Türkmen (Doğu Oğuzca) ağızlarındaki alıntı kelimelerin incelenmesi
Analysis of loanwords in Turkmen (Eastern Oghuz) dialects
- Tez No: 956051
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FATİH NUMAN KÜÇÜKBALLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 89
Özet
Türkmenistan başta olmak üzere İran, Afganistan ve Orta Asya'daki diğer Türk Cumhuriyetleri içinde varlık gösteren Yaka Türkmenleri, yaşadıkları geniş coğrafya dolayısıyla akraba olan ya da olmayan farklı halklarla temas hâlindedir. Bu temaslar neticesinde Türkmencenin çeşitli ağızlarında başta Arapça, Farsça, Moğolca ve Rusça olmak üzere birçok yabancı dilden ödünçlenmiş kelimeler yerleşik hâle gelmiştir. Bu tez çalışması, Türkmen ağızlarındaki ödünçlemeleri incelemeyi amaçlamaktadır. İnceleme kapsamında kelimelerin anlam kökenleri, geçiş kanalları ve ağız içi fonetik evrimleri incelenecektir. Türkmenler tarafından Teke, Ersarı, Yomut, Sarık, Salır ve Göklen gibi başlıca Türkmen boylarına ait ağızlardan derlenen veriler, yazılı derleme sözlüklerinden elde edilmiştir. Ulaşılan sonuçlar, Türkmence ağızlardaki alıntı kelimelerin yalnızca biçimsel değil, muhtelif kültürel izler taşıdığını göstermektedir. Çalışmanın amacı, alıntı sözcüklerin sınıflandırılmasında tarihî ve filolojik yaklaşımı temel alarak Türkmence ağız verilerini etimolojik düzeyde çözümlemektir.
Özet (Çeviri)
Yaka Turkmens, who exist in Turkmenistan, Iran, Afghanistan and other Turkic Republics in Central Asia, are in contact with different peoples due to the wide geography they live in. As a result of these contacts, words borrowed from many foreign languages, especially Arabic, Persian, Mongolian and Russian, have become established in various dialects of Turkmen. This thesis aims to analyze the borrowings in Turkmen dialects. Within the scope of the analysis, the semantic origins of the words, their transmission channels and their phonetic evolution within the dialect will be analyzed. The data collected from the dialects of the main Turkmen tribes such as Teke, Ersarı, Yomut, Sarık, Salır and Göklen by Turkmens were obtained from written compilation dictionaries. The results show that the loanwords in Turkmen dialects carry not only stylistic but also various cultural traces. The aim of the study is to analyze Turkmen dialectal data at the etymological level based on the historical and philological approach to the classification of loanwords.
Benzer Tezler
- Kerkük Türkmen şairi Sabır Demirci'nin şiirleri ve kısa sözlüğü
Kirkuk Turkmen poet Sabir Demirci's poems and short dictionary
SUNDUS AHMED MOHAMMED MOHAMMED
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN YAVUZ
- Irak Türkmen Türkçesi ile yazılan halk şiirleri üzerine bir dil bilgisi incelemesi
An analysis on folk poems written with Iraq Turkmen Turkish
MUSTAFA SHAKIR MUSTAFA MUSTAFA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimSelçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA TOKER
- Telaferli Türkmen şairi Haşim Demircioğlu'nun şiirleri (inceleme-metin-dizin)
Poems of Telafer Türkmen poet Hâşim Demircioğlu (Analysis-text-index
RAYAN ABBAS YOUNİS SHIKHO
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN AKCA
- Adil Şirin'in Dolunay adlı eserinin şekil ve muhteva bakımından incelenmesi
The study of 'Dolunay' by Adil Şirin in terms of form and content
FATİH AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıOrdu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMET KUZUBAŞ
- Türkmen Türkçesi ile Türkiye Türkçesi arasında eş seslilik ve çok anlamlılık ilişkisi
Başlık çevirisi yok
MUHAMMETMURAT SAPAROV
Doktora
Türkçe
1997
DilbilimEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNAY KARAAĞAÇ