Yere bağlılık olgusunun kentsel dönüşüm uygulamalarında değerlendirilmesine yönelik bir model önerisi
A model proposal for the evaluation of the phenomenon of place attachment in urban transformation applications
- Tez No: 956548
- Danışmanlar: PROF. DR. ONUR ERMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 219
Özet
Bu tez çalışması insanın yaşadığı yer ile arasındaki kuvvetli bağa odaklanarak; yerin karakteri, kimliği ve ruhuna ters düşmeden, sürdürülebilir bir kentsel dönüşümün nasıl olabileceği sorusuna cevap aramaktadır. Çalışmanın amacı; sürdürülebilir bir kentsel dönüşümde yerin ruhunu oluşturan unsurları tespit ederek, bu unsurların dönüşüm sürecine nasıl aktarılabileceği konusunda bir yöntem geliştirmektir. Bu bağlamda; kentsel dönüşüm uygulamalarında“sosyal boyut”göz ardı edilmeden, olumlu getirilerin çoğaltılması, olumsuz getirilerin ise en aza indirgenebilmesine hizmet ederek, araştırmada elde edilen veriler doğrultusunda bir model oluşturulması ve alana katkı sağlanması hedeflemiştir. Araştırmada nicel ve nitel verilerin birlikte değerlendirilebildiği, karma yöntem takip edilmiştir.“Nitel yöntem”olarak; arşiv-doküman tarama ve gözlem teknikleri,“nicel yöntem”olarak; yapılandırılmış soru formu ile görüşme (anket ve ölçek) tekniği kullanılmıştır. Hazırlanan ölçeklerin geçerlilik ve güvenilirlik testleri yapılarak, iki kere gerçekleştirilen pilot çalışmalarla saha görüşme formunun nihai saha uygulamasında kullanılmak üzere revizyonu yapılmıştır. Yere bağlılığın, yere bağlılığı etkileyen faktörlerin ve kentsel dönüşüm algısının araştırıldığı bu çalışma alt ve orta gelir grubunda, kalabalık geleneksel yapıda işçi ailelerinden oluşan yerel sakin profilinin hakim olduğu, müstakil ve düşük nitelikte konut stokuna sahip bir yerleşim bölgesinde, Gaziantep kenti Kayaönü Mahallesi'nde yürütülmüştür. Alt gelir grubu kullanıcıların dahil olduğu çalışmada, yere bağlılığı etkileyen en önemli unsurun güçlü sosyal bağlar olduğu tespit edilmiş, katılımcılar olası kentsel dönüşüm sonrasında yere ait diğer özelliklerle birlikte sosyal bağların korunması yönünde beklentilerini ortaya koymuştur. Tez çalışmasının odak noktası olan“yer ile insan arasındaki kuvvetli bağ”, bu çalışmayla yeniden vurgulanmış yanı sıra kentsel dönüşümün amacı ve sosyal sürdürülebilirliğin gereği olarak hali hazırda olağan yöntem olarak beliren“yerinde dönüşüm”ün alanın kullanıcıları tarafından da ideal yöntem olarak benimsendiği, tespit edilmiştir. Çalışmada gerçekleştirilen uygulama aracılığıyla; asıl kullanıcı/yerel sakinlerin yere bağlılığının zarar görmediği, sosyal sürdürülebilirliğin sağlandığı bir kentsel dönüşüm gerçekleştirmek ilkesiyle elde edilen verilerle“Sosyal Sürdürülebilir Kentsel Dönüşüm Amaçlı Yere Bağlılık Modeli”kurgulanmıştır. Çalışma kapsamında geliştirilen ölçekler tezin bir çıktısı olmuş ve ilerde gerçekleştirilecek olan bilimsel çalışmalar için de bir altlık olarak değerlendirilerek, daha detaylı ölçüm araçlarının üretilmesine aracılık etmesi istenmiştir.
Özet (Çeviri)
This thesis focuses on the strong bond between human and the place one lives and seeks to answer the question of how a sustainable urban transformation can be achieved without contradicting the character, identity and spirit of the place. The aim of the study is to determine the elements that constitute the spirit of the place in a sustainable urban transformation and to develop a method on how these elements can be transferred to the transformation process. In this context, it is aimed to create a model and contribute to the field in line with the data obtained in the research, by serving to increase the positive returns and minimize the negative returns, without ignoring the“social dimension”in urban transformation applications. In the research, a mixed method was followed, where quantitative and qualitative data can be evaluated together. As the“qualitative methods”; archive-document scanning and observation techniques were used, as the“quantitative method”; structured field inteview form (survey and scale) technique were used. The validity and reliability tests of the prepared scales were carried out and the field interview form was revised to be used in the final field application with two pilot studies. This study, which investigates place attachment, factors affecting place attachment and perception of urban transformation, was conducted in Kayaönü Neighbourhood of Gaziantep city, a residential area where the local resident profile consisting of crowded, traditional worker families in the low and middle income group is dominant and has a detached and low-quality housing stock. In the study involving low-income group users, it was determined that the most important factor affecting place attachment was strong social ties and the participants expressed their expectations for the preservation of social ties along with other characteristics of the place after a possible urban transformation. The focus of the thesis study,“the strong bond between place and human”, has been re-emphasized with this study, as well as, it has been revealed that“on-site transformation”, which has already emerged as the usual method for the purpose of urban transformation and the requirement of social sustainability, has been adopted as the ideal method by the users of the area. Through the application carried out in the study, a“Place Attachment Model for Socially Sustainable Urban Tranformation”was constructed with the data obtained with the principle of realizing an urban transformation in which the attachment of the main users/local residents to the place is not damaged and social sustainability is ensured. The scales developed within the scope of the study were an output of the thesis and were considered as a basis for future scientific studies and were asked to mediate the production of more detailed measurement tools.
Benzer Tezler
- Heimat lund gastland im spiegel der Migrantenliteratur-Anhand der susgewaehlten Autor-Inn-En-
Başlık çevirisi yok
ŞEREF ATEŞ
- Suriyeli göçmen çocukların ev bağlamında mekânla olan ilişkileri ve Türkiye'ye uyum süreçlerinde çocukluk deneyimleri
Syrien migrant children's relation to space within the content of house and their proces of integration to Turkey
BERİVAN KARABAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sosyal HizmetlerHacettepe ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. REYHAN ATASÜ TOPCUOĞLU
- Uluslararası öğrenci hareketliliği: İstanbul'daki uluslararası öğrencilerin yer bağlılığı, deneyimleri ve hareketin sonuçları
International student mobility: Place attachment, experiences of international students in istanbul and results of the mobility
CANAN AYBERK
- Yerin anlamları ile yere bağlılık arasındaki ilişki
The relationship between meanings of place and place attachment
TUĞÇE ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
PsikolojiEge ÜniversitesiSosyal Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELEK GÖREGENLİ
