh Sağlığı Merkezinde gerçekleştirilecektir. Araştırmanın evrenini Çankırı Devlet Hastanesi Toplum Ruh Sağlığı Merkezinde günübirlik tedaviye gelen, 18-55 yaş arası 40 gönüllü katılımcıdan (yansız bir atama ile 20 kişi kontrol grubu,20 kişi uygulama grubuna) oluşturulacaktır. Deney ve kontrol grubu ile ön ve son görüşme yapılarak bu görüşmelerde ölçekler uygulanacaktır. Araştırma da veri toplama süreci 1 ay sürecek olup toplamda haftada 2 gün 8 seans olacak şekilde ayarlanacaktır. Uygulanacak olan öntest, son-test ölçekleri; Ruhsal Hastalıklarda İçselleştirilmiş Damgalanma Ölçeği, Berkeley Duygu İfadesi Ölçeği ve Kişilerarası Bilinçli Farkındalık Ölçeğidir. Ülkemizde ergoterapi müdahalelerinin şizofreni tanısı olan bireylerde etkinliği ile ilgili yeterli çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışma ile Mindfulness Temelli Ergoterapi Müdahalesi ile kişilerin kendilerini ifade edebilmelerinin sağlanması, iletişim becerileri ve içselleştirilmiş damgalanmanın azaltılması, duygu farkındalığını artırarak toplumsal katılımlarının artması dolaylı olarak da özgüven duygusunun artırılması gibi olumlu sonuçlar vermesi öngörülmekte ve bu sonuçların ülkemizde ihtiyaç duyulan Mindfulness Temelli Ergoterapi Müdahalesi ile birlikte psikososyal beceri eğitim programlarına ışık tutacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Schizophrenia is a chronic illness that not only presents with its unique symptoms but also leads to difficulties in individuals' social, family, and occupational functioning. The onset age of schizophrenia typically coincides with early adulthood, a period where individuals develop new roles and responsibilities such as career, education, marriage, and parenthood (Chapleau, 2012). Studies have shown that psychosocial programs and occupational therapy interventions result in a reduction of negative symptoms, an increase in social functioning, societal participation, and activity engagement, as well as improved emotional awareness (Liberman, Wallace, Blackwell, Kopelowicz, Vaccaro, & Mintz, 1998; Buchain, Vizzotto, Henna Neto, & Elkis, 2003; Noordsy & O'Keefe, 1999; Tatsumi, Yotsumoto, Nakamae, & Hashimoto, 2011). Occupational therapy draws upon various models for assessment and intervention planning. One approach that can be used in rehabilitation efforts is Mindfulness-Based Occupational Therapy Intervention. Mindfulness involves directing one's attention to the present moment with a non-judgmental and accepting attitude (Kabat-Zinn, 1994). The research will be conducted at the Community Mental Health Center of Çankırı State Hospital. The study population will consist of 40 voluntary participants aged between 18-55 who attend day treatment at the Community Mental Health Center (20 participants in the control group and 20 participants in the intervention group with unbiased assignment). Pre- and post-intervention interviews will be conducted with both the experimental and control groups, and scales will be administered during these interviews. The data collection process for the research will last for one month, with a total of 8 sessions per week, held on 2 days. The pre-test and post-test scales to be administered include the Internalized Stigma of Mental Illness Scale, the Berkeley Expressivity Scale, and the Interpersonal Mindfulness Scale. There is insufficient research regarding the effectiveness of occupational therapy interventions for individuals diagnosed with schizophrenia in our country. This study aims to provide positive outcomes such as facilitating individuals' self-expression, improving communication skills, reducing internalized stigma, enhancing emotional awareness, and indirectly increasing self-confidence through Mindfulness-Based Occupational Therapy Intervention. It is anticipated that these results will shed light on the need for Mindfulness-Based Occupational Therapy Intervention combined with psychosocial skills training programs in our country.
Benzer Tezler
- Şizofreni hastalarında farkındalık temelli psikososyal beceri eğitiminin işlevsel iyileşme ve içgörü düzeyine etkisi
Effect of mindfulness-based psychosocial skills training on the levels of insight and functional recovery in patients with schizophrenia
EMİNE YILMAZ
Doktora
Türkçe
2016
HemşirelikAtatürk ÜniversitesiPsikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE OKANLI
- Şizofreni hastalarında bilinçli farkındalık temelli stres azaltma eğitiminin umut, psikolojik iyi oluş ve işlevsel iyileşmeye etkisi
The effect of mindfulness based stress reduction training on hope, psychological well-being and functional recovery with schizophrenia patients
AYSEL ÖZDEMİR
- Kronik servislerde yatmakta olan kronik şizofreni tanılı hastalarda sanat terapisi ile farkındalık temelli bilişsel davranışçı terapi uygulamalarının semptom profili, içgörü ve sosyal işlevsellik üzerine etkisi
The effect of symptom profile, insight and social functionality of art therapy and mindfulness based cognitive behavioral therapy applications with chronic schizophrenia diagnosed patients in chronic hospital clinics
ELÇİN ATASEVEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
UZMAN DURU SAYGIN GÜLBAHAR
- Şizofrenide grup psikoterapisi: Sanat terapisi ve bilinçli farkındalık temelli bilişsel terapi programlarının etkililiğinin karşılaştırılması
Group psychotherapy in schizophrenia: Comparing the effectiveness of art therapy and mindfulness based cognitive therapy programs
VOLKAN DEMİR
Doktora
Türkçe
2021
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERİDE GÖKBEN HIZLI SAYAR
- Şizofreni hastalarına bakım verenlere uygulanan Farkındalık Temelli Öz Şefkat Programı'nın bakım yükü, yaşam doyumu ve baş etme düzeylerine etkisi
The effect of Mindfulness-Based Self-Compassion Program applied to caregivers of schizophrenia patients on caregiver burden, life satisfaction and coping levels
BÜŞRA KAYAASLAN