İnsanlar ve hayvanlar üzerinde gerçekleştirilen tıbbi deney ve denemelerin hukuki boyutu
Legal dimension of medical experiments and trials on humans and animals
- Tez No: 956623
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZEYNEP ÖZCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sağlık Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Tıbbi deney ve denemelerin yapılması tıp biliminin gelişebilmesi için zorunlu olup, tarih boyunca insanlar ve hayvanlar üzerinde gerçekleştirilen tıbbi deney ve denemeler sonucu tıp bilimi günümüzdeki seviyesine gelmiştir. Temel insan haklarından birisi olan sağlık hakkı, bireyin en yüksek sağlık standardına erişmesini de kapsamakta olduğu için, bireylerin haklarının korunabilmesi için hukuka ve etiğe uygun tıbbi deney ve denemelerin yapılması ve tıp biliminin ilerlemesi gereklidir. Tıbbi deney ve denemelerin hem insanlar hem de hayvanlar bakımından hangi ölçüde hukuka uygun kabul edilmesi gerektiği pek çok kez tartışma konusu olmaktadır. İşbu çalışmada bu soruya cevap aranmıştır. Çalışmada tıp biliminin gelişimi açısından deney ve denemelerin rolü ve“tıbbi deney”,“tıbbi deneme”ve“klinik araştırma”gibi kavramlar irdelenmiştir. Ayrıca çok bilinen tıbbi deney ve denemelerden bazılarına yer verilerek bu deneylerin hukuka uygunluğu irdelenmiştir. Tıbbi deney ve denemeler birer tıbbi müdahale olduğundan, tıbbi müdahaleler bakımından doktrinde öne sürülen hukuka uygunluk şartları tıbbi deney ve denemeler bakımından da geçerli olacaktır. Çalışmada tıbbi deney ve denemelerin hukuka uygunluğunu sağlayan koşullar tartışılmıştır. Tarihte tıbbi deney ve denemeler yoluyla gerçekleşmiş pek çok hak ihlali mevcut olup, özellikle II. Dünya Savaşı döneminde tıbbi deneyler vasıtasıyla tıbbın kötüye kullanılmasından ötürü insanlar üzerinde gerçekleştirilen tıbbi deney ve denemelerle ilgili hukuk kuralları ihdas edilmiştir. Bu bağlamda Nürnberg Kodu ve Helsinki Deklarasyonu gibi uluslararası hukuk metinleriyle konuyla ilgili düzenleme getirilmeye çalışılmıştır. Çalışmada tıbbi deney ve denemelerle ilgili mevzuatın günümüzdeki halini almasına giden tarihsel süreç incelenmiştir. Ayrıca hayvanlar üzerinde yapılan deneylerle ilgili güncel tartışmalara yer verilmiş ve hayvan deneylerine alternatif aranması ile ilgili yasal düzenlemelere ve toplumsal farkındalığa değinilmiştir. İnsanlar ve hayvanlar üzerinde gerçekleştirilen hukuka aykırı deney ve denemelerin hukuki sonuçları inceleme konusu yapılarak, hukuki sorumluluk, cezai sorumluluk ve idari sorumluluklar tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Medical experiments and trials are necessary for the development of medical science, and medical science has reached its current level as a result of medical experiments and trials on humans and animals throughout history. Since the right to health, which is one of the fundamental human rights, includes the individual's access to the highest standard of health, it is necessary to conduct medical experiments and trials in accordance with law and ethics and to advance medical science in order to protect the rights of individuals. The extent to which medical experiments and trials should be considered lawful for both humans and animals has been a subject of debate many times. This study seeks to answer this question. The role of experiments and trials in the development of medical science and the concepts such as“medical experiment”,“medical trial”and“clinical trial”are analyzed. In addition, some of the well-known medical experiments and trials are included and the lawfulness of these experiments is analyzed. Since medical experiments and trials are medical interventions, the conditions of lawfulness set forth in the doctrine in terms of medical interventions will also apply to medical experiments and trials. The study discusses the conditions that ensure the legality of medical experiments and trials. There have been many violations of rights through medical experiments and trials in history, and especially during World War II, due to the abuse of medicine through medical experiments, legal rules were established regarding medical experiments and trials on humans. In this context, international legal texts such as the Nuremberg Code and the Helsinki Declaration have attempted to regulate the issue. Within the scope of the study, the historical process leading to the current legislation on medical experiments and trials is examined. In addition, current debates on animal testing are included and legal regulations and public awareness on the search for alternatives to animal testing are mentioned. The legal consequences of unlawful experiments and trials on humans and animals are examined, and civil liability, criminal liability and administrative responsibilities are discussed.
Benzer Tezler
- Investigation of the in vitro cytotoxic effects of boron on human hepatocellular carcinoma cell line, HepG2
İnsan hepatosellüler karsinom hücre hattı, HepG2 ile boronun in vitro sitotoksik etkilerinin incelenmesi
HÜLYA ÇÖPOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
BiyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMoleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NÜLÜFER TÜLÜN GÜRAY
DOÇ. DR. YEŞİM AYDIN SON
- Sıçanda LPS ile indüklenen akut akciğer hasarı modelinde ibuprofenin pulmoner renin-anjiyotensin sistemi üzerine etkisi
Effect of ibuprofen on pulmonary renin-angiotensin system in LPS-induced acute lung injury model in rats
MERT DENİZ DEĞERLİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Eczacılık ve FarmakolojiEge ÜniversitesiTıbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL GÖKSEL
- Antalya ili Alanya, Gazipaşa, Gündoğmuş ve Akseki ilçelerindeki sağaltma ocakları ve uygulamaları
Healing centers and their applications in Alanya, Gazipaşa, Gündoğmuş and Akseki counties of Antalya province
EMRE KASAPOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Halk Bilimi (Folklor)Akdeniz ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜNSAL YILMAZ YEŞİLDAL
- Sislenme noktası ekstraksiyonunun, fiber-optik spektrofotometrisi ile birleştirilerek vanadyumun tayini
Cloud point extraction combined with fiber-optic spectrophotometry for the determination of vanadium
DUYGU AKSU
- Detection and analysis for microplastics originating from the textile industry
Tekstil endüstrisinden kaynaklanan mikroplastiklerin tespiti ve analizi
SİNEM HAZAL AKYILDIZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Tekstil ve Tekstil Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İPEK YALÇIN ENİŞ
PROF. DR. BAHATTİN YALÇIN