Geri Dön

Okul öncesi dönemde gelişimsel bibliyoterapi yöntemiyle değer eğitiminin etkilerinin incelenmesi

Investigating the effects of values education through the developmental bibliotherapy method in the preschool period

  1. Tez No: 956272
  2. Yazar: BURCU GÖK TÜLKAY
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ÖZKAN SAPSAĞLAM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 137

Özet

Erken çocukluk dönemi insan yaşamında kritik bir öneme sahiptir. Bu kritik dönemde çocukların bütüncül bir yaklaşımla desteklenmesi gerekir. Gelişimsel özelliklerin yanında bireyin kişilik özelliklerinin de kazanıldığı erken çocukluk döneminde değer eğitimi verilmesi çocukların gelecek yaşamlarını da olumlu etkileyecektir. Son yıllarda ulusal ve uluslararası eğitim yaklaşımlarında değer eğitimi gün geçtikçe daha çok önem kazanmaktadır. Bunun en önemli sebeplerinden biri toplumsal hayatta giderek yaygınlaşan sosyal problemlerdir. Değer eğitimine yönelik farklı yöntem ve teknikler kullanılmaktadır. Bu tekniklerden biri de literatür temelli değer eğitimidir. Dijital bağımlılığın gittikçe arttığı günümüzde kitaplar oldukça büyük öneme sahiptir. Bibliyoterapi yöntemi 'kitaplarla iyileşme' olarak tanımlanabilir. Bibliyoterapi var olan problemlerin ortadan kaldırılması için ya da problemlerin ortaya çıkmasını önlemek için kullanılan bir terapi yöntemidir. Bibliyoterapi sadece psikologlar, psikolojik danışmanlar tarafından değil aynı zamanda öğretmenler tarafından da uygulanabilir. Bibliyoterapi 'gelişimsel bibliyoterapi' ve 'klinik bibliyoterapi' olarak ikiye ayrılır. Bu araştırmada okul öncesi dönem çocuklarına gelişimsel bibliyoterapi yöntemi ile değer eğitiminin verilmesi ve bu eğitimin etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, karma araştırma yöntemine uygun olarak yapılandırılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu MEB'e bağlı anasınıflarında eğitim gören 60-72 aylık 40 çocuk katılımcı, 2 okul öncesi öğretmeni ve 20 ebeveyn oluşturmuştur. Katılımcıların 20'si deney grubunda, 20'si kontrol grubunda yer almıştır. Uygulama sürecinde kontrol grubundan bir çocuk okuldan ayrıldığı için araştırma 39 çocuk katılımcıyla tamamlanmıştır. Araştırmanın nicel boyutu ön test-son test kontrol gruplu deneysel desenle yürütülmüştür. Değer temelli gelişimsel bibliyoterapi uygulaması haftada iki gün olmak üzere toplam 20 oturumdan oluşmuş ve her oturumda bibliyoterapi uygulaması öncesi ve sonrası etkinliklere yer verilmiştir. Çalışmanın nicel verileri,“Okul Öncesi Değerler Formu”(Neslitürk ve Çeliköz, 2015) ile elde edilirken, nitel verileri ise 'çiz ve anlat' tekniği ile çocuklar tarafından çizilen resimlerden ve ebeveynlere uygulanan 'yarı yapılandırılmış görüşme formu' ile elde edilmiştir. Araştırma verilerinin analizinde nicel ve nitel veri analiz yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; deney grubundaki çocukların Okul Öncesi Değerler Ölçeği-Öğretmen formu ön test toplam puanları ve son test toplam puanları arasında anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. Ebeveynlere göre; değer temelli gelişimsel bibliyoterapi uygulaması çocuklarda en fazla yardımseverlik değerini geliştirmiştir. Ebeveynler uygulanan programın çocukların ahlakî gelişimini ve değerleri edinme düzeylerini olumlu etkilediğini ve çocuklarda olumlu davranış değişikliklerini gözlemlediklerini belirtmiştir. Çiz-anlat tekniği verilerine göre; çocuklar bibliyoterapi uygulaması sonunda çizdikleri resimlerde uygulama öncesi resimlere göre değerlerle alakalı daha fazla görsele yer vermişlerdir. Araştırma sonuçlarından hareketle, değer temelli gelişimsel bibliyoterapi yönteminin okul öncesi eğitim alan çocukların değer edinimi düzeylerini artıran faydalı bir yöntem olduğu söylenebilir.

