Hüzün turizmi bağlamında deneyimin ziyaretçilerin dönüşümü üzerindeki etkisi: Gelibolu örneği
The impact of experience on visitor transformation in the context of dark tourism: The case of Gallipoli
- Tez No: 954331
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EBRU DÜŞMEZKALENDER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Turizm, Tourism
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 128
Özet
Bu çalışma, hüzün turizmi bağlamında ziyaretçilerin duygusal ve bilişsel deneyimlerinin, davranışsal dönüşümleri üzerindeki etkilerini ve bu etkide dönüşümsel öğrenmenin aracılık rolünü açıklamayı amaçlamaktadır. Araştırma kapsamında, Türkiye'nin önemli hüzün turizmi destinasyonlarından biri olan Gelibolu Yarımadası'nı ziyaret eden 579 katılımcıdan anket yoluyla veri toplanmış; duygusal deneyim, bilişsel deneyim, dönüşümsel öğrenme ve dönüşüm değişkenleri arasındaki ilişkiler yapısal eşitlik modellemesi ile analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, hem duygusal hem de bilişsel deneyimlerin dönüşüm ve dönüşümsel öğrenme üzerinde anlamlı etkisi olduğu görülmüştür. Ayrıca bilişsel ve duygusal deneyimlerin dönüşüm üzerindeki etkisinde dönüşümsel öğrenmenin kısmi aracılık rolü olduğu da tespit edilmiştir. Buna göre hüzün turizmi deneyimleri sonucunda ziyaretçilerde yalnızca geçici duygusal tepkiler yaşanmasının ötesinde, eleştirel düşünme, öz-farkındalık ve değer sisteminde yeniden yapılanma gibi kalıcı öğrenme süreçlerinin de tetiklendiği görülmüştür. Araştırma, hüzün turizminin tarihî bilgilendirme amacının ötesine geçerek bireysel ve toplumsal dönüşüme katkı sunabilecek güçlü bir öğrenme bağlamı sunduğunu da göstermektedir. Ayrıca, araştırmada elde edilen bulgular, ziyaretçilerin anlam dünyasında kalıcı izler bırakan deneyimlerin, gelecekteki davranış ve tutumlarını da etkileyebileceğini ortaya koymaktadır. Bu bağlamda, hüzün turizmi destinasyonlarının planlanmasında duygu-yoğun ve anlam yüklü içeriklerin yanı sıra ziyaretçilerin kişisel sorgulama süreçlerini destekleyecek öğrenme ortamlarının oluşturulması önem arz etmektedir. Bu doğrultuda, destinasyon yönetim örgütlerine ve rehberlere yönelik içeriklerin sadece bilgi aktarımıyla sınırlı kalmayıp eleştirel düşünmeyi teşvik eden anlatım biçimleriyle yeniden yapılandırılması önerilmektedir. Benzer temalara sahip diğer destinasyonlarda da dönüşümsel öğrenme temelli deneyim tasarımlarına öncelik verilmesi, turizmin dönüştürücü potansiyelini ortaya çıkaracaktır.
Özet (Çeviri)
This study aims to explain the effects of visitors' emotional and cognitive experiences on behavioral transformation within the context of dark tourism, as well as the mediating role of transformative learning in this relationship. In this context, data were collected via surveys from 579 participants who visited the Gallipoli Peninsula, one of Turkey's prominent dark tourism destinations. The relationships between emotional experience, cognitive experience, transformative learning, and transformation variables were analyzed using structural equation modeling. The findings indicate that both emotional and cognitive experiences have significant effects on transformation and transformative learning. Furthermore, transformative learning was found to have a partial mediating role in the relationship between emotional and cognitive experiences and transformation. Accordingly, it was observed that dark tourism experiences not only evoke temporary emotional responses but also trigger lasting learning processes such as critical reflection, self-awareness, and the restructuring of personal value systems. The study demonstrates that dark tourism provides a powerful learning context that extends beyond historical information dissemination to contribute to both individual and societal transformation. In addition, the findings reveal that experiences leaving lasting impressions on visitors' interpretive frameworks may influence their future behaviors and attitudes. In this regard, it is crucial to design dark tourism destinations with content that is not only emotionally intense and meaningful but also supports visitors' personal reflection processes. Therefore, it is recommended that content aimed at destination management organizations and tour guides be restructured with narrative forms that promote critical thinking rather than being limited to the transmission of factual information. Prioritizing transformative learning-based experience designs at other destinations with similar themes will further enhance the transformative potential of tourism.
Benzer Tezler
- Bir hüzün turizmi destinasyonu olan Gelibolu yarımadasını ziyaret eden turistlerin motivasyon ve deneyimlerinin incelenmesi
Investigation of motivation and experiences of tourists visiting Gallipoli peninsula being a dark tourism destination
KADİR ÇAKAR
Doktora
Türkçe
2017
TurizmAkdeniz ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği ve Otelcilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEYKAN ÇİZEL
- Çevresel imaj-kimlik-anlam bağlamında Akdeniz bölgesindeki turizm binalarının incelenmesi
Examination of the touristic buildings in Mediterranean region on image-identity-meaning aspects
MUALLA KANCIOĞLU
Doktora
Türkçe
2001
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBina Bilgisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE İNCEOĞLU
- Savaşın parçaladığı toplumlar arası barış paradigmasında savaş alanları turizmi: Kars
Battlefield tourism 'In The Peace Paradigm Among War-torn societies': Kars
NAZLI EREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sosyolojiİstanbul ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜREL ÇETİN
- Hüzün turizmi kapsamında turistlerin kültürlerarası duyarlılık gelişimlerinin davranış niyetine etkisi: Gelibolu örneği
The effect of intercultural sensitivity development of tourists in the scope of dark tourism on behavioral intention: The case of Gallipoli
EZGİ CAN UŞAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TurizmÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEŞE KAFA
- Bosna halkının dark turizmi bağlamında Srebrenitsa'ya bakış açıları
Perspectives of the population of bosnia and herzegovina in the context of dark tourism on the example of Srebrenitsa
NANA KARAVELIC
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TurizmÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OĞUZ DİKER