Kanser hastalarının spiritüel iyilik hallerinin psikolojik dayanıklılık ve umutsuzluk üzerine etkisi
Spiritual well-being of cancer patients on psychological resilience and hopelessnes
- Tez No: 955903
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İSMAİL KASIM, DR. ÖĞR. ÜYESİ ERHAN ŞİMŞEK
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 163
Özet
Kanser Hastalarının Spiritüel İyilik Hallerinin Psikolojik Dayanıklılık ve Umutsuzluk Üzerine Etkisi Amaç: Kanser tanısı alan bireyler, hastalık sürecinde tıbbi, sosyal, psikolojik ve ekonomik birçok sorunla karşı karşıya kalabilmektedirler. Kanserle mücadele sürecinde bireyin spiritüel ihtiyaçlarında da artış gözlenebilmektedir. Bu ihtiyaçları karşılanmayan onkolojik hastalar, kanser ve tedavilerinin neden olduğu psikososyal yan etkilerden daha çok etkilenmekte ve psikolojik dayanıklılıklarında düşüş izlenebilmektedir. Kanser tanısı alan bireyler için stresle mücadelede önemli sosyal destek sistemleri bulunmaktadır. Bu çalışmayı yapmaktaki amacımız kanserli hastaların sosyal destek mekanizmalarını ve bu mekanizmalardan etkilenme düzeylerinin psikolojik dayanıklılık, spiritüel iyi oluş ve umutsuzluk seviyelerini ölçen ölçekler üzerinden tespiti ayrıca sosyal destek mekanizmalarının birbirileriyle etkileşimlerini ve bu mekanizmaları olumlu veya olumsuz etkileyen faktörleri tespit etmektir. Gereç ve Yöntem: Çalışmamız tek merkezli, prospektif gözlemsel tipte kesitsel bir anket çalışması olup 20/03/2024-15/08/2024 tarihleri arasında Ankara Bilkent Şehir Hastanesi Onkoloji Servisi Ayaktan Kemoterapi Ünitesi ve Palyatif Servise başvuran 18-85 yaş arası yetişkin grubundaki kanser tanısı almış 309 hasta ile rastgele kontrolsüz çalışılmıştır. Çalışmada; Anket formu, Spiritüel İyi Oluş Ölçeği (SİOÖ), Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği (PDÖ) ve Beck Umutsuzluk Ölçeği (BUÖ) kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan bireylerin %41,4'ü erkek, %58,6'sı kadındır. Bireylerin yaş ortalamasının 56,90±12,03 yıl olduğu belirlenmiştir. Bireylerin %5,2'si bekar, %86,4'ü evli, %8,4'ü boşanmıştır. Bireylerin %12,3'ü çalışmakta, %87,7'si çalışmamaktadır. Bireylerin %39,8'i ilkokul mezunu, %10,4'ü ortaokul mezunu, %24,6'sı lise mezunu, %18,7'si üniversite ve üzeri mezunu iken, %6,5'i mezun değildir. Bireylerin Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği toplam puan ortalaması 101,21±6,67'dir. Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği alt boyut puan ortalamaları Kendilik Algısı 18,34±2,46, Gelecek Algısı 11,62±2,49, Yapısal Stil 13,16±2,85, Sosyal Yeterlilik 19,05±2.33, Aile Uyumu 18,89±3,39, Sosyal Kaynaklar 20,15±3,07 olduğu belirlenmiştir. Beck Umutsuzluk Ölçeği puan ortalaması 15,44±3,88, minimum puan 1,0, maksimum puan 19 olduğu belirlenmiştir. Bireylerin Spiritüel İyi Oluş Ölçeği toplam puan ortalaması 131,94±10,44'tür. Spiritüel İyi Oluş Ölçeği alt boyut puan ortalamalarına bakıldığında Aşkınlık 73,23±6,38, Doğa ile Uyum 34,82±0,80, Anomi 17,87±6,27 olduğu belirlenmiştir. Sonuç: Umutsuzluk düzeyi yüksek olan bireylerin hissettikleri umutsuzluk ve stresten kaçış mekanizması olarak kullandıkları spiritüalite kaynaklı spiritüel iyi oluş düzeylerinin de yükseldiği tespit edilmiştir. Spiritüel iyi oluş düzeyi artan hastaların psikolojik dayanıklılık düzeyleri de artmaktadır. Bu durum, manevi kaynakların (psikolojik dayanıklılık ve spiritüel iyi oluşun), stres (umutsuzluk) ile baş etmede koruyucu bir işlev gördüğünü desteklemektedir. Kanser gibi stres yükü fazla olan bir kronik hastalık için stresten korunma mekanizmalarının hastaların hayatına entegre edilmesi hastalara oldukça fayda sağlayacaktır. Bu doğrultuda sağlık politikalarının sadece biyomedikal tedavi süreçlerine değil, hastaların biopsikososyal ve spiritüel ihtiyaçlarını da kapsayacak şekilde yeniden yapılandırılması, bütüncül sağlık hizmetlerinin etkinliğini artıracaktır. Bütüncül hasta yaklaşımı ilkesi çerçevesinde, kanser hastalarının sadece fiziksel tedavi süreçleri değil; psikolojik ve spiritüel gereksinimleri de sistematik olarak değerlendirilmelidir.
