Kentsel mekanda kültürel bellek: Şişli'deki tarihi sinemalar
Cultural memory in urban space: Historical cinemas in Şişli
- Tez No: 954968
- Danışmanlar: PROF. DR. MELİH TINAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Kentsel Mekân, Kültürel Bellek, Şişli, Tarihi Sinemalar, Urban Space, Cultural Memory, Şişli, Historical Cinemas
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarih Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
Tarihsel süreçte insanoğlu, toplumsal mekânlarda ortaya çıkardığı kültürel ürünlerle bir kültür tarihi inşa etmiştir. Söz konusu toplumsal mekânların en temel olanlarından biri ise kentlerdir. Yerleşik yaşama geçilmesinden bugüne dek kentler, kültürel üretimin ve dolayısıyla da kültürel belleğin mekânları konumunda olmuşlardır. Sinema salonları da kentsel mekânın önemli buluşma yerleri olması noktasında kültürel belleğin en önemli mekânlarından biri olma niteliğini taşımaktadır. Bu tezde, Türkiye'nin kadim kenti İstanbul'un önemli ilçelerinden Şişli'deki tarihi sinemaların tarihsel bağlamdaki dönüşümü üzerinde durulmuştur. Çalışma, giriş,“Tarihsel Süreçte Kentler ve Kültürel Bellek”,“Tarihsel Perspektifte Türk Sineması ve Mekân”,“Tarihsel Dönüşüm Sürecinde Kentsel Mekân, Bellek ve Sinema: Eleştirel Bir Analiz”olmak üzere üç bölümden ve sonuçtan oluşmaktadır. Birinci bölümde, tarihsel bir bakışla kent tanımlanmış, mekânın sosyo-kültürel bir form olma niteliği aktarılmış ve kentler toplumsal bir mekân olarak incelenmiştir. Ardından, postmodern dönemin kentler ve özellikle İstanbul'un dönüşümündeki etkisine odaklanılmıştır. Devamında, kültürel bellek teorisi ekseninde insan ve mekân ve hafıza ilişkisi irdelenerek, bu teori bağlamında İstanbul ve Şişli üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde, Türk Sineması'nın gelişimi tarihsel bir bakışla aktarılmış, İstanbul ve Yeşilçam'ın mekânsal anlamda Türk Sinema tarihindeki etkisi ortaya konulmuştur. Ayrıca Şişli'deki sinemalar bir sosyo-kültürel mekân olarak ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise, Şişli'nin tarihsel ve toplumsal dönüşümü kültürel bellek bağlamında betimlenmiş, Şişli'deki tarihi sinemalar ve sosyal hayatın dönüşümü sözlü tarih katılımcılarının katkılarıyla aktarılmıştır.
Özet (Çeviri)
Throughout history, humankind has constructed a cultural history with the cultural products that has been produced in social spaces. One of the most fundamental of these social spaces is the city. From the transition to settled life until today, cities have been places of cultural production and therefore cultural memory. Cinemas are also one of the most important places of cultural memory, as they are important meeting places in urban spaces. This thesis focuses on the historical transformation of historical cinemas in Şişli, one of the important districts of İstanbul, the ancient city of Turkey. The study consists of three parts: introduction,“Cities and Cultural Memory in the Historical Process”,“Turkish Cinema and Space in Historical Perspective”,“Urban Space, Memory and Cinema in the Historical Transformation Process: A Critical Analysis”and a conclusion. In the first part, the city is defined from a historical perspective, the nature of space as a socio-cultural form is conveyed and cities are examined as a social space. Then, the focus was on the impact of the postmodern era on the transformation of cities, especially Istanbul. Afterwards, the relationship between human, space and memory is examined within the framework of cultural memory theory, and İstanbul and Şişli are emphasized within the context of this theory. In the second part, the development of Turkish Cinema is conveyed from a historical perspective and the spatial impact of Istanbul and Yeşilçam on the history of Turkish Cinema is revealed. Additionally, cinemas in Şişli were considered as a socio-cultural space. In the third section, the historical and social transformation of Şişli is described in the context of cultural memory, and the historical cinemas and the transformation of social life in Şişli are conveyed with the contributions of oral history participants.
Benzer Tezler
- Mekân ve belleğin sürekliliğinde kiliselerin rolü, Yeşilköy Köyiçi örneği
The role of churches in the continuity space and memory, the case of Yeşilköy Köyiçi
YASEMİN BOZKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAŞAR DİLEK ERBEY
- Kentsel mekanın değişim sürecinde transformasyon ve deformasyon
Transformation and deformation through process of change in urban space
MELİH BİRİK
Doktora
Türkçe
2011
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLŞEN ÖZAYDIN
- Redefining urban identity through urban toponymy: İstanbul's street name changes in the Turkish early republican period (1927-1934)
Kent kimliğinin kentsel toponomi aracılığıyla yeniden tanımlanması: Erken cumhuriyet döneminde (1927-1934) İstanbul'un sokak isimlerindeki değişiklikler
EDA NUR DALGIÇ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
MimarlıkKadir Has ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ UFUK SOYÖZ
- Kentin iç mekanları: Ankara belleğinde pasajlar, (1950-1980)
Urban interiors: Arcades in Ankara memory, (1950-1980)
GÜLİZ KÜÇÜKTAŞDEMİR
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2018
İç Mimari ve DekorasyonHacettepe Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. PELİN YILDIZ
- Cumhuriyet Dönemi modern mimarlık pratiklerinin Antakya'da konut üzerinden okunması (1950-1970)
Reading the practices of modern architecture of the Republican Era on housing in Antakya (1950-1970)
AYŞEGÜL SAKA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MimarlıkGazi ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SARE SAHİL
PROF. DR. ALİYE SENEM DEVİREN