Öğretmenlerin konfor alanı yönelimleri ve mesleki tükenmişlikleri üzerine bir araştırma
A research on teachers' comfort zone orientations and professional burnout
- Tez No: 956359
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AKİF KÖSE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 208
Özet
Bu araştırmada öğretmenlerin konfor alanı yönelimleri ile mesleki tükenmişlikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. İlişkisel tarama modelinde gerçekleştirilen araştırmanın evrenini, 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Kahramanmaraş ili merkez ilçelerinde (Onikişubat, Dulkadiroğlu) kamuya ait anaokulu, ilkokul, ortaokul ve liselerde görevli öğretmenler; örneklemini ise evren içerisinden tabakalı örnekleme yöntemiyle seçilen 432 öğretmen oluşturmuştur. Araştırma verilerinin toplanması amacıyla“Konfor Alanı Yönelim Ölçeği”,“Maslach Tükenmişlik Envanteri-Eğitimci Formu”ve araştırmacı tarafından geliştirilen“Kişisel Bilgi Formu”kullanılmıştır. Veri analizi için aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri belirlenmiş, değişkenlere ilişkin alınan puanların demografik değişkenler bakımından farklılaşma durumunu belirlemede t-Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) testlerinden yararlanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemek için korelasyon, mesleki tükenmişliğin konfor alanı yönelimini yordama durumunu belirlemek amacıyla çoklu regresyon analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda; katılımcıların konfor alanı yönelimlerine ilişkin puanlarının ölçek geneli, meydan okuma ve konfor alanında kalma boyutlarında“orta”, mesleki tükenmişliğe ilişkin puanlarının ise duygusal tükenme boyutunda“yüksek”, duyarsızlaşma boyutunda“orta”ve kişisel başarı boyutunda“düşük”düzeyinde olduğu tespit edilmiştir. Konfor alanı yönelimine ilişkin katılımcı görüşlerinin yaş, eğitim durumu, branş ve aynı okulda çalışma süresi değişkenleri bakımından farklılaştığı; mesleki tükenmişliklerine ilişkin görüşlerinin ise cinsiyet, çocuk sahibi olma durumu, eğitim durumu, branş, mezun olunan fakülte ve okul türü değişkenleri bakımından farklılıklar gösterdiği belirlenmiştir. Araştırmanın başka bir sonucu olarak mesleki tükenmişliğin duygusal tükenme boyutu ile konfor alanı yöneliminin ölçek geneli ve konfor alanında kalma boyutu arasında negatif yönlü düşük düzey ilişki, meydan okuma boyutu ile pozitif yönlü düşük düzey ilişki; mesleki tükenmişliğin duyarsızlaşma boyutu ile konfor alanı yöneliminin ölçek geneli, meydan okuma ve konfor alanında kalma boyutları arasında negatif yönlü düşük düzey ilişki; mesleki tükenmişliğin kişisel başarı boyutu ile konfor alanı yöneliminin ölçek geneli, meydan okuma ve konfor alanında kalma boyutları arasında pozitif yönlü düşük düzey ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. Son olarak, mesleki tükenmişliğin kişisel başarı hissi boyutunun, konfor alanı yöneliminin hem meydan okuma hem de konfor alanında kalma boyutlarını anlamlı biçimde yordadığı; mesleki tükenmişliğin duyarsızlaşma boyutunun ise konfor alanı yöneliminin konfor alanında kalma boyutunun anlamlı bir yordayıcısı olduğu görülmüştür. Araştırmanın son bölümünde ulaşılan sonuçlara dayalı olarak öneriler geliştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
This research aimed to examine the relationship between teachers' comfort zone orientations and their professional burnout. The population of the study, conducted using a correlational survey model, consisted of teachers working in public pre-schools, primary schools, secondary schools, and high schools in the central districts of Kahramanmaraş Province (Onikişubat, Dulkadiroğlu) during the 2023-2024 academic year, while the sample consisted of 432 teachers selected from the population using stratified sampling method. The 'Comfort Zone Orientation Scale,' 'Maslach Burnout Scale-Educator Form,' and the 'Personal Information Form' developed by the researcher were used to collect research data. Arithmetic mean and standard deviation values were determined for data analysis, t-Test and One-Way Analysis of Variance (ANOVA) tests were used to determine the differentiation of scores obtained for variables in terms of demographic variables. Correlation analysis was used to determine the relationship between variables, and multiple regression analysis was used to determine the predictive situation of comfort zone orientation in professional burnout. The results of the research revealed that participants' scores regarding their comfort zone orientation were 'moderate' in terms of the overall scale, challenge and staying in the comfort zone dimensions, while their scores regarding professional burnout were 'high' in the emotional exhaustion dimension, 'moderate' in the desensitisation dimension, and 'low' in the personal accomplishment dimension. It was determined that participants' views on comfort zone orientation differed in terms of age, educational background, field of teaching and years of service at the same school, whereas their views on professional burnout differed in terms of gender, parenthood, educational background, field of teaching, faculty of graduation, and school type. Another finding of the research revealed a low-level negative correlation between the emotional exhaustion dimension of professional burnout and both the overall scale of comfort zone orientation and the staying-in-the-comfort-zone dimension, while a low-level positive correlation was found with the challenge dimension. Additionally, a low-level negative correlation was identified between the depersonalization dimension of professional burnout and the overall scale of comfort zone orientation, as well as its challenge and staying-in-the-comfort-zone dimensions. Furthermore, a low-level positive correlation was observed between the personal accomplishment dimension of professional burnout and the overall scale of comfort zone orientation, including the challenge and staying-in-the-comfort-zone dimensions. Finally, it was found that the personal accomplishment dimension of professional burnout significantly predicted both the challenge and staying in the comfort zone dimensions of comfort zone orientation, while the depersonalization dimension of professional burnout was a significant predictor of the staying in the comfort zone dimension of comfort zone orientation. In the last part of the research, suggestions were made based on the results obtained.
Benzer Tezler
- Öğretmenlerin konfor alanı yönelimleri, temel motivasyon kaynakları ve iş performansları: Bir karma yöntem araştırması
Teachers' comfort zone orientation, basic motivation resources and job performance: A mixed method research
MEHMET UZUN
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AKİF KÖSE
- Helping EFL teachers build capacity for effective curriculum implementation: A case study
Müfredatın etkin işlenmesi için İngilizce öğretmenlerinin kapasite geliştirmelerine yardımcı olmak: Bir vaka çalışması
HURİYE ARZU ÖZTÜRK
Doktora
İngilizce
2024
Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DERİN ATAY
- Tip ilköğretim okulu projesinin enerji etkinlik performansınıniklimsel veri değişkenleri üzerinden sorgulanması
Questioning of energy efficiency performance of a typical primary school project over climatic data variables
DİLARA AYTÜRK TULUKCU
- Okul bahçelerinin ekolojik, estetik ve fonsiyonel olarak değerlendirilmesi: Kastamonu kent merkezi örneği
Ecological, aesthetic and functional evaluation of school gardens: Kastamonu city center example
AHMED NAZMİ BAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Peyzaj MimarlığıKastamonu ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇİĞDEM SAKICI
- Renklerin ürün kimliğine etkisi ve çözümleri
The effect of colors to the product identity and solutions
EMEL UZUNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Güzel Sanatlarİstanbul Arel ÜniversitesiGrafik Tasarımı Ana Sanat Dalı
PROF. GÜLER ERTAN