Özet (Çeviri)
Spiritual Well-Being of Cancer Patients on Psychological Resilience and Hopelessnes Objective: Individuals diagnosed with cancer may face many medical, social, psychological and economic problems during the course of the disease. An increase in the individual's spiritual needs can also be observed during the fight against cancer. Oncological patients whose needs are not met are more affected by the psychosocial side effects caused by cancer and its treatments, and a decrease in their psychological resilience can be observed. There are important social support systems for individuals diagnosed with cancer in the fight against stress. Our aim in conducting this study is to determine the social support mechanisms of cancer patients and the level of their being affected by these mechanisms through scales measuring psychological resilience, spiritual well-being and hopelessness levels, and also to determine the interactions of social support mechanisms with each other and the factors that affect these mechanisms positively and/or negatively. Materials and Methods: Our study is a single-center, prospective observational cross-sectional survey study, and was conducted in a randomized, uncontrolled manner with 309 adult patients aged 18-85 years who were diagnosed with cancer and who applied to Ankara Bilkent City Hospital Oncology Service Outpatient Chemotherapy Unit and Palliative Service between 20/03/2024 and 15/08/2024. In the study, a questionnaire form, Spiritual Well-Being Scale (SWS), Psychological Resilience Scale (PSS) and Beck Hopelessness Scale (BHS) were used. Results: Of the individuals participating in the study, 41.4% were male and 58.6% were female. The average age of the individuals was determined to be 56.90±12.03 years. 5.2% of the individuals were single, 86.4% were married, and 8.4% were divorced. 12.3% of the individuals were working, and 87.7% were unemployed. 39.8% of the individuals were primary school graduates, 10.4% were secondary school graduates, 24.6% were high school graduates, 18.7% were university graduates or above, and 6.5% were not graduates. The total average score of the individuals on the Psychological Resilience Scale was 101.21±6.67. The mean scores of the sub-dimensions of the Psychological Resilience Scale were determined as Self-Perception 18.34±2.46, Future Perception 11.62±2.49, Structural Style 13.16±2.85, Social Competence 19.05±2.33, Family Cohesion 18.89±3.39, Social Resources 20.15±3.07. The mean score of the Beck Hopelessness Inventory was determined as 15.44±3.88, the minimum score was 1.0, and the maximum score was 19. The total mean score of the Spiritual Well-Being Scale of individuals was 131.94±10.44. When the mean scores of the Spiritual Well-being Scale sub-dimensions were examined, it was determined that Transcendence was 73.23±6.38, Harmony with Nature was 34.82±0.80, and Anomie was 17.87±6.27. Conclusion: It has been determined that the spiritual well-being levels of individuals with high hopelessness levels, which they use as an escape mechanism from the hopelessness and stress they feel, also increase. The psychological resilience levels of patients with increased spiritual well-being also increase. This supports the idea that spiritual resources (psychological resilience and spiritual well-being) serve a protective function in coping with stress (hopelessness). Integrating stress protection mechanisms into the lives of patients for a chronic disease with a high stress load such as cancer will be very beneficial to patients. In this direction, restructuring health policies to include not only biomedical treatment processes but also biopsychosocial and spiritual needs of patients will increase the effectiveness of holistic health services. Within the framework of the principle of a holistic patient approach, not only the physical treatment processes of cancer patients; their psychological and spiritual needs should also be systematically evaluated.
Benzer Tezler
- Kanser hastalarının bütüncül iyilik hallerinin ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi
Determination of holistic well-being and the factors that affects holistic well-being in cancer patients
SEVCAN TOPTAŞ KILIÇ
Doktora
Türkçe
2019
HemşirelikHacettepe ÜniversitesiPsikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. FATMA ÖZ
- Kanser hastalarında manevi danışmanlık uygulamalarının kaygı ve yaşam kalitesi üzerindeki etkisinin incelenmesi
Studying of the effect spiritual counseling applications on anxiety and quality of life in cancer patients
EMİNE KURT
Doktora
Türkçe
2021
DinBursa Uludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM GÜRSES
- Kemoterapi alan hastalarda geleneksel, alternatif ve tamamlayıcı tıp tutumu ve sağlık inanışlarının spiritüel iyilik hali ile ilişkisi
The relationship between traditional, alternative, and complementary medicine attitudes and health beliefs and spiritual well-being of patients receiving chemotherapy
ZEYNEP TABANLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Halk SağlığıKırklareli ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YELİZ MERCAN
- Palyatif bakım alan kanser hastalarına bakım veren bireylerin spiritüel iyilik durumu, bakım yükü ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi
A study into the relation between spiritual goodness status, care burden and life quality of the individuals giving care to cancer patients taking palliative care
BURÇİN ATAMER
- Kanser hastalarının yaşam kalitesi ve spiritüel bakım gereksinimlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of quality of life and spiritual care needs of cancer patients
ZEYNETTİN GÖRGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Hemşirelikİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE NEFİSE BAHÇECİK