Osmanlıda kadının dini hayatı
Women's religious life in the Ottoman Empire
- Tez No: 956650
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞEFAETTİN SEVERCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 186
Özet
Din, tarihsel süreç boyunca toplumsal yapının en temel unsurlarından biri olarak bireylerin ve toplumların değer yargılarını, davranış kalıplarını ve yaşam biçimlerini derinden etkilemiştir. Hem bireysel kimliğin inşasında hem de toplumsal düzenin tesisinde merkezi bir rol oynamıştır. Osmanlı toplum yapısında da din, sadece inanç sistemi olarak değil; hukuk, eğitim, ahlak ve gündelik hayat gibi birçok alanla iç içe geçmiş çok yönlü bir kurumdur. Bu bağlamda kadınlar, dinin şekillendirdiği toplumsal düzende pasif birer figür olmaktan öte, inandıkları dinî öğretileri kendi yaşam gerçeklikleriyle bütünleştirerek özgün bir dinî tecrübe geliştirmişlerdir. Gerek bireysel ibadetleri, gerekse vakıf faaliyetleri, dinî eğitim alanındaki varlıkları ve toplumsal ahlakın şekillenmesindeki etkin rolleri aracılığıyla, kadınlar dinî hayatın hem özel hem kamusal alanlarında aktif roller üstlenmişlerdir. Bu çalışma, Osmanlı Devleti'nde kadınların dinî hayatını sosyal, kültürel ve hukuki bağlamda incelemeyi amaçlamaktadır. Her dönemde kadınların sosyal hayattaki yeri, ekonomik konumu, hukuki hakları ve dinî yaşantısı, kadının toplumdaki konumunu anlama çabalarının bir parçası olarak gerek tarihsel gerek güncel araştırmaların odağında yer almıştır. Osmanlıda kadın konusu ise özellikle XIX. yüzyıldan itibaren hem yerli hem de yabancı araştırmacılar tarafından yoğun biçimde incelenmiş; günümüzde de tarih, sosyoloji ve kadın çalışmaları alanlarında güncelliğini koruyan önemli bir araştırma alanı olmuştur. Bu bağlamda tez, Osmanlı İmparatorluğu'nda kadının dinî hayat içindeki konumunu tarihsel kaynaklar ışığında ele alarak, kadınların dinî özne olarak nasıl varlık gösterdiklerini analiz etmeyi amaçlamaktadır. Çalışmada tarihsel-sosyolojik bir yöntem benimsenmiş; birincil kaynakların yanı sıra ilgili akademik literatürden de yararlanılmıştır.
Özet (Çeviri)
Religion, as one of the most fundamental elements of social structure throughout the historical process, has deeply influenced the value judgments, behavior patterns and lifestyles of individuals and societies. It has played a central role in both the construction of individual identity and the establishment of social order. In Ottoman society, religion was not merely a belief system but a multifaceted institution intertwined with many areas such as law, education, morality, and daily life. In this context, women went beyond being passive figures in the social order shaped by religion and developed a unique religious experience by integrating the religious teachings they believed in with their own life realities. Through their individual worship, foundation activities, presence in religious education, and active roles in shaping social morality, women have taken on active roles in both the private and public spheres of religious life. This study aims to examine the religious life of women in the Ottoman Empire within a social, cultural, and legal context. In every period, women's place in social life, economic status, legal rights, and religious life have been the focus of both historical and contemporary research as part of efforts to understand women's position in society. The subject of women in the Ottoman Empire has been intensively studied by both local and foreign researchers, especially since the 19th century, and remains an important field of research in the fields of history, sociology, and women's studies today. In this context, the thesis aims to analyze how women manifested themselves as religious subjects by examining their position in religious life in the Ottoman Empire in light of historical sources. The study adopts a historical-sociological method and draws on primary sources as well as relevant academic literature.
Benzer Tezler
- Türkiye'de kadının çalışma hayatına bakış
Perspectives on women in Turkish work life
HÜLYA UZUNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinAnkara ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAHİDE BOZKURT
- 18. ve 19. yüzyıllarda Osmanlı kadın giyim-kuşamında yasaklar
The prohibitions of Ottoman woman's apparel in the 18th and 19th centuries
DUYGU KOCABAŞ ATILGAN
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2016
TarihDokuz Eylül ÜniversitesiTekstil ve Moda Tasarımı Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. FÜSUN ÖZPULAT
- Tanzimat'tan Cumhuriyet'e kadın hakları ve kadına yönelik şiddetin Osmanlı basınına yansıması
Reflection of women's rights and violence against women between reform and Republicin ottoman press
GÜLÜZAR DOĞAN
- Şer'iyye Sicillerine göre XVI. ve XVIII. yüzyıllar arasında Osmanlı Devleti'nde asayiş olayları ve yargılamaya esas bulgular
According to Sharia Registries, public security events and the main findings of the judgement in the Ottoman Empire between the centuries XVI. and XVIII
EYÜP ERÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TarihAydın Adnan Menderes ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TANJU DEMİR
- II. Meşrutiyet Dönemi kadın dergi ve gazetelerin Osmanlı kadını üzerindeki etkileri (1908-1914)
Effects of women's magazines and newspapers on Ottoman women in the II. Constitutional Period (1908-1914)
MESURE GÖK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÇABUK