Asenkron motor sarımlarında litz teli kullanımının enerji verimliliği, termal ve manyetik performansa etkilerinin karşılaştırılmalı incelenmesi
Comparative investigation of the effects of litz wire usage on the energy efficiency, thermal and magnetic performance of i̇nduction motor windings
- Tez No: 953779
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA DURSUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Elektrik ve Elektronik Mühendisliği, Electrical and Electronics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Düzce Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Elektrik-Elektronik ve Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 76
Özet
Bu çalışma, asenkron motorların sarım yapılarında kullanılan geleneksel bakır tel yerine, yüksek frekanslı uygulamalarda ortaya çıkan skin ve proximity (deri ve yakınlık) etkilerinin yol açtığı enerji kayıplarını minimize etmek amacıyla Litz telinin kullanımının performans parametreleri üzerindeki etkilerini kapsamlı bir şekilde incelemektedir. Çalışmada, motor sarımlarında kullanılan tel tiplerinin elektriksel özelliklerindeki farklılıklar, manyetik alan dağılımı ve frekans bağımlı direnç değerleri gibi temel parametreler, Matlab programı kullanılarak geliştirilen model ve simülasyonlarla detaylı biçimde analiz edilmiştir. Özellikle, yüksek frekanslı asenkron motor uygulamalarında gözlemlenen deri ve yakınlık etkisi nedeniyle meydana gelen direnç artışları, geleneksel bakır tel kullanımında ortaya çıkan sorunları artırmakta ve enerji verimliliğini düşürmektedir. Litz telinin bu olumsuz etkileri nasıl minimize edebileceği üzerine yapılan hesaplamalar ve karşılaştırmalar, enerji kayıplarının önemli ölçüde azaltılabileceğini göstermiştir. Ek olarak, farklı tel yapılandırmalarının motor dinamikleri üzerindeki etkileri, performans ve termal davranışlar açısından detaylı bir şekilde incelenmiş; böylece Litz telinin kullanımının, sadece enerji verimliliğini artırmakla kalmayıp, aynı zamanda motor ömrünü uzattığı ve bakım maliyetlerini düşürdüğü tespit edilmiştir. Bu bulgular, endüstride asenkron motorların tasarım ve üretim süreçlerinde alternatif tel teknolojilerinin benimsenmesinin önemini vurgulamaktadır. Ayrıca, elde edilen sonuçlar, ileri araştırmalar için yeni perspektifler sunarak, deneysel uygulamalar ve prototip geliştirme çalışmalarında rehber niteliğinde bir referans oluşturacaktır. Litz telinin asenkron motor sarımlarında kullanılması, performans artışı, enerji verimliliği ve uzun ömür gibi kriterlerde belirgin iyileşmeler sağlayarak, modern elektrik motor teknolojilerinde önemli bir potansiyel sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study comprehensively examines the impact of using Litz wire on the performance parameters of asynchronous motor windings instead of traditional copper wire, aiming to minimize the energy losses caused by the skin and proximity effects observed in high-frequency applications. In this study, fundamental parameters—such as the differences in the electrical properties of the wire types used in motor windings, magnetic field distribution, and frequency-dependent resistance values—were analyzed in detail through models and simulations developed using Matlab. In particular, the resistance increases that occur due to the skin effect and proximity effect observed in high-frequency asynchronous motor applications exacerbate the issues associated with conventional copper wire usage and reduce energy efficiency. Calculations and comparisons regarding how Litz wire can minimize these adverse effects have demonstrated that energy losses can be significantly reduced. Additionally, the effects of different wire configurations on motor dynamics were examined in detail from the perspectives of performance and thermal behavior, thereby revealing that the use of Litz wire not only increases energy efficiency but also extends motor life and reduces maintenance costs. These findings emphasize the importance of adopting alternative wire technologies in the design and production processes of asynchronous motors in the industry. Furthermore, the results obtained provide new perspectives for further research and serve as a valuable reference for experimental applications and prototype development studies. The use of Litz wire in asynchronous motor windings offers significant improvements in performance, energy efficiency, and longevity, presenting considerable potential for modern electric motor technologies.
Benzer Tezler
- Asenkron motorlarda kırık rotor barı arızalarının sonlu elemanlar yöntemi ile incelenmesi
Finite element study of an induction motor having broken rotor bar faults
MEHMET MURAT TEZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiDumlupınar ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ İHSAN ÇANAKOĞLU
- Asenkron motorun DSP (sayısal işaret işlemci) temelli kontrolunda yapay sinir ağları ve genetik algoritmalar kullanılarak pi katsayılarının optimizasyonu
Optimisation of pi cofficents using artificial neural network and genetic algorithms at DSP (digital signal processor) based control of asynchronous motor
SEYDİ VAKKAS ÜSTÜN
Doktora
Türkçe
2001
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiElektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GALİP CANSEVER
- Asenkron motorlarda sargı yapısının motor performansına etkisinin deneysel olarak incelenmesi.
Experimental investigation of the effect of winding structure on motor performance in induction motors.
MURAT İMRE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiDumlupınar ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASIM GÖKHAN YETGİN
- AC-Ac konverterden beslenen tek fazlı asenkron motorun PSPICE benzetimi
PSPICE simulation of a single phase induction motor fed by a direct AC-AC conventer
BARIŞ YURTSEVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiFırat ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ÖZDEMİR
- Küçük güçlü yüksek hızlı ve yüksek verimli üç fazlı asenkron motor tasarımına katkılar
Contributions to a low power high speed and high efficiency three phase induction motor design
EZGİ TANTEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiElektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ATİYE HÜLYA OBDAN