Geri Dön

Psöriyatik artritli bireylerin diyet enflamatuvar indekslerinin hastalık aktivitesi ve biyokimyasal parametrelerle ilişkisi

The relationship between dietary inflammatory index and disease activity and biochemical parameters in individuals with psoriatic arthritis

PDF İndir

  1. Tez No: 956296
  2. Yazar: İLAYDA ATEŞ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ESRA KÖSELER BEYAZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Başkent Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 194

Özet

Bu çalışma, CASPAR (Psöriyatik Artrit Sınıflandırma Kriterleri) temel alınarak psöriyatik artrit (PsA) tanısı almış bireylerde Diyet Enflamatuvar İndeksi (DII) ile hastalık aktivitesi ve bazı biyokimyasal parametreler arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışma Kasım ve Aralık 2024 tarihleri arasında Başkent Üniversitesi Ankara Hastanesi Romatoloji Polikliniğine kontrol amaçlı gelen, daha önce psöriyatik artrit tanısı almış 18-75 yaş arası, çalışmaya gönüllü katılım gösteren 100 bireyle yürütülmüştür. Bireylerin sosyodemografik özellikleri ve hastalıkla ilgili genel bilgileri anket formu ile değerlendirilmiştir. Katılımcılardan antropometrik ölçümler ve üç günlük besin tüketim kaydı alınmış olup bireylerin hastalık aktivitesi Görsel Analog Skala (VAS), Sağlık Değerlendirme Anketi (SDA) ve Psöriyatik Artrit Hastalık Aktivite Skoru (DAPSA) ölçekleri kullanılarak biyokimyasal parametrelerle değerlendirilmiştir. Katılımcılar DAPSA skorlarına göre; DAPSA skoru < 15 olanlar aktif hastalık grubunda, DAPSA skoru ≥ 15 olanlar ise pasif hastalık grubunda olacak şekilde 2 gruba ayrılmıştır. Besin tüketim kayıtlarından diyetle günlük ortalama alınan besin ögesi miktarı belirlenerek DII hesaplanmıştır. Bireylerin DII skorları üç gruba (tertillere) ayrılarak değerlendirilmiştir. Tertillerin sayısal değeri arttıkça diyetin enflamatuvar yükü artmakta olup birinci tertil anti-enflamatuvar diyeti; üçüncü tertil ise pro-enflamatuvar diyeti temsil etmektedir. Aktif grupta birinci tertilde yer alan bireylerin diyet enflamatuvar indeksi ortanca değeri -10.0 [ÇDA: 2.0] olup, alt ve üst değerleri sırasıyla -11.0 ile -9.0 arasında değişmektedir. İkinci tertildeki bireylerde DII ortanca değeri -6.6 [1.3] olarak belirlenmiş ve değerler -7.1 ile -5.8 arasında dağılmıştır. Üçüncü tertilde yer alan bireylerin ortanca DII değeri -2.3 [2.6] olup, en düşük değer -3.7 ve en yüksek değer 1.0 olarak saptanmıştır. Pasif bireylerde ise birinci tertildeki DII ortanca değeri -10.8 [2.7] olup, değer aralığı -12.2 ile -9.5 arasında değişmektedir. İkinci tertilde DII ortanca değeri -6.4 [2.6] olup, alt ve üst sınırlar -7.7 ile -5.1'dir. Üçüncü tertilde yer alan bireylerin ortanca DII değeri -3.4 [2.3] olup, en düşük ve en yüksek değerler sırasıyla -4.8 ve -1.5 olarak belirlenmiştir. Tertillerin sayısal değeri arttıkça diyetin enflamatuvar yükü artmakta olup birinci tertil anti-enflamatuvar diyeti; üçüncü tertil ise pro-enflamatuvar diyeti temsil etmektedir. Çalışmaya katılan bireylerin yaşı, beden kütle indeksi, bel çevresi, bel/kalça oranı, bel/boy oranı, triseps deri kıvrım kalınlığı, üst orta kol çevresi ve sigara tüketim durumları ile DII tertilleri arasında istatistiksel olarak farklılık belirlenmemiştir (p>0.05). Aktif hasta grubunda (n=52), DII ile hiçbir biyokimyasal değişken arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmamıştır (p>0.05). Pasif hasta grubunda ise BUN (r=0.349, p=0.019) ve kreatinin (r=0.383, p=0.009) düzeyleri ile DII arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif korelasyon tespit edilmiştir (p0.05). Aktif ve pasif hastalık grubunda bireylerin antropometrik ölçümleri ile hastalık aktivitesi (DAPSA skoru) arasında önemli bir ilişki tespit edilmiştir (p

Özet (Çeviri)

