Türk roman ve hikâyesinde itaatsizlik- başkaldırı, suçluluk ve utanç (1872-1900)
Disobedience- rebillion, guilt and shame in the Turkish novel and story (1872-1900)
- Tez No: 955668
- Danışmanlar: PROF. DR. KAZIM YETİŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 1048
Özet
-Bu çalışma, 1872-1900 yılları arasında yazılan Türk roman ve hikâyesindeki itaatsizlik, başkaldırı örneklerini, ayrıca itaatsizlik eden veya başkaldıran kahramanların eylemlerinin sonucunda neler hissettiği, davranışlarını onaylayıp onaylamadıkları sosyal kontrol mekanizması olan suçluluk, utanç kavramları üzerinden irdelemeyi esas alır. Belirtilen dönemlere ait roman ve hikâyeler metin merkezli okuma yöntemiyle incelenerek itaatsizlik, başkaldırı, suçluluk ve utanç mefhumlarını barındıran eserler alıntı örnekleriyle açıklanmıştır. Böylece dönemin yazarlarının nezdinde problemli görülen davranışların sosyal meselelerdeki yeri anlaşılmaya ve yazarların bu davranışların karşısındaki tutumları tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışma Giriş, Sonuç ve Kaynakça dışında üç bölümden oluşmaktadır.“Giriş”te incelediğimiz eserlerin yazarlarının anladığı manası ile günümüzde kullanılan anlamlarının paralelliği veya farklılıklarını ortaya koyabilmek için otorite, itaat, itaatsizlik ve başkaldırı kavramları açıklanmıştır. Tarama sonucunda seçtiğimiz roman ve hikâyeler“Birinci Bölüm”de itaatsizlik,“İkinci Bölüm”de başkaldırı bağlamında incelenmiş;“Üçüncü Bölüm”de ise itaatsizlik ve başkaldırı sonucunda kahramanların suçluluk veya utanç yaşayıp yaşamadığı irdelenmiştir. Sonuç bölümünde ise çalışma boyunca elde edilen bulgular ortaya konulmuş, ferdî ve sosyal itaatsizliğin yazarlar tarafından ne derece önemsendiği ifade edilmiştir. Bu çalışma için konumuza uygun olan roman ve hikâyeler incelenmiştir. Ayrıca tezler, makaleler ve kitaplar da taranmış, ilgili olanlar çalışmamızda kullanılmıştır. İncelenen yüz sekiz eser Kaynakça bölümünde belirtilmiştir. Bu çalışma sonucunda elde edilen verilerin Türk edebiyatı alanına katkı sağlaması umulmuştur.
Özet (Çeviri)
-This study is based on examining examples of disobedience and rebellion in Turkish novels and short stories written between 1872 and 1900, as well as how the disobedient or rebellious protagonists feel as a result of their actions, whether they approve or disapprove of their behavior, through the concepts of guilt, shame, and regret, which are social control mechanisms. The novels and stories of the specified periods were examined through a text-centered reading method, and works containing concepts of disobedience, rebellion, guilt, and shame were explained with examples. Thus, it was made to understand the place of problematic behaviors in social issues from the perspective of the writers of the period and to determine the attitudes of the writers towards these behaviors. The study consists of three sections in addition to the Introduction, Results, and References. In the“Introduction”, the concepts of authority, obedience, disobedience, and rebellion are explained in order to reveal the parallelism or differences between the authors of the works we analyzed and their contemporary meanings. The novels and stories we selected as a result of the scanning were analyzed in the context of disobedience in“Chapter One”and rebellion in“Chapter Two”; in“Chapter Three,”it was examined whether the protagonists experienced guilt and shame as a result of disobedience and rebellion. In the conclusion section, the findings obtained throughout the study are presented, and the importance of individual and social disobedience by the authors is shown. For this study, the works suitable for our subject were examined. In addition, these articles and books were also scanned, and the relevant ones were used in our study. All the works examined are indicated in the Bibliography section. It is hoped that the data obtained as a result of this study will contribute to the field of Turkish Literature.
Benzer Tezler
- Türk roman ve hikâyesinde cezaevi ritüelleri (1950 - 1980)
Prison rituals in Turkish novel and story (1950 – 1980)
VEDAT ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Halk Bilimi (Folklor)Pamukkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK ÇETİNDAŞ
- Cumhuriyet dönemi toplumcu-gerçekçi yazarların romanlarında (1940-1960) öğretmen karakterler ve eğitim olgusu
Teacher characters and the phenomenon of education in the novels of rebublic era socialist- realist writers (1940-1960)
ÖMER KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL EROL
- Türk roman ve hikâyesinde kafkasyalılar -başlangıçtan 1901'e kadar-
Caucasians in Turkish novel and story -from the beginning to 1901-
BERKAN UZUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Türk Dili ve EdebiyatıKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MAKSUT YİĞİTBAŞ
- Türk hikâye ve romanında engelli kahramanlar (1870-1923)
Disability in Turkish novels and story
MERVE FULYA SARITAŞ TAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Aydın ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAZİM YETİŞ
- Servet-i Fünun devri roman ve hikayesinde kadın ve kadın eğitimi
The Women and women's education in the novels and stories of Servet-i Fünun period (1908-1922)
İREM KÜLTÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SABAHATTİN ÇAĞIN