Aşırı bilgi yükü çağında yönetsel bilgi işleme ve karar verme süreçlerinde yapay zekâ kullanımı
The use of artificial intelligence in managerial information processing and decision-making processes in the age of information overload
- Tez No: 956748
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OKAN YAŞAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bahçeşehir Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İnsan Kaynakları Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 83
Özet
Bu araştırma, dijitalleşmenin hız kazandığı çağımızda yöneticilerin karşı karşıya kaldığı bilgi aşırılığı olgusunun, yapay zekâ (YZ) temelli karar verme süreçlerine etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada, Simon'un karar verme modeli ile Eppler ve Mengis'in bilgi aşırılığı kuramı çerçevesinde yöneticilerin bilgi işleme ve karar verme eğilimleri analiz edilmiştir. Bu kapsamda araştırma çeşitli sektörlerde yönetici pozisyonunda olan 205 yönetici ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada Dietzmann ve Duan (2022) tarafından geliştirilen ölçeğin Türkçeye uyarlaması yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilere özel bir paket programda normallik dağılımı, güvenilir analizi, korelasyon, regresyon ve t ve anova testleri yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular, yönetsel bilgi işleme düzeyinin ve yönetsel karar verme yeterliliğinin, YZ tabanlı karar verme davranışları üzerinde anlamlı ve pozitif yönde etkili olduğunu ortaya koymuştur. Çalışmada ayrıca, yöneticilerin sosyo-demografik özelliklerinin YZ kullanım eğilimleri üzerinde anlamlı bir farklılık yaratmadığı saptanmıştır. Çalışma, gelişmekte olan bir ülke bağlamından elde edilen ampirik bulgularla literatüre katkı sunmakta ve yönetsel uygulamalarda şeffaf ve açıklanabilir YZ sistemlerinin önemini ortaya koymaktadır. Öneriler arasında hibrit insan–YZ karar modelleri ile yöneticilere yönelik YZ okuryazarlığını artırıcı eğitimlerin geliştirilmesi yer almaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine the impact of the phenomenon of information overload, which has become increasingly prevalent in the digital era, on artificial intelligence (AI)-based managerial decision-making processes. The research is grounded in Simon's decision-making model and the information overload theory developed by Eppler and Mengis, focusing on the analysis of managers' information processing and decision-making tendencies. The study was conducted with 205 managers working across various sectors. Within the scope of the research, the scale developed by Dietzmann and Duan (2022) was adapted into Turkish. Data gathered from participants were examined using a statistical software program with tests like checking for normal distribution, reliability analysis, frequency analysis, correlation, regression, t-tests, and ANOVA. The findings indicate that managerial information processing capability and decision-making competence have a statistically significant and positive effect on AI-based decision-making behavior. Moreover, the study revealed that managers' sociodemographic characteristics do not create significant differences in their tendencies to use AI in decision-making. By presenting empirical data in the context of a developing country, the research contributes to literature and highlights the importance of transparent and understandable AI systems in managerial practice. Among the proposed recommendations are the development of hybrid human–AI decision models and the implementation of AI literacy training programs for managers.
Benzer Tezler
- Kamu politikaları oluşumunda düşünce kuruluşları: Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçiş sürecinde SETA
Think tanks in the formation of public policies: SETA in the process of transition to the Presidential Government System
MÜMİN ÇAKIROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kamu YönetimiAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUSUF PUSTU
- Health-related consistency in food choice and consumption: The role of household and product characteristics
Gıda tercihi ve tüketiminde sağlık ilişkili tutarlılık: Hane halkı ve ürün özelliklerinin rolü
GÖKHAN SÜRMELİ
Doktora
İngilizce
2020
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL BURÇ ÜLENGİN
- Aile hekimliği çekirdek yeterlilikleri bakış açısıyla birinci basamakta epilepsi yönetimi konusundaki ihtiyaçların belirlenmesi
Identifying the needs for epilepsy management in primary care with the perspective of family medicine core competencies.
ÖZLA ÇELİK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiMarmara ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEMNUNE ÇİĞDEM APAYDIN KAYA
- Anaerobic treatment of diluted waste from poultry industry and quantification of microbial communities
Seyreltik kanatlı hayvan endüstrisi atıklarının havasız arıtımı ve mikrobiyal toplulukların kantitatif analizi
AİGERİM JAXYBAYEVA
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN İNCE
- Mobil telefon kullanımına bağlı oluşan 900-1800 mhz radyo frekans dalgalarının meydana getirdiği elektromanyetik alanın iliak kanat kemik mineral yoğunluğuna etkisi
The effect of electromagnetic fields on bone mineral density of iliac bone produced by 900-1800 mhz radio frequency waves dependent on cellular phone usage
BEŞİR ANDAÇ AKSOY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2006
Ortopedi ve TravmatolojiSüleyman Demirel ÜniversitesiOrtopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı
PROF.DR. NEVRES HÜRRİYET AYDOĞAN