Sağlık çalışanları etik kodlarının iş doyumu ve performansına etkisi
The impact of healthcare workers' ethical codes on job satisfaction and performance
- Tez No: 955595
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER FARUK ŞARKBAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sağlık Yönetimi, Healthcare Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Gelişim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Sağlık sektörü, doğrudan insan yaşamını ve yaşam kalitesini etkileyen yapısı gereği, yalnızca teknik bilgi ve beceriye değil, aynı zamanda güçlü bir mesleki etik anlayışa da dayanmaktadır. Bu bağlamda, sağlık çalışanlarının sergilediği davranışların etik ilkeler doğrultusunda şekillenmesi hem bireysel hem de kurumsal düzeyde hizmet kalitesinin sürdürülebilirliğini sağlamada kilit rol oynamaktadır. Etik, yalnızca neyin doğru neyin yanlış olduğuna ilişkin soyut bir tartışma alanı olmaktan öte, uygulamaya yönelik somut değerler ve ilkeler bütünüdür. Bu ilkeler, özellikle insan yaşamına doğrudan temas eden meslek gruplarında, karar alma süreçlerini yönlendirici bir pusula işlevi görmektedir. Sağlık hizmetlerinde yaşanan etik ikilemler, çoğu zaman çalışanların hem bireysel değer sistemlerini hem de örgütsel beklentileri arasında denge kurma zorunluluğu doğurur. Bu noktada devreye giren mesleki etik kodlar, sağlık çalışanlarının görevlerini yerine getirirken karşılaşabilecekleri belirsizlikleri azaltmak, mesleki sınırları netleştirmek ve hasta ile kurulan ilişkinin güven temelli bir yapıya dönüşmesini sağlamak amacıyla oluşturulmuş kurallardır. Etik kodlar, yalnızca hastaların haklarını korumayı değil, aynı zamanda çalışanların psikolojik ve mesleki bütünlüklerini korumayı da hedefleyen normatif yapılardır. Bu bağlamda etik kodlara duyulan bağlılık, sağlık hizmetlerinin kalitesini artırırken, çalışanların kendi mesleklerine duyduğu saygı, bağlılık ve iş doyumunu da olumlu yönde etkileyebilir. Etik ilkelerin kurumsal kültür içerisinde benimsenmesi ve iş süreçlerine entegre edilmesi, sadece bireysel meslek ahlakını desteklemekle kalmayıp, aynı zamanda örgütsel performans, verimlilik ve çalışan memnuniyeti gibi temel göstergeleri de doğrudan etkilemektedir. Dolayısıyla, sağlık hizmetlerinin niteliğini artırmak, sağlık çalışanlarının hem iş doyumu hem de iş performansı düzeylerinde sürdürülebilir bir gelişim sağlamak açısından etik kodların ne ölçüde içselleştirildiğinin araştırılması büyük önem taşımaktadır. Bu bağlamda yürütülen bu araştırma, sağlık çalışanlarının etik kodlara yönelik algılarının, iş doyumu ve iş performansları üzerindeki etkilerini ortaya koymayı amaçlamaktadır Araştırma ilişkisel tarama modeli temelinde, 10.02.2025 – 10.03.2025 tarihleri arasında İstanbul ilinde görev yapan toplam 404 sağlık çalışanı ile yürütülmüştür. Veriler anket yöntemi ile toplanmış ve analiz sürecinde SPSS 24.0 istatistik programı kullanılmıştır. Araştırma kapsamında etik kurul izni İstanbul Gelişim Üniversitesi Etik Kurulu'ndan alınmıştır. Verilerin analizinde güvenilirlik analizleri, faktör analizi, t-testi, ANOVA, korelasyon ve regresyon analizleri uygulanmıştır. Elde edilen bulgulara göre, sağlık çalışanlarının etik kod algılarının iş doyumu ve iş performansı üzerinde anlamlı ve pozitif bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Etik kodların“hasta hakları ve mahremiyet”,“mesleki özen”,“etik ikilem”ve“adalet-eşitlik”boyutları, iş doyumu ve performans üzerinde anlamlı etkiye sahipken, yalnızca“dayanışma ruhu”boyutunun iş doyumu üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmamıştır. Korelasyon analizi sonuçları, etik kodlar ile iş doyumu (r=0,213; p
Özet (Çeviri)
Due to its structure, which directly affects human life and quality of life, the health sector is based not only on technical knowledge and skills, but also on a strong understanding of professional ethics. In this context, shaping the behaviors of healthcare professionals in line with ethical principles plays a key role in ensuring the sustainability of service quality at both individual and institutional levels. Ethics is not just an abstract discussion of what is right and wrong, but a set of concrete values and principles for practice. These principles serve as a guiding compass for decision-making processes, especially in occupational groups