Özet (Çeviri)

Early childhood is a critical period in human development, requiring a holistic approach to support children. In this period, when both developmental and personality traits are formed, providing value education has the potential to positively influence children's future lives. In recent years, value education has gained increasing importance in both national and international educational approaches, largely due to the rising prevalence of social problems. Various methods and techniques are employed in value education, one of which is literature-based value education. In today's world, where digital addiction is becoming more widespread, books have acquired even greater significance. Bibliotherapy, defined as“healing through books,”is a therapeutic method used either to solve existing problems or to prevent potential ones. It can be implemented not only by psychologists and counselors but also by educators. Bibliotherapy is categorized into two types: developmental and clinical bibliotherapy. This study aims to investigate the impact of value education administered through developmental bibliotherapy on preschool children. The research was structured according to a mixed-methods approach. The study group consisted of 40 children aged 60–72 months enrolled in kindergartens affiliated with the Turkish Ministry of National Education, along with 2 preschool teachers and 20 parents. Of the children, 20 were assigned to the experimental group and 20 to the control group. However, the study was concluded with 39 child participants due to one child in the control group leaving school during the implementation process. The quantitative dimension of the research was conducted using a pre-test/post-test control group experimental design. The developmental bibliotherapy intervention based on values consisted of 20 sessions over ten weeks, conducted twice a week. Each session included pre- and post-activities alongside the bibliotherapy implementation. Quantitative data were collected using the“Preschool Values Form”(Neslitürk & Çeliköz, 2015), while qualitative data were obtained through the“draw and tell”technique involving children's drawings and semi-structured interviews conducted with parents. Both quantitative and qualitative data analysis methods were utilized in the interpretation of findings. The results revealed a statistically significant difference between the pre-test and post-test scores of the experimental group on the Preschool Values Scale–Teacher Form. According to the parents, the developmental bibliotherapy program most significantly enhanced the value of helpfulness among children. Parents also reported that the program positively influenced their children's moral development and value acquisition, as well as observable improvements in their behavior. Findings from the draw-and-tell technique indicated that children included more value-related visuals in their drawings after the bibliotherapy sessions compared to those created beforehand. Based on the findings, it can be concluded that the developmental bibliotherapy approach based on values is an effective method for enhancing value acquisition among preschool children.

Benzer Tezler

  1. Gelişimsel bibliyoterapi temelli etkinlik programının okul öncesi çocuklarının sosyal becerilerine etkilerinin incelenmesi

    Developmental bibliotherapy based activity program for preschool children examining the effects of social skills

    GAYE TECİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    Temel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ASLI YILDIRIM

  2. Okul öncesi dönemde gelişimsel dil bozukluğu olan çocukların fonolojik işlemleme becerilerinin incelenmesi

    Examination of phonological processing skills of preschool children with developmental language disorder

    YEŞİM GÜNERİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DilbilimÜsküdar Üniversitesi

    Dil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞAZİYE SEÇKİN YILMAZ

  3. Okul öncesi dönemde gelişimsel gecikme gösteren çocukların oyun davranışları ve normal gelişim gösteren akranları ile karşılaştırılması

    Play behaviors of children with developmental delays in the preschool period and their comparison with their peers with normal development

    FATMA TOKER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NİHAN FEYMAN GÖK

  4. Gelişimsel yetersizliği olan okul öncesi çocuklarda paylaşımlı kitap okuma müdahalesinin iletişim-dil gelişimine, öz-düzenleme ve erken okuryazarlık becerilerine etkisinin incelenmesi

    Investigation of the effect of shared book reading intervention on communication-language development, SELF-regulation and EARLY literacy skills in preschool children with developmental disabilities

    AYŞE AKIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FAHRİYE FİGEN TURAN

  5. Gelişimsel dil konuşma bozukluğu olan ve tipik gelişim gösteren okul öncesi çocukların sosyal beceri ve davranış problemlerinin değerlendirilmesi

    Evaluation of social skills and behavior problems of preschool children with developmentallanguage disorder and typically developing children

    CANSU NAZLI ÖZKAZANÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimIşık Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SENNUR ZAİMOĞLU