Madde Kullanım Motivasyonu Anketi'nin Türkçe geçerlilik ve güvenilirliği
The validity and reliability of the Turkish version of the substance use motivation questionnaire
- Tez No: 955244
- Danışmanlar: PROF. DR. RABİA BİLİCİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Sağlığı, Psikiyatri, Psikoloji, Public Health, Psychiatry, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Anket, Geçerlilik, Güvenilirlik, Madde Kullanım Bozukluğu, Neden, Motivation, Questionnaire, Reliability, Substance Use Disorders, Validity
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Hamidiye Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bağımlılık ve Bağımlılık Mücadele Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bağımlılık ve Bağımlılık Mücadele Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
Amaç: Araştırmanın amacı, Madde Kullanım Motivasyonu Anketi'nin Türkçe geçerlilik ve güvenirlilik analizlerinin yapılmasıdır. Gereç ve Yöntem: Metodolojik tipteki araştırmanın verileri, Toros Devlet Hastanesi'ne başvuran 260 madde kullanım bozukluğu tanısı olan katılımcıdan toplanmıştır. Veri toplama aracı; Kişisel Bilgi Formu, Madde Kullanım Motivasyonu Anketi, Belirti Tarama Listesi ve Bağımlılık Profil İndeksi'nden oluşmaktadır. Anketin çevirisinde“çeviri-geri çeviri yöntemi”kullanılmıştır. Yapı geçerliliğini değerlendirmede; faktör analizi ve yakınsak geçerlilik analizi uygulanmıştır. Anketin güvenilirliği; madde-toplam korelasyonları ve iç tutarlılık katsayılarıyla değerlendirilmiştir. Bulgular: Açımlayıcı Faktör Analizinde 1 ve 22. maddelerin faktör yükleri gerekli şartları sağlamadığından anketten çıkarılmıştır. Türkçe anketin toplam varyansın %54,343'ünü açıklayan, özdeğeri 1'in üstünde olan beş faktörlü bir yapı oluşturduğu görülmüştür. Doğrulayıcı Faktör Analizinde; uyum indeksleri değerlerinin kabul edilebilir veya iyi düzeyde olduğu gözlenmiştir. Anket alt boyutlarının; Belirti Tarama Listesi alt boyutlarıyla pozitif yönde düşük-orta düzeyde, Bağımlılık Profil İndeksi alt boyutlarıyla çoğunlukla pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı korelasyon gösterdiği saptanmıştır. 22 maddelik anketin Kuder Richardson-20, Guttman Split-Half ve Spearman-Brown güvenirlilik katsayıları sırasıyla 0,868; 0,850 ve 0,858 olarak bulunmuştur. Anketin alt boyut puanlarının; yaş, madde kullanımına başlama yaşı, öğrenim düzeyi, cinsiyet, aktif çalışma, madde türü ve ailede madde kullanımıyla ilişkili olduğu bulunmuştur. Sonuç: 22 maddelik Türkçe Madde Kullanım Nedenleri Anketi geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracıdır.
Özet (Çeviri)
Aim: The aim of the study was to analyze the Turkish validity and reliability of the Substance Use Motivation Questionnaire. Materials and Methods: The data of this methodological study were collected from 260 participants diagnosed with substance use disorder admitted to Toros State Hospital. The data collection tool consisted of Personal Information Form, Substance Use Motivation Questionnaire, Symptom Check List and Addiction Profile Index.“Translation-back translation method”was used in the translation of the questionnaire. Factor analysis and convergent validity analysis were applied to assess construct validity. The reliability of the questionnaire was evaluated by item-total correlations and internal consistency coefficients. Results: In the Exploratory Factor Analysis, items 1 and 22 were excluded from the questionnaire since their factor loadings did not meet the necessary conditions. It was seen that the Turkish questionnaire formed a five-factor structure with eigenvalues above 1, explaining 54.343% of the total variance. In the Confirmatory Factor Analysis, it was observed that the fit index values were at an acceptable or good level. It was determined that the factors of the questionnaire showed low-moderate correlations with the sub-scales of the Symptom Check List in a positive direction and low-level significant correlations with the sub-scales of the Addiction Profile Index, mostly in a positive direction. Kuder Richardson-20, Guttman Split-Half and Spearman-Brown reliability coefficients of the 22-item questionnaire were found to be 0.868, 0.850 and 0.858, respectively. The subscale scores of the questionnaire were found to be associated with age, age at initiation of substance use, education level, gender, active employment, substance type and substance use in the family. Conclusion: The 22-item Turkish Substance Use Motivation Questionnaire is a valid and reliable measurement tool.
Benzer Tezler
- Travma öyküsü ve değişime hazır oluşun madde kullanım bozukluğu tanısı alan bireylerde incelenmesi
Examition of trauma history and readiness to change among patients with substance use disorder
TUĞBA YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KÜLTEGİN ÖGEL
- Robotik rehabilitasyon amacıyla nörorehabilitasyon hastalarında kullanılan el-kol robotunun hastaların memnuniyet ve motivasyonuna etkisi
The effect of hand arm robot used in neuro impaired patients for patients' satisfaction and motivation for robotic rehabilitation
ESRA TEKECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyonİstanbul Medipol ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANEFİ ÖZBEK
- Z kuşağını Instagram platformunda rekreatif amaçlı akışa yönelten motivasyon kaynakları mutluluk-bağımlılık ikilemi
The happiness-addiction dilemma as a sources of motivation driving generation Z to recreational flows on Instagram platform
DAMLA ERDEM
Doktora
Türkçe
2024
TurizmAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiRekreasyon Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ YAYLI
- Madde kullanım bozukluğu olan hastalarda içselleştirilmiş damgalanma, öz- etkililik ve tedavi motivasyonu
Internalized stigma, self-efficacy and treatment motivation in patients with substance use disorders
NESLİHAN BOZDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
HemşirelikGaziantep ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DÖNDÜ ÇUHADAR
- Madde kullanım bozukluğu tanısıyla gönüllüveya zorunlu olarak yatarak tedaviuygulanan bireylerde klinik özellikler,tedavi motivasyonu, damgalanma, algılanansosyal destek ve baş etme stratejilerininkarşılaştırılması
A comparison of clinical characteristics, treatmentmotivation, stigma, perceived social support and copingstrategies in people admitted voluntarily orinvoluntarily to inpatient treatment with a diagnosisof substance use disorder
VESİLE ÇELİK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM DEVRİM BALABAN