Türkiye's legal perspective on the Ukraine-Russia War in the context of the Montréux Convention
Montréux Sözleşmesi bağlamında Ukrayna-Rusya Savaşına Türkiye'nin hukuki perspektifi
- Tez No: 955037
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ KÜBRA VAR TÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Denizcilik, Hukuk, Marine, Law
- Anahtar Kelimeler: Montrö Boğazlar Sözleşmesi, Türk Boğazları, Ukrayna-Rusya Savaşı, Uluslararası Deniz Hukuku, Montréux Convention, Turkish Straits, Ukraine-Russia War, International Law of the Sea
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Denizcilik, Ulaştırma Hukuku ve Siyaseti
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
Ukrayna ve Rusya arasında devam etmekte olan savaş, Karadeniz bölgesindeki jeopolitik gerilimi tırmandırarak 1936 Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin yeniden değerlendirilmesine yol açmıştır. Bu belge, Türk Boğazlarından gemi geçişlerini düzenleyen yasal çerçeveyi belirlemektedir. Bu Sözleşmenin birincil uygulayıcısı olan Türkiye, özellikle uluslararası hukuk yükümlülükleri ile ulusal stratejik çıkarlarını dengeleme konusunda kritik hukuki ve diplomatik zorluklarla karşı karşıya kalmaktadır. Bu çalışma, Montrö Boğazlar Sözleşmesi bağlamında Türkiye'nin sorumluluklarına ve takdir yetkisine odaklanarak, Türkiye'nin Ukrayna-Rusya savaşına ilişkin hukuki bakış açısını incelemektedir. Tez, Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin kapsamlı tarihsel ve hukuki analizi ile başlamakta, Lozan Barış Anlaşması'nın Boğazlara ilişkin hükümleri ve BMDHS gibi diğer kayda değer uluslararası denizcilik anlaşmaları ile karşılaştırmaktadır. Sözleşme'nin hükümlerinin Ukrayna-Rusya savaşı bağlamında incelenmesinin ardından, hem savaşan hem de tarafsız devletler için sonuçları hakkında kapsamlı bir bilgi sağlanması amaçlanmaktadır. Bu tez Türkiye'nin dış politika yöntemini incelemektedir, zira Türkiye'nin çatışmaya ilişkin hukuki görüşü daha geniş diplomatik ve güvenlik mülahazalarıyla iç içe geçmiştir. Çalışma, Türkiye'nin NATO yükümlülükleri, bölgesel güvenlik krizleri ve Ukrayna ve Rusya ile ekonomik bağlantıları arasında kurduğu dengeyi analiz etmektedir. Çatışmanın ortaya çıkardığı hukuki zorluklara verilen tepkilerin analizi yoluyla, çalışma Türkiye tarafından alınan tedbirlerin savaş zamanında Montréux Sözleşmesi'nin kullanılması için bir emsal teşkil edip etmediğini belirlemektedir. Doktriner bir hukuk metodolojisi kullanan bu çalışma, antlaşma metinlerini içeren birincil kaynakları, deniz hukuku ve uluslararası çatışma düzenlemelerine ilişkin ikincil literatürle sentezlemektedir. Türk Boğazları ile ilgili tarihsel ihtilaflara ilişkin vaka çalışmaları, Türkiye'nin mevcut bakış açısını şekillendiren hukuki emsaller hakkında daha fazla bilgi sağlamaktadır. Sonuçlar, Montréux Sözleşmesi gibi hukuki çerçevelerin günümüz jeopolitik krizlerinde nasıl uygulanabileceğinin anlaşılmasına katkıda bulunmakta ve Türkiye'nin bölgesel istikrarın korunması ve uluslararası hukukun desteklenmesindeki rolüne ilişkin önemli bir değerlendirme sunmaktadır. Bu tez, Türkiye'nin hukuki sorumluluklarını daha geniş dış politika zorunlulukları içinde bağlamsallaştırarak, Karadeniz bölgesinde deniz hukuku ve küresel güvenlik arasındaki kesişimi kapsamlı bir şekilde analiz etmektedir. Aynı şekilde, silahlı çatışma koşullarında stratejik su yollarının yönetiminde gelecekteki hukuki ve diplomatik gelişmeler için potansiyel yolları belirlemektedir.
Özet (Çeviri)
The ongoing war between Ukraine and Russia has escalated geopolitical tensions in the Black Sea region, prompting renewed scrutiny of the Montréux Convention 1936. This legal instrument sets the regulatory framework governing vessel transit through the Turkish Straits. As the primary enforcer of this Convention, Türkiye faces critical legal and diplomatic challenges, especially in balancing its international law obligations and national strategic stakes. This study explores Türkiye's legal standpoint on the Ukraine- Russia war, focusing essentially on its responsibilities and discretionary powers in the context of the Montréux Convention. The study commences with an exhaustive historical and legal analysis of the Montréux Convention, comparing it with other noteworthy international maritime treaties such as the Lausanne Convention and UNCLOS. The following examination of the Convention's provisions within the context of the Ukraine- Russia conflict is intended to provide a comprehensive knowledge of the implications for both belligerent and neutral states. This thesis studies Türkiye's foreign policy method, as its legal view on the conflict is intricately connected with wider diplomatic and security considerations. The study analyses Türkiye's balancing act between its NATO obligations, regional security crises, and economic links with Ukraine and Russia. Through an analysis of reactions to legal challenges posed by the conflict, the study determines if measures taken by Türkiye establish a precedent for using the Montréux Convention during wartime. While using a doctrinal legal methodology, this study synthesises primary sources containing treaty texts with secondary literature on the law of the sea and international conflict regulation. Case studies of historical disputes concerning the Turkish Straits provide further insights into the legal precedents that shape Türkiye's current standpoint. The conclusions contribute to comprehending how legal frameworks such as the Montréux Convention could be implemented in contemporary geopolitical crises, offering a crucial evaluation of Türkiye's role in maintaining regional stability and upholding international law. By contextualising Türkiye's legal responsibilities within its wider foreign policy imperatives, this thesis thoroughly analyses the intersection between law of the sea and global security in the Black Sea region. Likewise, it determines potential avenues for forthcoming legal and diplomatic developments in the management of strategic waterways under circumstances of war.
Benzer Tezler
- Karadeniz Ereğli Kalesi'nin mimari ve yapısal analizi ve bir kültür varlığı olarak değerlendirilmesi
The architectural and structural analysis of Karadeniz Eregli Castle and evaluation as a cultural property
AHSEN KARAGÖL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL KUTGÜN EYÜPGİLLER
- The alignment of Türkiye's energy policy with the EU following the war in Ukraine
Ukrayna savaşı sonrasında Türkiye'nin enerji politikasının AB ile uyumu
ERTUĞRUL AKDAĞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
EnerjiTürk-Alman ÜniversitesiAvrupa ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. WOLFGANG WESSELS
- 1930 yılı Yargıtay 1. Hukuk Dairesi kararları ışığında Türkiye'nin sosyal ve ekonomik durumu
Social and economic situation of Türkiye in the light of the decisions of the 1st civil Chamber of the Court of Cassation in 1930
ÖZGÜL DOĞAN YALÇINTEPE
Doktora
Türkçe
2024
TarihHacettepe ÜniversitesiTürkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EVGENİA ÜNAL
- Ekolojik kriz ve hukuk ilişkisi çerçevesinde Türkiye'nin HES problemi
Türkiye's hydroelectric challenge: Analyzing the relationship between ecological crisis and law
SENA BAŞAK DAĞDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HukukHacettepe ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DUYGU HATİPOĞLU AYDIN