Kronik hastalık yönetiminde bilgi teknolojilerinin rolü: Sağlık etki değerlendirmesi ve maliyet analizi
The role of information technologies in chronic disease management: Health impact assessment and cost analysis
- Tez No: 954896
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA ÖZTÜRK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Sağlığı, Sağlık Yönetimi, Yönetim Bilişim Sistemleri, Public Health, Healthcare Management, Management Information Systems
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Hamidiye Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Halk Sağlığı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 129
Özet
Amaç: Bu tez, Türkiye'de birinci basamak sağlık hizmetlerinde uygulanan dijital Hastalık Yönetim Platformu'nun (HYP), tip 2 diyabet hastalarının sağlık hizmeti kullanımı, klinik çıktıları ve sağlık harcamaları üzerindeki etkilerini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Çalışma, dijital sağlık çözümlerinin maliyet-etkinlik potansiyelini ve sistem düzeyinde oluşturduğu yapısal katkıları incelemektedir. Gereç ve Yöntem: Retrospektif gözlemsel tasarıma sahip bu çalışmada, 2021–2022 döneminde izlenen 19.995 tip 2 diyabet hastasının elektronik sağlık kayıtları analiz edilmiştir. HYP üzerinden dijital izlem yapılan müdahale grubu ile geleneksel yöntemlerle takip edilen kontrol grubu karşılaştırılmış; hizmet kullanım desenleri, klinik göstergeler ve doğrudan/dolaylı maliyetler değerlendirilmiştir. Maliyet hesaplamaları, SGK 2022 ödeme verileri ve literatürden elde edilen birim maliyetlere dayandırılmıştır. Bulgular: HYP kullanıcılarında birinci basamak başvuruları %50 artarken, hastane başvuruları %24 daha azdır. Kişi başı sağlık harcamasında 662 TL (%8–9) tasarruf sağlanmıştır. Dijital yönlendirme sayesinde yıllık yaklaşık 5,97 milyar TL sistem verimliliği, 5,67 milyar TL üretkenlik kazancı hesaplanmıştır. Makrovasküler komplikasyonlarda %5'lik azalma varsayımıyla yıllık 3,1 milyar TL doğrudan tasarruf öngörülmektedir. Bu kazanımlar, önleyici hizmetlere yönlendirilebilecek güçlü bir fırsat maliyeti potansiyeline işaret etmektedir. Sonuç: HYP, sağlık hizmetlerinin etkin yönlendirilmesini sağlamakta, polifarmasiyi sınırlamakta ve maliyetleri azaltmaktadır. Bulgular, dijital sağlık uygulamalarının yalnızca bireysel izlem değil, aynı zamanda önleyici odaklı, dönüşümcü sağlık politikaları için stratejik bir araç olduğunu göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Aim: This study aims to evaluate the impact of the Health Management Platform (HYP), a digital tool implemented in Türkiye's primary healthcare services, on healthcare utilization, clinical outcomes, and expenditures among patients with type 2 diabetes. The study also explores the cost-effectiveness and system-level contributions of digital health interventions. Materials and Methods: This retrospective observational study analyzed electronic health records of 19,995 patients with type 2 diabetes monitored between 2021 and 2022. The intervention group followed via HYP was compared to a control group receiving standard care. Variables included service utilization patterns, clinical indicators, and direct and indirect healthcare costs. Cost calculations were based on 2022 reimbursement data from the Social Security Institution (SGK) and unit costs from the literature. Results: Among HYP users, primary care visits increased by 50%, while hospital admissions were 24% lower. A per capita healthcare cost saving of 662 TRY (approximately 8–9%) was observed. Digital triage and referral mechanisms generated an estimated 5.97 billion TRY in annual system-level efficiency gains and 5.67 billion TRY in productivity-related gains. Assuming a 5% reduction in macrovascular complications, an annual direct cost saving of 3.1 billion TRY is projected. These gains reflect a strong opportunity cost potential that could be redirected toward preventive health services. Conclusion: HYP facilitates efficient care coordination, limits polypharmacy, and reduces unnecessary service use. Findings suggest that digital health platforms serve not only as patient monitoring tools but also as strategic instruments for preventive, system-transforming health policies.
Benzer Tezler
- Hipertansiyon hastalarının kan basıncı takibini gerçekleştirmek için teletıp kullanımı hakkındaki görüşleri
Opinions of individuals with hypertension regarding the use of telemedicine in blood pressure monitoring
TUĞÇE SELENAY ERGEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Aile Hekimliğiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESRA MELTEM KOÇ
- Investigation of the effects of reactants on the performance of tissue adhesive formulations
Doku yapıştırıcılarının formülasyonunda reaktanların performansa katkısının belirlenmesi
EDA ALTAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Kimya Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA SENİHA GÜNER
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE BANU KOCAAĞA
- COVİD-19 pandemisinde kronik hastalık yönetiminde eczacının rolünün değerlendirilmesi
Evaluation of the pharmacist's role in chronic disease management in the COVİD-19 pandemic
ÖZGECAN GÜL HIZAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halk SağlığıGazi ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASİYE UĞRAŞ DİKMEN
- Kişisel sağlık bilgi yönetimi ve kişisel sağlık yönetimi asistan tasarımı
Personal health information management and the design of personal health management assistant
MEHMET TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiSakarya ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HARUN TAŞKIN
- İzmir'deki aile hekimlerinin ve aile hekimliği asistanlarının kronik hastalık yönetimi algısı
The perception of family physicians and family medicine residents in Izmir among chronic disease management
SANEM BAYKAN TÜZÜNER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Aile Hekimliğiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. ESRA MELTEM KOÇ