Ebeveynlerin bilişsel esneklik düzeyleri ile çocukların bilişsel esneklik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Altınözü ilçe örneği)
Examining the relationship between parents' cognitive flexibility levels of children (Altınözü dec sample)
- Tez No: 954150
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MERVE ÜNAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İnönü Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Bu araştırmanın amacı, ebeveynlerin bilişsel esneklik düzeyleri ile okul öncesi eğitime devam eden 60-72 ay grubu çocukların bilişsel esneklikleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeliyle yürütülen çalışma, 2024-2025 eğitim-öğretim yılında Hatay ili Altınözü ilçesindeki resmi bağımsız anaokullarına devam eden 132 çocuk ve onların ebeveynleri ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada çocukların bilişsel esneklik düzeyleri“Nesne Seçiminde Esneklik Görevi (NSEG)”, ebeveynlerin bilişsel esneklik düzeyleri ise“Bilişsel Esneklik Envanteri (BEE)”ile ölçülmüştür. Elde edilen veriler, istatistiksel paket programı kullanılarak Bağımsız Örneklem T Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Çoklu Regresyon ve Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı analizleriyle değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına bakıldığında, okul öncesi eğitime devam eden 60-72 ay grubu çocukların ebeveynlerinin bilişsel esneklik düzeylerinin orta seviyede olduğunu ve babaların annelere kıyasla biraz daha yüksek düzeyde bilişsel esneklik gösterdiğini ortaya koymuştur. Çocukların soyutlama becerileri yüksek, bilişsel esneklik düzeyleri ise orta düzeydedir. Cinsiyet ve doğum sırasına göre anlamlı bir fark bulunmazken, kardeş sayısı arttıkça soyutlama becerisi azalmış; en yüksek düzey tek çocuklarda görülmüştür. Ebeveynlerin eğitim düzeyi ile çocukların bilişsel becerileri arasında anlamlı farklar bulunurken, sosyoekonomik durum, yaş, çocuk sayısı ve gelir gibi değişkenlerle anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Ebeveynlerin bilişsel esneklikleri ile çocukların soyutlama ve bilişsel esneklikleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmamakla beraber ebeveynlerin bilişsel esneklik düzeyleri, çocukların soyutlama ve bilişsel esneklik becerilerini yordayıcı bir etki göstermemiştir. Sonuçlar ilgili literatür açısından tartışılmış ve önerilere yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the relationship between the cognitive flexibility levels of parents and those of children aged 60–72 months attending preschool education. The study was conducted using the relational survey model, one of the quantitative research methods, with 132 children enrolled in official independent kindergartens affiliated with the Ministry of National Education in Altınözü district of Hatay province during the 2024–2025 academic year, along with their parents. The cognitive flexibility levels of the children were measured using the“Object Selection Cognitive Flexibility Task (OSCFT)”, while the cognitive flexibility levels of the parents were assessed using the“Cognitive Flexibility Inventory (CFI)”. The obtained data were evaluated using a statistical software package with the Independent Samples T-Test, One-Way Analysis of Variance (ANOVA), Multiple Regression, and Pearson Product-Moment Correlation Coefficient analyses. The findings revealed that the parents of preschool-aged children demonstrated a moderate level of cognitive flexibility, with fathers showing slightly higher levels than mothers. While children exhibited high levels of abstraction skills, their cognitive flexibility levels were found to be moderate. No significant differences were observed based on gender or birth order, whereas an increase in the number of siblings corresponded with a decrease in abstraction skills, with only children displaying the highest levels. Significant differences were found between parental education levels and children's cognitive skills; however, no significant relationships were identified with variables such as socioeconomic status, parental age, number of children, or income. While no significant relationship was found between parents' cognitive flexibility and children's abstraction and cognitive flexibility, parents' levels of cognitive flexibility did not demonstrate a predictive effect on children's abstraction and cognitive flexibility skills. The results were discussed in light of relevant literature, and suggestions were provided.
Benzer Tezler
- İlkokul çocuklarının ebeveynlerinin tutumları, bilişsel esneklik düzeyleri ve çocuklarında algıladıkları kaygı arasındaki ilişki
The relationship between parental attitudes, cognitive flexibility levels of parents and perceived anxiety in primary school children
FATMA GİZEM ÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiBursa Uludağ ÜniversitesiDisiplinlerarası Kadın ve Aile Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PINAR BAĞÇELİ KAHRAMAN
- Ebeveynlerin bilişsel esneklik ve mükemmeliyetçilik düzeyleri ile okul öncesi dönem çocuklarının mizaç özellikleri arasındaki ilişki
An investigation of the relationship between cognitive flexibility and perfectionism levels of parents and temperament characteristics of preschool children
BUŞRA ATAYETER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA YAŞAR EKİCİ
- Dijital ebeveynliğin demografik özellikler, beş faktör kişilik kuramı ve bilişsel esneklik açısından incelenmesi
Investigation of digital parenting in terms of demographic characteristics, big five personality theory and cognitive flexibility
MUSTAFA ARİF DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İDRİS KAYA
- Otizmli çocukları (2-11 yaş) arasında olan ebeveynlerin iyi oluş merhamet psikolojik sağlamlık ve bilişsel esneklik arasındaki ilişki
Investigation of the relationship between wellbeing compassion resilience and cognitive flexibility of parents with autistic children aged 2-11
HANİFE HASAN MUSA
Doktora
Türkçe
2022
PsikolojiMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞİN SATAN
DOÇ. DR. OKTAY TAYMAZ SARI
- Özel gereksinimli çocuğa sahip ailelerin psikolojik esneklik, bilişsel esneklik, suçluluk ve utanç düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Research of the relationship between psychological flexibility, cognitive flexibility, guilt and shame levels of families who have children with special needs
ENES GÜNEY
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN BARBAROS YALÇIN