Algılanan otantik liderlik ile değişime direnç arasındaki ilişkide, biçimselleşmenin, çevresel dinamizmin ve lider-üye etkileşiminin düzenleyici rolleri: Sivil havacılık sektöründe bir araştırma
The moderating roles of formalization, environmental dynamism, and leader-member exchange in the relationship between perceived authentic leadership and resistance to change: A study in the civil aviation sector
- Tez No: 954967
- Danışmanlar: PROF. DR. FAHRİYE OBEN ÜRÜ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Arel Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 168
Özet
Günümüz örgütlerinin etkin yönetiminde; liderin benimsemiş olduğu tarzın stratejik önemi birçok akademik çalışmada ortaya konmuştur. Çağımızdaki hızlı teknolojik gelişmeler ve örgütlerin içerisinde bulunduğu çevresel dinamizmin artmasıyla ortaya çıkan hızlı değişimler; örgütlerin de bu sürece mümkün olan en kısa sürede uyum sağlamasını zorunlu kılmıştır. Bu uyum sürecinin arzulanan sürede gerçekleşmesi ve hedeflenen değişimlerin işler hale gelmesinde yöneticilerin karşılaştığı en büyük problemlerden biri yönetmiş oldukları insan kaynaklarının değişime duyduğu dirençtir. Değişime direnci ortadan kaldırmaya yönelik çok sayıda yöntem ve araştırma bulunmasına rağmen bu direnci tamamen ortadan kaldırmak çok da olası değildir. Bu noktada önemli olan söz konusu direncin etkin bir şekilde yönetilerek mümkün olan en kısa süre ve en az zararla sürecin tamamlanmasıdır. Çalışanlarıyla arasındaki ilişkilerinde şeffaflıkları, öz farkındalık sahibi olmaları, içselleştirilmiş ahlak anlayışları ve bilgiyi dengeli değerlendirme özellikleriyle otantik liderlerin değişime direnci etkin bir şekilde yönetebileceği öngörülmektedir. Bu araştırmanın temel amacı, sivil havacılık sektörü insan kaynakları profesyonellerinin algıladığı otantik liderlik düzeyleri ile değişime direnç arasındaki ilişkiyi analiz etmek ve bu ilişkide biçimselleşme, çevresel dinamizm ve lider-üye etkileşiminin düzenleyici rollerini incelemektir. Araştırma, betimsel ve nedensel bir araştırma tasarımı çerçevesinde gerçekleştirilmiş olup, nicel bir yöntem benimsenmiştir. Elde edilen bulgular, algılanan otantik liderlik ile değişime direnç arasında olumsuz bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Özellikle algılanan otantik liderliğin bilgiyi dengeli değerlendirme ve içselleştirilmiş ahlak anlayışı boyutları, değişime direncin tüm alt boyutları üzerinde anlamlı azaltıcı etki göstermektedir. Buna karşın ilişkilerde şeffaflık ile bilişsel ve duygusal direnç arasında anlamlı ve olumsuz bir ilişki varken öz farkındalık boyutunun doğrudan etkisi anlamlı bulunmamıştır. Düzenleyici değişkenler açısından, biçimselleşmenin yalnızca öz farkındalık ile bilişsel direnç arasındaki ilişkide istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönde (beklenenin aksine) bir düzenleyici rolü üstlenmiştir. Liderin öz farkındalığının biçimselleşmiş yapılarda daha görünür hale geldiği ve bu görünürlüğün değişime duyulan bilişsel direnci azalttığı gözlemlenmiştir. Lider-üye etkileşimi ise yalnızca bilgiyi dengeli değerlendirme ile bilişsel direnç arasındaki ilişkide anlamlı bir düzenleyici rol oynamıştır. Bu durum, güçlü lider-üye ilişkilerinde liderin rasyonel kararlarının çalışanlar üzerinde daha ikna edici bir etki yarattığını göstermektedir. Öte yandan, çevresel dinamizmin otantik liderlik ile değişime direnç arasındaki ilişkide anlamlı bir düzenleyici rol oynamadığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
In the effective management of today's organisations, the strategic importance of the leadership style adopted by managers has been emphasised in numerous academic studies. Rapid technological advancements and the increasing environmental dynamism surrounding organisations have resulted in accelerated changes, making swift adaptation a necessity. One of the most significant challenges managers face in ensuring timely adaptation and operationalising the intended changes is the resistance to change exhibited by the human resources they lead. Although many methods and studies have been proposed to overcome resistance to change, it is rarely possible to eliminate it completely. Therefore, the critical issue is to manage this resistance effectively, completing the process in the shortest possible time and with minimal loss. It is suggested that authentic leaders, through their transparency in relationships, self-awareness, internalized moral perspective, and balanced processing of information, can manage resistance to change more effectively. The main aim of this study is to analyse the relationship between perceived authentic leadership and resistance to change among human resources professionals in the civil aviation sector and to examine the moderating roles of formalisation, environmental dynamism, and perceived leader–member exchange. The study was conducted within a descriptive and causal research design, adopting a quantitative methodology. The findings revealed a significant negative relationship between perceived authentic leadership and resistance to change. In particular, the balanced processing of information and internalised moral perspective were found to significantly reduce all subdimensions of resistance to change. While there is a statistically significant negative reletionship between relational transparency and cognitive and emotional resistance . In contrast, the direct effect of the self-awareness dimension was not statistically significant. Among the moderating variables, formalisation was found to play a statistically significant and positive moderating role—contrary to expectations—only in the relationship between self-awareness and cognitive resistance. This indicates that in formalised structures, leaders' self-awareness becomes more visible and contributes to a reduction in employees' cognitive resistance to change. Additionally, the perceived quality of leader–member exchange moderated the relationship between balanced processing of information and cognitive resistance, suggesting that rational decisions by leaders have a more persuasive effect when strong relational ties exist with employees. On the other hand, environmental dynamism did not have a statistically significant moderating effect on the relationship between authentic leadership and resistance to change.
Benzer Tezler
- Seasonal employee retention in the hospitalityindustry: A case of Antalya
Başlık çevirisi yok
HASAN EVRİM ARICI
Doktora
İngilizce
2018
TurizmDoğu Akdeniz Üniversitesi-Eastern Mediterranean UniversityTurizm Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Seasonal employee retention in the hospitalityindustry: a case of Antalya
Otelcilik sektöründe sezonluk çalışanların elde tutulması: Antalya örneği
HASAN EVRİM ARICI
Doktora
İngilizce
2018
TurizmDoğu Akdeniz Üniversitesi-Eastern Mediterranean UniversityTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN ARASLI
PROF. DR. HASAN KILIÇ
- Y kuşağının otantik ve bütünleştirici liderlik algılarının ortaya konulmasına yönelik bir araştırma
A research on reveling Y-generation's perception of authentic and integrative leadership
ÇAĞAN KAPLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
İşletmeİzmir Katip Çelebi Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZEHRA NURAY NİŞANCI
- Sorumlu hemşirelerde algılanan otantik liderlik ve örgütsel bağlılık ilişkisi
The relationship of authentic leadership and organizational commitment in responsible nurses
MERVE YILDIRIM DEMİRAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HemşirelikAkdeniz ÜniversitesiHemşirelikte Yönetim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEZAKET YILDIRIM
- Okul yöneticilerinin algılanan otantik liderlik özelliklerinin öğretmenlerin mesleki motivasyonuna etkisi
Effect of authentic leadership features of school administrators on teachers' perceived jobs motivation
KÜBRA NUR ÖZERTEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA OTRAR