Beşinci sınıf Türkçe ders kitabındaki metin ve etkinliklerin yaşam becerileri açısından incelenmesi
Investigation of the texts and activities in the 5th grade Turkish course book in terms of life skills
- Tez No: 954116
- Danışmanlar: PROF. DR. OĞUZHAN SEVİM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: beşinci sınıf, Türkçe ders kitabındaki metin ve etkinlikler, yaşam becerileri, fifth grade, texts and activities in the Turkish textbook, life skills
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 141
Özet
ÖZ YÜKSEK LİSANS TEZİ 5. SINIF TÜRKÇE DERS KİTAPLARININ YAŞAM BECERİLERİ AÇISINDAN İNCELENMESİ Esra KARAKÖSE Temmuz 2025, 141 Sayfa Amaç: Bu araştırmanın temel amacı, Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yayımlanan ortaokul beşinci sınıf Türkçe ders kitabında yer alan metin ve etkinliklerin yaşam becerileri açısından sistemli biçimde değerlendirilmesidir. 21. yüzyıl bireylerinden beklenen temel yeterliklerin kazandırılmasında yaşam becerilerinin eğitimin her aşamasına entegre edilmesi gerekmektedir. Bu doğrultuda öğrencilerin iletişim kurma, empati geliştirme, problem çözme, yaratıcı ve eleştirel düşünme, karar verme, iş birliği yapma, öz düzenleme gibi yaşamsal becerileri edinmeleri, eğitim programlarının öncelikli hedefleri arasında yer almalıdır. Yöntem: Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi deseniyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak 5. sınıf Türkçe Ters Kitabı'nda yer alan metin ve etkinliklerin yaşam becerilerini ne ölçüde içerdiğini belirlemek amacıyla Tekin (2024) tarafından alan yazınından faydalanılarak hazırladığı Yaşam Becerileri-Etkinlik Değerlendirme Formu kullanılmıştır.Veri toplama sürecinde, 2024–2025 eğitim öğretim yılı itibarıyla okutulmakta olan beşinci sınıf Türkçe ders kitabında yer alan temalar, metinler ve bu metinlere bağlı olarak yapılandırılan etkinlikler sistematik biçimde incelenmiştir. Belirlenen veriler, Dünya Sağlık Örgütü ve UNICEF gibi kurumlarca tanımlanan temel yaşam becerileri çerçevesinde kategorize edilmiş, analiz sürecinde bu becerilerin metin ve etkinliklerde doğrudan ya da dolaylı olarak ne ölçüde yer aldığı belirlenmeye çalışılmıştır. Bulgular: Gerçekleştirilen analiz sonucunda, beşinci sınıf Türkçe ders kitabında yer alan birçok metnin empati kurma, iletişim becerilerini geliştirme ve karar verme gibi yaşam becerilerine dolaylı yoldan katkı sunduğu gözlemlenmiştir. Bununla birlikte, öğrencilerin yaratıcı düşünme, öz yönetim, problem çözme ve eleştirel düşünme gibi becerileri doğrudan kazanmalarını amaçlayan yapılandırılmış etkinliklerin sayıca yetersiz olduğu saptanmıştır. Sonuçlar: Araştırma bulguları doğrultusunda, Türkçe ders kitabının yaşam becerilerinin kazandırılması konusunda önemli bir potansiyel taşıdığı ancak bu potansiyelin etkinliklerle yeterince desteklenemediği sonucuna ulaşılmıştır. Yaşam becerilerinin bireyin günlük yaşama hazırlanmasında ve akademik başarısında belirleyici rol oynadığı dikkate alındığında, ders kitaplarının içeriğinin bu doğrultuda yeniden yapılandırılması gerekmektedir. Bu kapsamda ders kitabı yazarlarının ve öğretim programı geliştiricilerin yaşam becerilerini doğrudan destekleyen içerikler üretmeleri ve bu becerilere yönelik sistematik kazanımları içeren etkinlik tasarımları yapmaları önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT MASTER'S THESIS INVESTIGATION OF THE TEXTS AND ACTIVITIES IN THE 5TH GRADE TURKISH COURSE BOOK IN TERMS OF LIFE SKILLS Esra KARAKÖSE July 2025, 141 Pages Objective: The main objective of this study is to analyze in a systematic way the activities and texts of the fifth-grade Turkish textbook published by the Ministry of National Education based on life skills. Life skills need to be integrated into each stage of education in order to achieve the basic skills that the citizens of the 21st century will need. In this direction, education of life skills such as communication, empathy building, problem-solving, creative thinking, critical thinking, decision-making, cooperation, and