Müze deneyiminde artırılmış gerçeklik destekli sanal rehberlerin incelenmesi ve yeni bir model önerisi
An examination of augmented reality-supported virtual guides in museum experience and a new model proposal
- Tez No: 956203
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ERTAN TOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İnteraktif Medya Tasarımı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 150
Özet
Bu araştırmanın amacı, artırılmış gerçeklik (AG) teknolojisinin müze deneyimlerine entegrasyonunu incelemek ve bu bağlamda İstanbul Modern Sanat Müzesi için artırılmış gerçeklik destekli bir sanal rehber prototipi tasarlayarak dijital rehberlik sistemlerine yönelik işlevsel bir model önermektir. Çalışma kapsamında, ziyaretçilerin bilgiye erişim biçimlerini dönüştüren ve etkileşim düzeyini artıran sanal rehberlerin kültürel mekânlarda ne tür katkılar sağlayabileceği araştırılmıştır. Araştırma, nitel araştırma yöntemine dayalı olarak yürütülmüştür. Literatür taramasının ardından, müzelerde kullanılan artırılmış gerçeklik destekli rehberlik sistemleri incelenmiş; kullanıcı odaklı bir sanal rehber tasarımı oluşturulmuştur. Geliştirilen prototip, Blender yazılımı ile üç boyutlu olarak modellenmiş, Mixamo üzerinden animasyonlar eklenmiş, Figma ile kullanıcı arayüz tasarımı yapılmış ve Adobe Aero aracılığıyla artırılmış gerçeklik ortamında çalışacak şekilde entegre edilmiştir. Kullanıcılar, mobil cihazlarıyla fiziksel sanat eserlerini tarayarak rehberin animasyonlu anlatımıyla bilgi edinebildikleri bir deneyim yaşamışlardır. Çalışma kapsamında, prototipin kullanılabilirliğini değerlendirmek amacıyla beş katılımcı ile kullanıcı testi uygulanmış; sesli düşünme yöntemi ve anket-görüşme araçlarıyla nitel ve nicel veriler toplanmıştır. Nielsen'in kullanılabilirlik heuristikleri temelinde yapılan değerlendirmeler sonucunda, uygulamanın genel olarak sezgisel, anlaşılır ve kullanıcı dostu bulunduğu gözlemlenmiştir. Kullanıcılardan alınan geri bildirimlere göre prototipte çeşitli arayüz ve yönlendirme revizyonları yapılmıştır. Araştırma sonucunda, artırılmış gerçeklik destekli sanal rehberlerin kullanıcıya bilgi sunmanın ötesinde mekânsal farkındalığı artırdığı, kişiselleştirme olanakları sunduğu ve ziyaretçilerin müzeyle kurduğu etkileşimi güçlendirdiği görülmüştür. Çalışma, dijital teknolojilerin müzecilik pratiklerinde yaratıcı ve işlevsel kullanımına yönelik bir örnek sunarak alandaki tasarım temelli yaklaşımlara katkı sağlamaktadır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the integration of augmented reality (AR) technology into museum experiences and, in this context, to propose a functional model for digital guidance systems by designing an AR-supported virtual guide prototype for Istanbul Modern Art Museum. The study investigates how virtual guides, which transform visitors' access to information and enhance the level of interaction, can contribute to cultural spaces. The research was conducted using a qualitative design-based approach. Following an extensive literature review, existing AR-supported guidance systems in museums were examined, and a user-centered virtual guide design was developed. The prototype was modeled in 3D using Blender, animated via Mixamo, the user interface was designed in Figma, and the experience was integrated into an augmented reality environment using Adobe Aero. The designed system allowed users to obtain information about selected artworks by scanning them with their mobile devices, triggering an animated virtual guide. A usability test was conducted with five participants to evaluate the prototype. Both qualitative and quantitative data were collected through the think-aloud protocol and a post-experience survey and interviews. Based on Nielsen's usability heuristics, the evaluation revealed that the prototype was generally perceived as intuitive, understandable, and user-friendly. Based on user feedback, several interface and guidance-related revisions were made. The findings show that AR-supported virtual guides not only present information but also enhance spatial awareness, offer personalization opportunities, and strengthen visitors' engagement with the museum. This study provides an example of the creative and functional use of digital technologies in museology and contributes to design-oriented approaches in the field.
Benzer Tezler
- Virtual reality applications in urban design: Unveiling potentials and future directions
Kentsel tasarımda sanal gerçeklik uygulamaları: Potansiyellerin ve gelecek yönelimlerin belirlenmesi
IŞIK SEVİNÇ KESKİN MERCAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLDEN DEMET ORUÇ ERTEKİN
- Kültürel mirasın dijital temsili: Dara antik kenti agorasında artırılmış gerçeklik deneyimi
Digital representation of cultural heritage: An augmented reality experience in the agora of dara ancient city
BERYAR ZÜBEYDE BALABAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEMAN FİGEN GÜL
- Müzelerde artırılmış gerçeklik: NFT uygulamaları bağlamında artırılmış gerçeklik destekli müze uygulaması (Bolu Müzesi örneği)
Augmented reality in museums: Augmented reality supported museum application in the context of NFT applications (The case of Bolu Museum)
ORHUN TÜRKER
- COVID-19 salgını sonrası müzecilikte yeni açılımlar ve oyunlaştırma
New directions in museology after the COVID-19 pandemic: Gamification and user experience
HADİYE ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
MüzecilikBahçeşehir Üniversitesiİletişim Tasarımı Ana Bilim Dalı
DOÇ. GÜVEN ÇATAK
- Müze sergilerinde artırılmış gerçeklik uygulamaları
Augmented reality applications in museum exhibitions
AYÇA BAYRAK ULUĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MüzecilikYıldız Teknik ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. NEVRA ERTÜRK