that are in direct contact with human life. Ethical dilemmas in healthcare often require employees to balance both their individual value systems and organizational expectations. The professional ethics codes that come into play at this point are the rules created to reduce the uncertainties that healthcare professionals may encounter while performing their duties, to clarify professional boundaries and to ensure that the relationship with the patient turns into a trust-based structure. Ethical codes are normative structures that aim not only to protect the rights of patients, but also to protect the psychological and professional integrity of employees. In this context, while adherence to ethical codes increases the quality of health services, it can also positively affect the respect, commitment and job satisfaction of employees to their own profession. The adoption of ethical principles in the corporate culture and their integration into business processes not only supports individual professional ethics, but also directly affects basic indicators such as organizational performance, productivity and employee satisfaction. Therefore, it is of great importance to investigate the extent to which ethical codes are internalized in order to increase the quality of health services and to ensure a sustainable development in both job satisfaction and job performance levels of healthcare professionals. In this context, this research aims to reveal the effects of healthcare workers' perceptions of ethical codes on job satisfaction and job performance The research was carried out on the basis of the relational screening model with a total of 404 healthcare professionals working in Istanbul between 10.02.2025 and 10.03.2025. The data were collected by questionnaire method and SPSS 24.0 statistical program was used in the analysis process. Within the scope of the research, ethics committee permission was obtained from Istanbul Gelisim University Ethics Committee. Reliability analyses, factor analyses, t-test, ANOVA, correlation and regression analyses were used in the analysis of the data. According to the findings, it has been determined that the ethical code perceptions of healthcare workers have a significant and positive effect on job satisfaction and job performance. While the“patient rights and privacy”,“professional care”,“ethical dilemma”and“justice-equality”dimensions of the ethical codes had a significant effect on job satisfaction and performance, only the“spirit of solidarity”dimension did not have a significant effect on job satisfaction. The results of the correlation analysis show that there are positive relationships between ethical codes and job satisfaction (r=0.213; p
Benzer Tezler
- Sağlık çalışanlarının etik sorunlara yaklaşımı ve mesleki etik duyarlılığı (Pamukkale Üniversitesi hastaneleri örneği)
Healt workers approach to ethics problems and professional ethics sensitivity (Pamukkale University hospital case)
AYSUN AVCI
- Trabzon bölgesinde risk gruplarının kanser erken tanısına yönelik tarama testlerini yaptırma oranları
The ratio of early cancer screening testing according to risk groups in trabzon region
GÜLŞAH BAYÇELEBİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2011
OnkolojiKaradeniz Teknik Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAZIL AYDIN
- Bir özel hastanede çalışan sağlık personelinin afete müdahale bilgi düzeylerinin incelenmesi
Investigating the disaster response knowledge levels of healthcare personnel working at private hospitals
OKAN CAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu YönetimiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiAfet Eğitimi ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYTEN DİNÇ
- Hastane ahlakı üzerine nitel bir araştırma
A qualitative research on the hospital morality
İZZET ERDEM
Doktora
Türkçe
2018
HastanelerSüleyman Demirel ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN ERDEM
- Hemşirelerin ve hekimlerin tıbbi eylemlerinde vicdanın rolü: Bir tutum araştırmasıyla birlikte
The role of conscience of nurses and physicians in their medical practices: With an attitude research
SİBEL ÖNER YALÇIN
Doktora
Türkçe
2016
Deontoloji ve Tıp TarihiÇukurova ÜniversitesiTıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. FUNDA GÜLAY KADIOĞLU