self-regulation should be one of the major goals of educational programs. Method: The research was conducted with the content analysis design, which is among the qualitative research designs. In the study, the Life Skills-Activity Evaluation Form, prepared by Tekin (2024) by making use of the literature, was used as a data collection tool in order to determine to what extent the texts and activities in the 5th grade Turkish Ters Book include life skills.During data collection, the themes, texts and activities organized based on these texts in the fifth-grade Turkish textbook, taught as of the 2024–2025 school year, were studied systematically. The gathered information were categorized into the level of the core life skills which have been characterized by institutions such as the World Health Organization and UNICEF, and in the course of analyzing, a stake was made towards determining to what extent these skills were implemented directly or indirectly through the texts and activities. Findings: Through the analysis, it was observed that the majority of the texts in the fifth-grade Turkish textbook possess the indirect contribution to life skills such as empathy, communication skills, and decision-making. However, it was determined that the number of organized activities with the purpose of students directly acquiring skills such as creative thinking, self-management, problem solving, and critical thinking was insufficient. Conclusions: From the research findings, it was inferred that Turkish textbook does have enormous potential towards acquiring life skills, but such potential could not be well aided by activities. Based on the fact that life skills do have significant contributions to the readiness of the individual to face day-to-day life and academic success, the contents of the textbooks must be rearranged accordingly. In this regard, authors of textbooks and curriculum designers should develop material that directly impacts life skills and design activities involving systematic improvements to these skills.
Benzer Tezler
- İlköğretim beşinci sınıf sosyal bilgiler dersinde değerler eğitiminin gerçekleştirilmesine ilişkin bir durum çalışması
A case study regarding values education in the fifth grade social studies course in primary education
TUBA ÇENGELCİ
Doktora
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEFİK YAŞAR
- Çokuyaranlı Türkçe ders kitabının geliştirilmesine yönelik öğrenci ve öğretmen görüşleri
Student and teacher opinions regarding the development of a multipurpose Turkish textbook
BİLGE NUR DOĞAN GÜLDENOĞLU
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitimin Kültürel Temelleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEDAT SEVER
- Türkiye ve Amerika'da ortaokul düzeyi ders kitaplarındaki yazma etkinliklerinin ve yazma öğretim programlarının karşılaştırılması (Kaliforniya örneği)
A comparative study of writing activities and writing curriculum of the secondary school level textbooks in Turkey and the USA (The case of California)
FUNDA YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimUşak ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSA ÇİFCİ
- İlköğretim dördüncü ve beşinci sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metin etkinliklerinin eleştirel düşünme becerileriyle örtüşme düzeyi
Coincidence level of text activities in 4th and 5th grades Turkish course book with the critical thinking skills
ZÜHAL BÜYÜKARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimAtatürk Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. A. HALİM ULAŞ
- 2018-2019 eğitim öğretim yılında okutulan beşinci sınıf Türkçe ders kitabında bulunan metinlerin çocuk edebiyatının temel ilkeleri açısından incelenmesi
The examination of the texts presented in 5th grades Turkish textbook taught in 2018-2019 school year in terms of basic principles of children's literature
TUBA DANIŞMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimUşak ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELCEN ÇİFCİ