Geri Dön

Türk ve göçmen ortaokul öğrencilerinde zorbalık: Duygusal ve davranışsal problemler ile yaşam doyumunun rolü

Bullying in Turkish and immigrant secondary school students: The role of emotional and behavioral problems and the satisfaction with life

  1. Tez No: 953836
  2. Yazar: HİLAL YAZICI
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE KALYON
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Trabzon Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 135

Özet

Ergenlik fiziksel, duygusal ve sosyal açıdan önemli değişimlerin yaşandığı kritik bir gelişim dönemidir. Bu dönemdeki bireyler çeşitli zorluklarla karşılaşmakta ve bunlarla baş etmeye çalışmaktadır. Ergenler arasında hızla artan zorbaca davranışlar hem zorbalık yapan hem de zorbalığa uğrayanlar açısından olumsuz sonuçlara yol açabilmektedir. Akran ilişkilerinde güç dengesizliğine dayalı, tekrarlayıcı nitelikteki baskıcı davranışlar zorba davranışlar olarak nitelendirilmektedir. Ortaokul dönemini kapsayan erken ergenlik döneminde ergenlerde duygusal ve davranışsal problemlerde artış yaşanabilmekte ve yaşam doyum düzeylerinin düştüğü gözlemlenebilmektedir. Bu araştırmanın temel amacı zorbalığın açıklanmasında duygusal ve davranışsal problemler ile yaşam doyumunun rolünün incelenmesidir. Nicel araştırma yaklaşımına dayalı olan bu çalışmada ilişkisel model kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Trabzon Ortahisar ilçesine bağlı çeşitli ortaokullarda öğrenim gören 1129 ergen oluşturmaktadır. Araştırmada elde edilen veriler Kişisel Bilgi Formu, Zorbalık Ölçeği (ZÖ), Güçler ve Güçlükler Anketi (GGA) ve Çok Boyutlu Öğrenci Yaşam Doyumu Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Araştırma verilerinin analizinde tanımlayıcı istatistik teknikleri, Pearson Korelasyon Analizi, çoklu doğrusal regresyon analizi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve bağımsız örneklem t testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda ortaokul öğrencisi ergenlerin duygusal ve davranışsal problemlilik düzeyi, zorbalık puanları ve kurban olma puanları ile pozitif yönde anlamlı düzeyde ilişkili bulunmuştur. Ergenlerin yaşan doyumu puanları ise zorbalık düzeyi ve kurban olma düzeyi ile negatif yönde anlamlı düzeyde ilişkilidir. Duygusal ve davranışsal problemler (duygusal sorunlar, davranışsal sorunlar, dikkat eksikliği ve aşırı hareketlilik ve akran sorunları), yaşam doyumu, uyruk ve cinsiyetin zorbalıktaki toplam varyansın %26'sını açıkladığı tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre zorbalığı yordayan en güçlü değişkenin duygusal ve davranışsal problemlerin alt boyutu olan davranış sorunları olduğu görülmüştür. Yordayıcı değişkenlerden dikkat eksikliği ve aşırı hareketlilik, akran sorunları, yaşam doyumu, uyruk ve cinsiyet zorbalığın açıklanmasında modele anlamlı düzeyde katkı sağlarken duygusal sorunlar anlamlı düzeyde katkı sağlamamıştır. Duygusal ve davranışsal problemler (duygusal sorunlar, davranışsal sorunlar, dikkat eksikliği ve aşırı hareketlilik ve akran sorunları), yaşam doyumu, uyruk ve cinsiyetin kurban olmadaki toplam varyansın %33'ünü açıkladığı tespit edilmiştir. Yordayıcı değişkenlerden duygusal sorunlar, davranış sorunları, akran sorunları, yaşam doyumu, uyruk ve cinsiyet modele anlamlı düzeyde özgün katkı sağlamaktadır. Duygusal ve davranışsal problemlerin alt boyutlarından olan dikkat eksikliği ve aşırı hareketlilik ise modele anlamlı düzeyde özgün katkı sunmamaktadır. Ayrıca ergenlerin zorbalık puanları ve kurban olma puanları cinsiyet, uyruk, sınıf düzeyi, aile gelir düzeyi, okul rehberlik servisinden destek alma gibi bazı demografik değişkenler açısından anlamlı düzeyde farklılıklar göstermektedir. Bu bağlamda araştırmada elde edilen sonuçlar literatür kapsamında tartışılarak elde edilen sonuçlara dayalı birtakım öneriler sunulmuştur.

