Farklı tuz stresi koşullarında fesleğen (ocimum basilicum L.) bitkisinin verim ve kalitesinin değişimi
Changes of yield and quality in sweet basil (ocimum basilicum L.) under different salt stress conditions
- Tez No: 956315
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET GÜMÜŞÇÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Tuzluluk, Fesleğen, Bitki boyu, Uçucu yağ, Kalite, Verim, Salinity, Basil, Plant height, Essential oil, Quality, Yield
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Endüstri Bitkileri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 89
Özet
Bu çalışma, farklı tuz konsantrasyonlarının fesleğen (Ocimum basilicum L.) bitkisinin verim ve kalite parametreleri üzerinde meydana getirdiği değişimleri belirlemek ve bu değişimlere olan etkilerini saptamak amacıyla yürütülmüştür. Kök gelişimi tamamlandıktan sonra 10-13 cm ve 6-8 yapraklı olduğu dönemde, saksılara aktarılan fesleğen bitkilerine 4 farklı NaCl konsantrasyonu (0, 60, 120 ve 180 mM) uygulanmıştır. Bitkilerin boyları, yaş ve kuru herba ağırlıkları, yaş ve kuru yaprak ağırlıkları ve uçucu yağ oranları, kuru yaprak verimi ve uçucu yağ verimleri incelenmiştir. İncelenen ilk bulgulara göre elde edilen ortalama en yüksek bitki boyu değeri Kontrol grubunda 35cm ve en düşük bitki boyu değeri ise 180 mM'lik tuz grubunda 14 cm'dir. Elde edilen ortalama en yüksek taze herba ağırlığı değeri Kontrol grubunda 312 gr ve en düşük değer ise 180 mM'lik tuz grubunda 140 gramdır. Elde edilen ortalama en yüksek kuru herba ağırlığı değeri Kontrol grubunda 93 gr ve en düşük değer ise 180 mM'lik tuz grubunda 52 gramdır. Elde edilen ortlama en yüksek taze yaprak ağırlığı değeri Kontrol grubunda 124 gr ve en düşük değer ise 180 mM'lik tuz grubunda 65 gramdır. Elde edilen en yüksek ortalama kuru yaprak ağırlığı değeri Kontrol grubunda 9 gr ve en düşük değer ise 180 mM'lik tuz grubunda 4 gramdır. Uçucu yağ oranı bakımından elde edilen en yüksek değer Kontrol grubunda % 0,80-0,70, ve en düşük değer ise 180 mM'lik tuz grubunda % 0,30-0,40 değişim göstermiştir. En yüksek ortalama kuru yaprak verimi değeri Kontrol grubunda 9 gr ve en düşük değer ise 180 mM'lik tuz grubunda 4 gramdır. En yüksek ortalama uçucu yağ verimi değeri Kontrol grubunda 6,6 gr en düşük değer ise 180 mM'lik tuz grubunda 1,3 gramdır. Sonuçlara göre tuzluluk seviyesi arttıkça fesleğen bitkisinin verimini ve kalitesinin azaldığı gözlemlenmiştir. Fesleğen bitkisine uygulanan tuz konsantrasyonları bitkinin büyüme ve gelişmesini olumsuz yönde etkilemiştir. Tuz stresine maruz kalan reyhanda bitki boyu, taze ve kuru herba ağırlıkları, yaprak ağırlıkları ve uçucu yağ oranları belirgin biçimde azalmıştır.
Özet (Çeviri)
This study was carried out to determine the changes caused by different salt concentrations on the yield and quality parameters of basil (Ocimum basilicum L.) plants and to determine the effects on these changes. After root development was completed, 4 different NaCl concentrations (0, 60, 120 and 180 mM) were applied to basil plants transferred to pots when they were 10-13 cm and 6-8 leaves. Plant heights, fresh and dry herb weights, fresh and dry leaf weights and essential oil ratios, dry leaf yield and essential oil yields were examined. According to the preliminary findings, the highest average plant height value obtained was 35 cm in the Control group and the lowest plant height value was 14 cm in the 180 mM salt group. The highest average fresh herb weight value obtained was 312 g in the Control group and the lowest value was 140 g in the 180 mM salt group. The highest average dry herb weight value obtained was 93 g in the Control group and the lowest value was 52 grams in the 180 mM salt group. The highest average fresh leaf weight value obtained was 124 g in the Control group and the lowest value was 65 grams in the 180 mM salt group. The highest average dry leaf weight value obtained was 9 g in the Control group and the lowest value was 4 grams in the 180 mM salt group. In terms of essential oil content, the highest value obtained showed a change of 0.80-0.70% in the Control group, and the lowest value was 0.30-0.40% in the 180 mM salt group. The highest average dry leaf yield value was 9 g in the Control group and the lowest value was 4 grams in the 180 mM salt group. The highest average essential oil yield value was 6.6 g in the Control group and the lowest value was 1.3 grams in the 180 mM salt group. According to the results, it was observed that the yield and quality of basil plants decreased as the salinity level increased. Salt concentrations applied to basil plants negatively affected the growth and development of the plant. Plant height, fresh and dry herb weights, leaf weights and essential oil ratios decreased significantly in basil exposed to salt stress.
Benzer Tezler
- Tuz stresi altında yetiştirilen fesleğen (Ocimum basilicum L.) fidelerine melatonin uygulamalarının fizyolojik parametrelere etkisi
Effect of melatonin treatments on physiological parameters of basil (Ocimum basilicum L.) seedlings growing under salt stress
BURAK BAHÇESULAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
BiyolojiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMEL DIRAZ YILDIRIM
- Melatonin ve spermin uygulamalarının tuz stresi altındaki fesleğen (Ocimum basilicum L.) bitkisinin fenolik bileşiklere ve antioksidan aktivitesine etkisi
The effect of melatonin and spermin applications on phenolic compounds and antioxidant activity of basil (Ocimum basilicum L.) plant under salt stress
MERAL KARAÇOCUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BiyolojiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMEL DIRAZ YILDIRIM
- Artan tuz stresi koşullarında yetiştirilen kırmızı ve beyaz pancar (Beta vulgaris L.) çeşitlerinde dıştan melatonin uygulamasının bazı temel fizyolojik ve biyokimyasal parametreler üzerine etkisinin incelenmesi
The investigation of the effect of external melatonin administration on some basic physiological and biochemical parameters in red and white beet (Beta vulgaris L.) cultivars grown under increasing salt stress conditions
LEYLA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
BiyolojiKaradeniz Teknik ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAİK AHMET AYAZ
- Tuz stresi koşullarında salisilik asit ön uygulamasının farklı pamuk çeşitlerinin çimlenme ve fide gelişimi üzerine etkisi
The effect of pre-application of salicylic acid on the growth of different cotton varieties under salt stress conditions
NİMET ÖZEGE
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatEge ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMRE İLKER
DOÇ. DR. İLKAY YAVAŞ
- Farklı anaçların tuz stresi ve alkali koşullarda domatesin verim, kalite ve biyokimyasal içeriğine etkisi
Effect of different rootstocks on yield, quality and biochemical content of tomatoe under salt stress and alkaline conditions
NURULLAH BAYRAM
Doktora
Türkçe
2023
ZiraatTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAİF GEBOLOĞLU