Kahramanmaraş'ın doğal bazı odunsu bitkilerinin çelikle üretilmesi
Propagation of some native woody plants of Kahramanmaraş by cuttings
- Tez No: 955399
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALPER UZUN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Botanik, Ormancılık ve Orman Mühendisliği, Peyzaj Mimarlığı, Botany, Forestry and Forest Engineering, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Kent peyzajında ve çevre düzenlemelerinde çoğunlukla yabancı yurtlu bitkiler kullanılmaktadır. Ancak bitkisel materyal seçiminde doğal bitki örtüsü içerisinde yer alan bitki türlerinden yeterince yararlanmak hem kent ekolojisi hem de kentin bitkisel dokusunun tasarlanmasında oldukça önemli bir husustur. Ayrıca bu, içlerinde endemik ve relikt bitkilerin de bulunduğu bazı doğal türlerin hem kent peyzajına kazandırılmasına hem de ex-situ koruma amacına hizmet etmesine yardımcı olacaktır. Kahramanmaraş'ta doğal olarak yayılış gösteren çok sayıda endemik ve relikt bitki taksonu süs bitkisi özelliği göstermektedir. Özellikle sınırlı yayılışa sahip türlerin üretim imkânlarının araştırılarak, kent içi peyzajda değerlendirilmelerine yönelik çalışmalar son dereceazdır. Bu noktadan hareketle çelikle çoğaltma imkânlarının araştırılarak, ex-situ koruma çerçevesinde içlerinde endemik ve relikt bitkilerin de bulunduğu bazı doğal türlerin kent peyzajı içinde aktif olarak kullanılması bir gerekliliktir. Bu amaç doğrultusunda estetik ve fonksiyonel olarak peyzaj çalışmalarında kullanılabilecek, kentin bitkisel dokusunu yansıtan ve süs bitkisi özelliğine sahip Flueggea anatolica, Erica manipuliflora, Salvia marashica, Pterocarya fraxinifolia, Lonicera etrusca, Tamarix smyrenensis, Sambucus nigra, Fraxinus ornus subsp. cilicica, Acer monspessulanum subsp. oksalianum, Quercus petraea subsp. pinnatiloba taksonlarında çelikle üretim imkânları araştırılmıştır. Çalışmada, seçilen türlere ait yılın farklı dönemlerinde alınan çelikler kullanılmıştır. Köklendirme ortamı olarak yüksek su tutma kapasitesi ve boşluklu yapısından dolayı perlit kullanılmıştır (Ürgenç,1998). Köklendirme hormonu olarak yumuşak çeliklerde genellikle (0“kontrol”, 500, 1000 ppm), odunsu çeliklerde ise (0“kontrol”, 3000, 5000 ppm) IBA (İndol-3-bütirik asit) uygulanmıştır. Denemeler 3 tekerrürlü olarak yarı kontrollü serada tamamlanmıştır. Flueggea anatolica'dan üç farklı dönemde alınan çeliklerden en iyi köklenme yüzdesini (%68.88) sonbahar döneminde alınan kontrol grubu çelikleri vermiştir. Erica manipuliflora'da yaz ve sonbahar döneminde çelikler alınmış, en iyi köklenme yüzdesi %48.33 ile sonbaharda alınan kontrol çeliklerinde gözlenmiştir. Tamarix smyrnensis'te en yüksek köklenme %95 ile yumuşak çeliklerin kontrol grubunda görülmmüştür. Kışın alınan Lonicera etrusca çeliklerinde en yüksek köklenmeyi kontrol grubu vermiştir (%97,77). Salvia marashica için en iyi köklenme yüzdesi kontrol grubunda (%66) görülürken, ortalama köklenme yüzdesi %53,33'tür. Kışın alınan Sambucus nigra çeliklerinde en iyi köklenme yüzdesi (%100) 3000 ppm IBA dozunda elde edilmiştir. Salvia marashica'da hormon dozu arttıkça köklenmenin azaldığı gözlemlenmiştir. Pterocarya fraxinifolia çeliklerinde ise en yüksek köklenme yüzdesi (%48,88), 5000 ppm IBA dozunda tespit edilmiştir. Acer monspessulanum subsp. oksalianum, Quercus petraea subsp. pinnatiloba ve Fraxinus ornus subsp. cilicica çeliklerinde ise köklenme gerçekleşmemiştir.