Özet (Çeviri)

Adolescence is a critical developmental period in which significant physical, emotional and social changes occur. Individuals in this period face various challenges and try to cope with them. The rapidly increasing bullying behaviors among adolescents may cause negative consequences for both those who bully and those who are bullied. Repetitive oppressive behaviors based on power imbalance in peer relationships are described as bullying behaviors. During early adolescence, which includes the middle school period, adolescents may experience an increase in emotional and behavioral problems and a decrease in life satisfaction levels. The main purpose of this study is to examine the role of emotional and behavioral problems and life satisfaction in explaining bullying. In this study, which is based on quantitative research approach, relational model was used. The sample of the study consisted of 1129 adolescents studying in various secondary schools in Trabzon Ortahisar district. The data obtained in the study were collected using the Personal Information Form, Bullying Scale (BS), Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ) and Multidimensional Student Life Satisfaction Scale. Descriptive statistical techniques, Pearson Correlation Analysis, multiple linear regression analysis, one-way analysis of variance (ANOVA) and independent sample t test were used to analyze the data. As a result of the research, it was found that the level of emotional and behavioral problems of middle school adolescents was found to be positively and significantly correlated with their bullying scores and victimization scores. Adolescents' life satisfaction scores were negatively and significantly correlated with bullying level and victimization level. Emotional and behavioral problems (emotional problems, behavioral problems, attention deficit and hyperactivity and peer problems), life satisfaction, nationality and sex explained 26% of the total variance in bullying. According to the results of the study, the strongest variable predicting bullying was behavioral problems, which is the sub-dimension of emotional and behavioral problems. Among the predictor variables, attention deficit and hyperactivity, peer problems, life satisfaction, nationality and sex contributed significantly to the model in explaining bullying, while emotional problems did not contribute significantly. Emotional and behavioral problems (emotional problems, behavioral problems, attention deficit hyperactivity, and peer problems), life satisfaction, nationality, and sex explained 33% of the total variance in victimization. Among the predictor variables, emotional problems, behavioral problems, peer problems, life satisfaction, nationality, and sex contributed significantly to the model. Attention deficit and hyperactivity, which are sub-dimensions of emotional and behavioral problems, do did not contribute significantly to the model. In addition, bullyingand victimization scores of adolescents showed significant differences in terms of some demographic variables such as sex, nationality, grade level, family income level, and receiving support from the school guidance service. In this context, the results obtained in the research are discussed within the scope of the literature and some suggestions are presented based on the results obtained.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    308080

    Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde ortaöğretim 6., 7., ve 8. sınıf öğrencilerinde akran zorbalığı yaygınlığı ve risk faktörlerinin belirlenmesi

    The prevalence and risk factors of bullying among middle school 6th, 7th, and 8th grade students in Turkish Republic of Northern Cyprus

    DENİZ ERGÜN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Adli Tıpİstanbul Üniversitesi

    Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EBRU ÇAKICI

    YRD. DOÇ. DR. NEYLAN ZİYALAR

  2. Tez No

    827373

    The role of learning Turkish as a second language in the integration of refugee and migrant middle schoolers in Istanbul

    İstanbuldaki mülteci ve göçmen ortaokullarında Türkçeyi ikinci bir dil olarak öğrenmenin entegrasyondaki rolü

    BAYAN OSAMA MOHAMMAD ALAZIZI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Eğitim ve Öğretimİbn Haldun Üniversitesi

    Eğitim Kurumları İşletmeciliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MUNIRAH MOHAMMED I ALABOUDI

  3. Tez No

    533864

    Göçmen ortaokul öğrencilerindeki travma sonrası stres bozukluğu, sosyal destek ve depresyon durumlarının incelenmesi

    Examination of post-traumatic stress disorder, social support and depression levels of immigrant secondary school students

    HÜSEYİN BUĞRA KARAMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    PsikolojiBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEFA BULUT

  4. Tez No

    656844

    Ortaokul öğrencilerinin Suriyeli göçmen öğrencilerin eğitim ortamlarındaki uyumlarına yönelik görüşleri

    Views of secondary school students on the adaptation of Syrian immigrant students in their educational environment

    ONUR KIZILKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLAY EKİCİ

  5. Tez No

    587647

    İlkokul ve ortaokula devam eden göçmen çocukların eğitim sorunlarına yönelik okul yöneticilerinin görüşleri

    Views of school administrators on the education problems of migrant children in primary and secondary school

    FATİH ASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SERKAN KOŞAR

Geri Dön