Sağlık hizmetlerinde yalın yönetim ilkeleri ve hedef maliyetlemenin uygulanabilirliği: Bir kamu hastanesi çalışması
Lean management principles and applicability of target costing in health care: A public hospital study
- Tez No: 955471
- Danışmanlar: PROF. DR. COŞKUN KARACA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sağlık Kurumları Yönetimi, Health Care Management
- Anahtar Kelimeler: Yalın Yönetim, Hedef Maliyetleme, Yalın Hastane, İsraf, Lean Management, Target Costing, Lean Hospital, Wastage
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Kuruluşları Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 264
Özet
Bu doktora tezi, sağlık hizmetlerinde yalın yönetim ilkeleri ve hedef maliyetleme sisteminin uygulanabilirliğini araştırmayı amaçlamaktadır. Araştırma, ikinci basamak bir sağlık tesisinde gerçekleştirilmiştir. Katılımcı eylem araştırması deseni kullanılarak yürütülen bu çalışmada, öncelikle hasta bakış açısıyla“değer”kavramı açıklanmaya çalışılmıştır. Sağlık hizmeti süreçlerinde, israfa neden olan; gereksiz test ve işlemler, uzun bekleme süreleri, hatalar ve aşırı bürokrasi gibi değer akışına doğrudan katma değer sağlamayan faaliyetlerin yaygın olduğu tartışılmaktadır. Bu nedenle sahada gerçekleştirilen yalın uygulamalarla israfın nasıl ortadan kaldırılabileceği ve hizmet üretim maliyetlerinin hedef maliyet seviyesine nasıl çekilebileceği konularında incelemeler yapılmıştır. Yalın üretim teknikleri, uzun yıllar boyunca imalat sektöründe kullanılmış ve son yıllarda hizmet sektöründe de uygulanarak başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Bu başarının ikinci basamak sağlık hizmetlerinde uygulanabilirliğini incelemek amacıyla, bir kamu hastanesinin acil servisi ve polikliniklerinde gözlemler yapılmıştır. Elde edilen verilerle mevcut durum haritası oluşturulmuş, sahada tespit edilen israfa uygun yalın teknikler uygulanmış ve gelecek durum haritaları ortaya çıkarılmıştır. Bazı kısıtlar nedeniyle tıbbi hizmet süreçlerinde yapılması gereken değişiklikler hastane yönetimine bırakılmış ve yalın tekniklerin uygulanması durumunda elde edilebilecek faydalar belirtilerek öneriler sunulmuştur. Araştırmada, hizmet üretim maliyetlerini belirlemek amacıyla sağlık hizmetlerinde yaygın olmayan ancak yalın üretim felsefesine uygun olduğu düşünülen hedef maliyetleme tekniği kullanılmıştır. Bu kapsamda, hastanede en sık yapılan cerrahi girişimlerden biri olan kolesistektomi ameliyatları incelenmiştir. İncelemede, Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) fiyatları hedef maliyet olarak belirlenmiş ve hizmetin maliyet yapısı analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, hedef maliyetleme tekniğinin sağlık hizmetlerinde uygulanabilir olduğu, ancak SUT fiyatlarının düşüklüğü nedeniyle hedef maliyetlere ulaşmanın zor olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This doctoral thesis aims to explore the applicability of lean management principles and the target costing system in healthcare services, specifically within a secondary healthcare facility. The research was conducted in a secondary healthcare facility. In this study, which was conducted using a participatory action research design, the concept of“value”was first tried to be explained from the patient's perspective. It is known that waste, that is, activities that do not directly add value to the value stream, such as unnecessary tests and procedures, long waiting times, errors and excessive bureaucracy, are common in healthcare processes. For this reason, studies were conducted on how waste could be eliminated with lean applications in the field and how service production costs could be brought to the target cost level. Lean production techniques, long utilized in the manufacturing sector, have recently been applied in the service sector with notable success. To assess the applicability of this success in secondary healthcare services, observations were conducted in the emergency department and outpatient clinics of a public hospital. Using the collected data, a current situation map was created. Lean techniques were then applied to address the identified waste, and future situation maps were developed. Due to certain constraints, the implementation of necessary changes in medical service processes was delegated to the hospital management. Recommendations were provided, highlighting the potential benefits of applying lean techniques. The research employed the target costing technique, which is not commonly used in healthcare services but aligns with lean production philosophy, to determine service production costs. Cholecystectomy surgeries, one of the most frequently performed surgical interventions in hospitals, were examined. In this analysis, Health Practice Communiqué (SUT) prices were set as target costs, and the cost structure of the service was evaluated. The findings indicated that while the target costing technique is applicable in healthcare services, achieving target costs is challenging due to the low SUT prices.
Benzer Tezler
- Kar amacı gütmeyen kuruluşlarda pazarlama faaliyetleri ve bir belediye örneği
Başlık çevirisi yok
HASAN AYYILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
İşletmeİstanbul ÜniversitesiPazarlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHİTTİN KARABULUT
- Kar amacı gütmeyen örgütlerde pazarlama faaliyetleri ve bir uygulama
Non profit marketing organization and its application
NURAY KARATEPE
- Hastanelerde mevcut sivil savunma organizasyon yapısının ve faaliyetlerinin incelenmesine yönelik bir araştırma
Investigation abojt the activities and structure of the civil defense organization in hospital
AHMET YÜKSEL ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
İşletmeİstanbul ÜniversitesiHastane ve Sağlık Kuruluşlarında Yönetim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RİAN DİŞÇİ
- A stress testıng framework for the Turkısh bankıng sector: an augmented approach
Türk bankacılık sektörü için bir stres testi çerçevesi: Bir genişletilmiş yaklaşım
BAHADIR ÇAKMAK
Doktora
İngilizce
2014
BankacılıkOrta Doğu Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NADİR ÖCAL