Hizmet içi eğitim programlarının öğretmenlerin mesleki gelişimine etkisi: Trabzon ili örneği
The effect of in-service training programs on the professional development of teachers: The case of Trabzon province
- Tez No: 954593
- Danışmanlar: PROF. DR. MİNE GÖZÜBÜYÜK TAMER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Sosyoloji, Education and Training, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 212
Özet
Toplumların gelişim ve ilerlemesinde en temel etkenlerden biri eğitimdir. Bir toplumun eğitim seviyesinin yükselmesi, bu süreci yürüten öğretmenlerin niteliğiyle doğrudan ilişkilidir. Öğretmenlerin çağın gerektirdiği bilgi ve becerilere sahip olması, ülkelerin gelişmişlik düzeylerini artırabilmektedir. Bu niteliğin kazandırılması, üniversite döneminde verilen nitelikli bir eğitimle başlamakta; görev başladıktan sonra ise öğretmenlerin eğitimde, teknolojide ve toplumda yaşanan değişimlere uyum sağlaması ve kendini sürekli yenilemesi beklenmektedir. Bu gelişimin sürdürülebilmesi için öğretmenlerin mesleki gelişimlerine aralıksız devam etmeleri gerekmektedir. Bu süreç iki temel yolla yürütülmektedir. Birincisi; öğretmenlerin öz farkındalık ve öz denetim becerileriyle kendi eksikliklerini belirleyerek bireysel gelişimlerini sürdürmeleridir. Bu yaklaşım, hayat boyu öğrenme anlayışıyla desteklenmektedir. İkinci yol ise kurumların sorumluluğunda yürütülen hizmet içi eğitimlerdir. Türkiye'de bu tür programlar, Milli Eğitim Bakanlığı koordinasyonunda il, ilçe ve okul müdürlükleri tarafından öğretmenlerin ihtiyaçlarına göre planlanmakta ve uygulanmaktadır. Bu eğitimlerle öğretmenlerin bilgi, beceri, tutum ve motivasyonlarını geliştirmeleri hedeflenmektedir. Bu çalışmada, Trabzon ilinde görev yapan öğretmenlerin mesleki gelişim sürecinde hizmet içi eğitim programlarının etkisi incelenmiştir. Araştırma, açımlayıcı sıralı karma desenle yürütülmüş; nicel ve nitel yöntemler birlikte kullanılmıştır. İlk aşamada, 373 öğretmene MEB tarafından geliştirilen“Hizmet İçi Faaliyetleri Değerlendirme Ölçeği”uygulanmış ve elde edilen veriler SPSS programında betimsel analiz yöntemiyle yorumlanmıştır. İkinci aşamada ise farklı yaş, branş ve deneyim düzeyine sahip 12 öğretmenle yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Nicel bulgular, öğretmenlerin hizmet içi eğitimleri genel olarak olumlu değerlendirdiklerini ortaya koymuştur. Nitel bulgular ise bu eğitimlerin öğretmenlerin bilgi, beceri ve motivasyonlarını artırdığını; ayrıca sınıf içi uygulamalar ve öğrenci başarısı üzerinde de olumlu etkileri olduğunu göstermiştir. Bununla birlikte, eğitimlerin zamanlama, içerik ve ulaşım gibi alanlarda bazı sorunlar taşıdığı belirlenmiştir. Özellikle merkeze uzak ilçelerde görev yapan öğretmenler ulaşım ve zaman konusunda sıkıntı yaşadıklarını belirtmişlerdir. Eğitimlerin mesai sonrası saatlerde yapılması da verimliliği düşüren bir etken olarak öne çıkmıştır. Kurumsal destek düzeyi, içerik planlaması ve çözüm önerileri öğretmen görüşleri doğrultusunda detaylandırılmış ve ilgili kurumlara öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Education is one of the most fundamental factors in the development and advancement of societies. The quality of a society's education system is closely linked to the competence of its teachers. Enhancing teacher quality by equipping them with knowledge and skills relevant to the modern age contributes significantly to national progress. This development begins with strong university-level education. However, after entering the profession, teachers are expected to adapt to changes in education, technology, and society, and to continuously renew their knowledge and skills. Teachers can manage this development process in two main ways. The first involves lifelong learning, where teachers identify their own needs through self-awareness and self-regulation and improve accordingly. This approach supports sustainable, self-directed professional growth. The second method involves institutional efforts to ensure teachers' ongoing development. In Turkey, in-service training activities are conducted by the Ministry of National Education through provincial, district, and school directorates. These programs aim to improve teachers' knowledge, skills, attitudes, and motivation based on their needs. This study aims to examine the role and impact of in-service training programs on the professional development of teachers working in Trabzon. It focuses on teachers' participation in these programs and the extent to which the trainings contribute to their professional competencies. A mixed-methods approach was employed, following an explanatory sequential design. In the quantitative phase, 373 teachers completed the“In-Service Training Activities Evaluation Scale”developed by the Ministry of National Education. The data were analyzed using descriptive techniques via the SPSS program. In the qualitative phase, semi-structured interviews were conducted with 12 teachers from various districts in Trabzon, representing different ages, subject areas, and professional experiences. Quantitative findings indicated that teachers generally viewed in-service trainings as beneficial. Qualitative data revealed that the trainings positively influenced teachers' knowledge, skills, motivation, classroom practices, and even student outcomes. However, several challenges were identified. Teachers in remote districts reported difficulties related to transportation and scheduling. Trainings held after school hours or at the end of the workday were often seen as less effective. Teachers also mentioned issues such as insufficient institutional support and mismatched content. Interview feedback was used to propose recommendations for improving the planning, content, and implementation of in-service training programs.
Benzer Tezler
- Türkiye'de öğretmenlere yönelik hazırlanan mesleki hizmet içi eğitim programlarının değerlendirilmesi
Evaluation of in-service teacher training programs prepared for teachers in Türkiye
SÜMEYYE ÇAĞLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TARIK SOYDAN
- Öğretmenlerin mesleki gelişiminde eylem araştırmasının kırkpatrıck program değerlendirme modeline göre incelenmesi
Investigation of action research in teachers' professional development according to kirkpatrick program evaluation model
CELAL YİĞİT
Doktora
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİRSEN BAĞÇEÇİ
- The impact of an induction program on novice teachers' efficacy beliefs
Bir hazırlayıcı öğretmen programının yeni öğretmenlerin özyetkinlik inançları üzerine etkisi
FİGEN ŞAT YILMAZ
Doktora
İngilizce
2004
Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZDEN EKMEKCİ
- Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin hizmet içi eğitim programlarına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of physical education and sports teachers' opinions on in-service training programs
SEDAT EŞİYOK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİKRET ALINCAK
- A narrative inquiry into teacher identity: Stories of English as a foreign language teachers
Öğretmen kimliği üzerine bir anlatı araştırması: Yabancı dil olarak İngilizce öğretmenlerinin hikayeleri
NAZLICAN ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KENAN DİKİLİTAŞ