Ortadoğu'daki güç mücadelesi ve mezhepsel dinamiklerde İran ve Şii Hilali
Iran and the Shiite Crescent in the power struggle and sectarian dynamics in the Middle East
- Tez No: 954727
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HALUK YAMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 69
Özet
Bu çalışma, Ortadoğu'nun tarihsel süreçte oluşan jeopolitik önemini ve mezhepsel dinamiklerin bölgesel güç mücadelelerindeki rolünü incelemektedir. Tezde özellikle İran'ın 1979 İslam Devrimi sonrasında izlediği ve“Şii Hilali”olarak adlandırılan strateji ele alınmış, bu stratejinin Ortadoğu'nun siyasal, ekonomik ve güvenlik dengelerine etkisi analiz edilmiştir. Ortadoğu, doğal kaynakları ve stratejik konumu nedeniyle tarih boyunca büyük güçlerin mücadele sahası olmuştur. Ancak bölgedeki mezhepsel ayrışmalar, İran'ın Şii nüfus üzerindeki etkisini artırmak amacıyla geliştirdiği politikalarla daha da derinleşmiştir. Tez, Şii Hilali stratejisinin İran tarafından Irak, Suriye, Lübnan ve Yemen gibi ülkelerde nasıl uygulandığını ve bu stratejinin bölgedeki diğer aktörler tarafından nasıl karşılandığını detaylı şekilde ele almaktadır. Araştırma kapsamında nitel yöntemler kullanılmış ve akademik kaynaklar, bölgesel analizler ile uluslararası örgütlerin raporlarından faydalanılmıştır. Sonuçlar, İran'ın bu stratejisiyle yalnızca dini ve kültürel bağlarını güçlendirmediğini, aynı zamanda bölgesel hegemonyasını artırmaya yönelik jeopolitik hedefler peşinde olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, İran'ın bu yaklaşımı, Suudi Arabistan liderliğindeki Sünni blok, ABD, İsrail ve Türkiye gibi bölgesel ve küresel aktörlerle gerilimlere yol açmıştır. Çalışmanın sonucunda, mezhepsel dinamiklerin bölgesel istikrarsızlık üzerindeki etkilerinin yanı sıra enerji güvenliği ve uluslararası ilişkiler üzerindeki yansımaları vurgulanmaktadır. Ortadoğu'daki mezhepsel çatışmaların, bölgesel barış ve güvenlik üzerindeki uzun vadeli etkilerini anlamak için kapsamlı bir analiz sunulmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study examines the historical geopolitical significance of the Middle East and the role of sectarian dynamics in regional power struggles. The research particularly focuses on Iran's post-1979 Islamic Revolution strategy, known as the“Shia Crescent,”analyzing its impact on the political, economic, and security balances of the region. The Middle East has historically been a battleground for major powers due to its natural resources and strategic location. However, sectarian divisions in the region have deepened with Iran's policies aimed at increasing its influence over the Shia population. This thesis investigates how Iran has implemented its Shia Crescent strategy in countries such as Iraq, Syria, Lebanon, and Yemen, and examines how this strategy has been countered by other regional actors. The study employs qualitative methods and draws on academic literature, regional analyses, and reports from international organizations. The findings reveal that Iran's strategy not only strengthens its religious and cultural ties but also pursues geopolitical objectives to enhance its regional hegemony. Furthermore, Iran's approach has led to heightened tensions with regional and global actors, including the Sunni bloc led by Saudi Arabia, the United States, Israel, and Turkey. The study concludes by highlighting the impacts of sectarian dynamics on regional instability, as well as their implications for energy security and international relations. This comprehensive analysis underscores the long-term effects of sectarian conflicts on regional peace and security in the Middle East.
Benzer Tezler
- Ortadoğu'da güç mücadelesi ve yükselen aktörler
Power struggle and rising actors in the Middle East
AYŞEGÜL ALTINTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerUfuk ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİBEL ELİF ÖZDİLEK
- Orta doğu'da yeni stratejik çevreleme girişimlerinin Türk dış politikasına etkisi: Suriye örneği
The effects of strategic containment attempts in the middle east on turkish foreign policy: The example of Syria
OĞUZHAN ERGÜN
Doktora
Türkçe
2013
Kamu YönetimiDokuz Eylül ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET NAZMİ ÜSTE
- Yenidünya düzeni ve İslamî hareketler
New world order and İslamic movements
SAMİ ABDULQADER MUSTAFA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinDicle ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN BOZAN
- Güvenlik ve sosyal inşacılık bağlamında Suriye Savaşı örneği
Syrian War example in the context of security and constructivism
MESUT İNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Siyasal BilimlerGümüşhane ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. METİN AKSOY
- Asya'daki güç mücadelesi ve Pakistan
Power struggle in Asia and Pakistan
YILDIRAY YÖRÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Uluslararası İlişkilerBeykent ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SAİT YILMAZ