This study was conducted to investigate the relationship between the Dietary Inflammatory Index (DII), disease activity, and certain biochemical parameters in individuals diagnosed with psoriatic arthritis (PsA), based on the CASPAR (Classification Criteria for Psoriatic Arthritis) criteria. The research was carried out between November and December 2024 with 100 volunteers aged 18–75 who had previously been diagnosed with PsA and visited the Rheumatology Outpatient Clinic of Başkent University Ankara Hospital for follow-up. Sociodemographic characteristics and general disease-related information were assessed using a questionnaire. Anthropometric measurements and three-day dietary intake records were obtained from the participants. Disease activity was evaluated using the Visual Analog Scale (VAS), Health Assessment Questionnaire (HAQ), and Disease Activity in Psoriatic Arthritis (DAPSA) score, along with biochemical parameters. Participants were categorized into two groups based on their DAPSA scores: those with DAPSA < 15 were classified as the active disease group, and those with DAPSA ≥ 15 as the inactive disease group. Average daily nutrient intake from the dietary records was used to calculate the DII. Participants' DII scores were divided into tertiles. As the tertile number increased, the inflammatory potential of the diet increased; the first tertile represented an anti-inflammatory diet, whereas the third tertile indicated a pro-inflammatory diet. In the active group, the median DII score in the first tertile was -10.0 [IQR: 2.0], ranging from -11.0 to -9.0. In the second tertile, the median was -6.6 [1.3], with a range of -7.1 to -5.8. In the third tertile, the median was -2.3 [2.6], with values ranging from -3.7 to 1.0. Among inactive individuals, the median DII score in the first tertile was -10.8 [2.7], ranging from -12.2 to -9.5; in the second tertile, the median was -6.4 [2.6], ranging from -7.7 to -5.1; and in the third tertile, the median was -3.4 [2.3], with minimum and maximum values of -4.8 and -1.5, respectively. Again, as tertile rank increased, the inflammatory burden of the diet increased. There were no statistically significant differences between DII tertiles and participants' age, body mass index (BMI), waist circumference, waist-to-hip ratio, waist-to-height ratio, triceps skinfold thickness, mid-upper arm circumference, or smoking status (p > 0.05). In the active patient group (n = 52), no statistically significant correlation was found between DII and any biochemical parameter (p > 0.05). However, in the inactive group, significant positive correlations were observed between DII and both blood urea nitrogen (BUN) (r = 0.349, p = 0.019) and creatinine (r = 0.383, p = 0.009). No significant relationship was found between serum C-reactive protein (CRP) levels and total DII scores in either group (p > 0.05). Significant associations were observed between anthropometric measurements and disease activity (DAPSA score) in both active and inactive groups (p < 0.05). Additionally, a statistically significant correlation was found between DAPSA and HAQ scores in both groups (p < 0.05). In conclusion, the management of factors affecting both disease severity and quality of life in individuals with psoriatic arthritis necessitates a holistic approach. In addition to pharmacological treatment, the promotion of anti-inflammatory dietary patterns, the development of strategies to combat obesity and comorbidities, and the enhancement of patients' lifestyle awareness are among the key elements that may contribute to improved clinical outcomes.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    608773

    Psöriazis hastalarında kronik yorgunluk varlığının araştırılıp bununla ilişkili etkenlerin gösterilmesi

    Investigation of chronic fatigue and related factors in psoriasis patients

    BURAK YALÇIN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DermatolojiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Deri ve Zührevi Hast. Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İLKNUR ALTUNAY

  2. Tez No

    876926

    Psöriatik artrit hastalarında el egzersizlerinin kavrama kuvveti, fonksiyonellik, hastalık aktivitesi ve yaşam kalitesi üzerine etkisinin incelenmesi

    Investigation of the effect of hand exercises on grip strength, functionality, disease activity and quality of life in individuals with psoriatic arthritis

    SANİYE YARDIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Fizyoterapi ve RehabilitasyonAkdeniz Üniversitesi

    Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEBAHAT YAPRAK ÇETİN

  3. Tez No

    567517

    Psöriatik artritli hastalarda yaşam kalitesinin psöriazis ve sağlıklı bireylerle karşılaştırılması

    Comparison of quality of life the patients with psoriatic arthritis with psoriatic patients and healthy individuals

    NİHAL TEZEL

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonSağlık Bakanlığı

    Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı

    UZMAN ÖZLEM YILMAZ

  4. Tez No

    754283

    Psöriatik artritli hastalarda el fonksiyonları ve yaşam kalitesinin romatoid artrit ve sağlıklı bireylerle karşılaştırılması

    Comparison of hand functions and quality of life in psoriatic arthritis patients with rheumatoid arthritis and HEALTHY individuals

    AYŞEGÜL AYDIN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı

    PROF. HASAN ULUSOY

  5. Tez No

    452870

    Psoriatik artritli hastalarda anti-siklik sitrülinli peptid antikor pozitifliği ile klinik bulgular arasindaki ilişki

    The association between anti-cyclic citrullinated peptide positivity and clinical findings of psoriatic arthritis

    ÖZLEM ÖZDEMİR IŞIK

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    DermatolojiKocaeli Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE ÇEFLE

Geri Dön