Yoğun yapılaşmış şehirlerde düşük etkili kentleşme uygulamalarının taşkın kontrolünde etkinliğinin araştırılması ve maliyet analizi
Investigating the effectiveness of low impact development practices in flood control in densely built-up cities and cost analysis
- Tez No: 956635
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YASİN PAŞA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Gelişim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Günümüz modern dünyasının temellerini oluşturan en önemli süreçlerden biri, 18. yüzyılda buhar makinesinin icadıyla gerçekleşen Birinci Sanayi Devrimi'dir. Sanayi devriminin dünya üzerindeki en önemli etkisi ise toplumlarda yaşatmış olduğu dönüşümdür. Dünya ekonomisi, sanayi devrimi öncesinde daha çok tarıma dayalıydı ve nüfusun büyük çoğunluğu kırsal alanlarda yaşamaktaydı. Sanayi devrimi sonrasında endüstriyel faaliyetlerin yoğunlaşması ve tarım alanlarında makineleşmenin artmasıyla birlikte kırsal alanlardan şehirlere göçler hızlanmıştır. Ayrıca şehirlerde; sosyal ve ekonomik koşulların, iş olanaklarının ve iş olanaklarındaki çeşitliliğinin fazla olması, altyapı hizmetlerinin gelişmiş olması, yaşanabilir modern bir hayatın olması, eğitim ve sağlık olanaklarına erişimin kolay olması da kırsal alanlardan şehirlere göçü hızlandıran diğer faktörlerdendir. Kırsal alanlardan kentlere sürekli göçler olması yoğun kentleşmeyi ve beraberinde betonlaşmayı getirmiştir. Büyük şehirlerdeki alt yapı kanalizasyon sistemlerindeki sorunlar (çap yetersizliği, eskime, bakım yapılmaması vb.) ve beton yüzeylerin hızla artması, son dönemde dünyada yaşanan iklim değişikliğine bağlı ani yağışlar sonrası oluşan yüzeydeki suların yer altına sızma kapasitesinde büyük oranda düşüşe sebep olmuştur. Sızma kapasitesindeki bu düşüş, suyun yüzey akışını hızlandırmakta, bu durum da taşkın ve sellere yol açmaktadır. Yaşanan su baskınlarıyla birlikte ekonomik kayıplar ve can kayıpları meydana gelmektedir. Ayrıca, zemindeki betonlaşma nedeniyle yüzeysel akışın hızlı olması, suyun havzalarda tutulumunu zorlaştırmakta, bu da şehirlerde yaşayan nüfus için yeterli miktarda suyun depolanmasının önünde büyük bir engel teşkil etmektedir. Çalışma, nüfusun ve kentleşmenin yoğun olduğu yüksek betonlaşma oranlarına sahip İstanbul ili, Bağcılar ilçesi Yıldıztepe Mahallesi'nin tamamı ile İnönü Mahallesi'nin bir kısmını kapsayan 43,53 ha'lık bir alana ait verilerin SWMM programına tanımlanmasıyla yapılmıştır. Bu çalışmada İstanbul ili, Bağcılar ilçesi yağmursuyu alt yapı kanalizasyon verileri İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (İSKİ)'nden, bölgeye ait meteorolojik veriler Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM) İstanbul Florya Marmara istasyonundan ve ilçenin meri uygulama imar planları Bağcılar Belediyesi'nden temin edilerek Bağcılar ilçesinin hidrolik ve hidrolojik yağmur suyu modeli EPA SWMM programı üzerinde oluşturulmuştur. Öncelikli olarak SWMM programı üzerinde oluşturulan modele programda tanımlanabilen Düşük Etkili Kentleşme (DEK) uygulamaları tanımlanmıştır. Kentleşmenin yoğun olduğu alanlarda bu uygulamaların mevcut yağmursuyu kanalizasyon sistemlerine gelen yağış debilerini azaltma yönündeki etkileri 2, 5, 10, 25, 50 ve 100 yıllık yağış tekerrür süreleri için 6 farklı senaryo oluşturularak incelenmiş ve taşkın kontrolünde etkinlikleri araştırılmıştır. Çalışma kapsamında kullanılan yağmur bahçesi, yağmur varili ve geçirimli kaplama DEK uygulamaları, Bağcılar Belediyesi'nden temin edilen meri uygulama imar planları da göz önünde bulundurularak çalışma alanındaki geçirimsiz yüzeylere her bir senaryo için sınırlı ve sabit oranlarda uygulanmışlardır. Bundan dolayı, çalışma kapsamında oluşturulan 6 farklı senaryoda kullanılan DEK uygulamalarından yeşil çatı DEK uygulamasının, yağışlarla yağmursuyu alt yapı kanalizasyon sistemine gelen maksimum debilerin azaltılmasındaki etkinliği test edilmiştir. Her bir senaryoda yeşil çatı uygulama oranları %0 (1. Senaryo), %9 (2. Senaryo), %17 (3. Senaryo), %26 (4. Senaryo), %34 (5. Senaryo) ve %42,5 (6. Senaryo) şeklinde arttırılarak SWMM programı üzerinde tanımlanmıştır. Bu senaryolar sonucunda çalışma alanındaki 2 mansap noktasındaki debilere, modelde kullanılan DEK uygulamalarından yeşil çatı uygulamasının etkisi ile yeşil çatı DEK uygulamasının ve geleneksel kanalizasyon uygulamalarının maliyetleri yorumlanmıştır.
Özet (Çeviri)
The most important processes that form the foundations of today's modern world include the First Industrial Revolution, with the invention of the steam engine in the 18th century. The most important impact of the industrial revolution on the world is the transformation it has brought about in societies. Before the industrial revolution, the world economy was mostly based on agriculture and the majority of the population lived in rural areas. After the industrial revolution, with the intensification of industrial activities and the increase of mechanization in agricultural areas, migration from rural areas to cities accelerated. In addition, in cities; social and economic conditions, job opportunities and diversity in job opportunities, developed infrastructure services, a livable modern life, easy access to education and health opportunities are other factors that accelerate migration from rural areas to cities. Continuous migration from rural areas to cities has brought about intense urbanization and concreting. Infrastructure problems in big cities and the increase in concrete surfaces have caused a significant decrease in the infiltration capacity of surface waters formed after sudden rains due to the climate change experienced in the world in recent years. This decrease in infiltration capacity accelerates the surface flow of water, which leads to floods and inundations. Economic losses and loss of life occur with the floods experienced. In addition, the rapid surface runoff due to concreting on the ground makes it difficult to retain water in basins, which poses a major obstacle to storing sufficient amounts of water for the population living in cities. The study was carried out by defining the data of an area of 43.53 ha, which includes the entire Yıldıztepe Neighborhood and a part of İnönü Neighborhood in Bağcılar district of Istanbul province, where the population and urbanization are dense and have high concreting rates, into the SWMM program. In this study; rainwater infrastructure sewerage data of Bağcılar district of Istanbul province were obtained from Istanbul Water and Sewerage Administration General Directorate (İSKİ), meteorological data of the region were obtained from Istanbul Florya Marmara Station of General Directorate of Meteorology (MGM) and effective zoning plans of the district were obtained from Bağcılar Municipality, and hydraulic and hydrological rainwater model of Bağcılar district was created on EPA SWMM program. First of all, Low Impact Development (LID) applications that can be defined in the program were defined in the model created on the SWMM program. The effects of these applications on reducing rainfall flows to existing stormwater sewer systems in areas with intense urbanization were examined by creating 6 different scenarios for 2, 5, 10, 25, 50 and 100-year rainfall recurrence periods, and their effectiveness in flood control was investigated. The rain garden, rain barrel and permeable pavement DEK applications used within the scope of the study were applied to the impermeable surfaces in the study area at limited and fixed rates for each scenario, taking into account the valid zoning plans received from Bağcılar Municipality. Therefore, the effectiveness of the green roof LID application, which is one of the LID applications used in 6 different scenarios created within the scope of the study, in reducing the maximum flow rates coming to the stormwater infrastructure sewer system with precipitation was tested. In each scenario, green roof application rates were defined on the SWMM program by increasing them as 0% (Scenario 1), 9% (Scenario 2), 17% (Scenario 3), 26% (Scenario 4), 34% (Scenario 5) and 42.5% (Scenario 6). As a result of these scenarios, the effect of the green roof application, one of the LID applications used in the model, on the flow rates at the two outfall points in the study area and the costs of the green roof LID application and conventional sewerage applications were interpreted.
Benzer Tezler
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU
- Şehirlerde yağmursuyu drenaj sisteminin incelenmesi ve optimize edilmesi
Başlık çevirisi yok
EMRE EDİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Gelişim Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASİN PAŞA
- Yeşil altyapı sistemleri kapsamında yağmur suyu yönetimi Malatya kent merkezi örneği
Stormwater management within the scope of green infrastructure systems Malatya city center example
TURGUT DİNÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Peyzaj MimarlığıAtatürk ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVGİ YILMAZ
- The spatio-temporal dynamics of aerosols in the Marmara region and impact of land cover/use on atmospheric environment
Marmara bölgesindeki aerosollerin mekansal-zamansal dinamiksel ve arazi örtüsü/kullaniminın atmosferik ortam üzerindeki̇ etkisi
PARIA ETTEHADI OSGOUEI
Doktora
İngilizce
2023
Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesiİletişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞİNASİ KAYA