Özet (Çeviri)
In urban landscaping and environmental arrangements, mostly plants of foreign origin are used. However, in the selection of plant material, adequate utilization of plant species in the natural vegetation is of great importance both in terms of urban ecology and the design of the city's plant texture. Furthermore, this will help to introduce some indigenous species, including endemic and relict plants, into the urban landscape and serve the purpose of ex-situ conservation. Many endemic and relict plant taxa that naturally grow in Kahramanmaraş exhibit ornamental plant characteristics. In particular, studies on investigating the production possibilities of species with limited distribution and evaluating them in urban landscapes are extremely scarce. Starting from this point, it is a necessity to actively use some native species, including endemic and relict plants, in urban landscapes within the framework of ex-situ conservation by investigating their propagation possibilities through cuttings. For this purpose, the propagation possibilities by cuttings were investigated in Flueggea anatolica, Erica manipuliflora, Salvia marashica, Pterocarya fraxinifolia, Lonicera etrusca, Tamarix smyrenensis, Sambucus nigra, Fraxinus ornus subsp. cilicica, Acer monspessulanum subsp. oksalianum and Quercus petraea subsp. pinnatiloba, which can be used aesthetically and functionally in landscape studies, reflect the city's vegetation texture, and have ornamental plant characteristics. In the study, cuttings taken at different times of the year from the selected species were used. Perlite was used as a rooting medium due to its high water retention capacity and porous structure. As rooting hormone, IBA (Indole-3-butyric acid) was applied to summer cuttings (0“control”, 500, 1000 ppm) and to winter cuttings (0“control”, 3000, 5000 ppm). The experiments were completed in a semi-controlled greenhouse with three replications. The control group cuttings taken in the autumn period from Flueggea anatolica gave the best rooting percentage (68.88%) from cuttings taken in three different periods. Cuttings were taken in summer and autumn for Erica manipuliflora, and the best rooting percentage was observed in the control cuttings taken in autumn with 48.33%. The highest rooting in Tamarix smyrnensis was seen in the control group summer cuttings with 95%. The highest rooting was given by the control group in Lonicera etrusca cuttings taken in winter (97.77%). While the best rooting percentage for Salvia marashica, was seen in the control group (66%), the average rooting percentage was 53.33%. The best rooting percentage (100%) in Sambucus nigra cuttings taken in winter was obtained at 3000 ppm IBA. It was observed that rooting decreased as the hormone dose increased in Salvia marashica. The highest rooting percentage (48.88%) was found in Pterocarya fraxinifolia cuttings at 5000 ppm IBA. Rooting did not occur in Acer monspessulanum subsp. oksalianum, Quercus petraea subsp. pinnatiloba and Fraxinus ornus subsp. cilicica cuttings.
Benzer Tezler
- Derici sumağı (Rhus coriaria L.)'nın Kahramanmaraş yöresindeki doğal yayılışı ile bazı biyolojik ve ekolojik özellikleri üzerine araştırmalar
Studies on the natural distribution and some biological and ecological characteristics of sumac (Rhus coriaria L.) in the Kahramanmaraş region
TAHSİN ÇİÇEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT DERYA AVŞAR
- Kurak ve çorak alanların rehabilitasyonunda kullanılan bazı odunsu türlerin ekofizyolojik özelliklerinin araştırılması
A study on ecophysiological properties of some woody species used for rehabilitation of arid and barren lands
BÜLENT AKGÜN
Doktora
Türkçe
2017
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERİT KOCAÇİNAR
- Kızılçamın (Pinus brutia Ten.) Malatya-Doğanşehir yöresindeki doğal yayılışı ve bazı silvikültürel özellikleri üzerine araştırmalar
Studies on the natural distribution and some silvicultural characteristics of Turkish red pine (Pinus brutia Ten.) in the Doğanşehir region, Malatya
MEHMET MUSTAFA DAĞDELEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT DERYA AVŞAR
- Flueggea anatolica gemici'nin doğal yayılışı, bazı biyolojik ve ekolojik özellikleri üzerine araştırmalar
The studies on native range, some biological and ecological characteristics of Flueggea anatolica gemici
TOLGA OK
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. MAHMUT DERYA AVŞAR
- Okaliptüs (Eucalyptus camaldulensis ve Eucalyptus grandis)'ün odun özellikleri ve kağıt endüstrisinde kullanımının araştırılması
A research of eucalyptus (Eucalyptus camaldulensis and Eucalyptus grandis) wood properties and their use in the paper industry
ÜMİT AYATA
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiOrman Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET TUTUŞ
DOÇ. DR. İBRAHİM BEKTAŞ