Ebeveyn yetkinliği ile çocuğun davranış problemleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: Ebeveyn-çocuk ilişkisi ve ekran bağımlılığının sıralı aracı rolü
The sequential mediating role of parent-child relationship and screen addiction in the association between parental social-emotional competence and children's behavioral problems
- Tez No: 956847
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MERVE GÖLCÜK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Antalya Bilim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 69
Özet
Bu araştırmada, ebeveynin sosyal-duygusal yetkinliği ile çocuk davranış problemleri arasındaki ilişkide ebeveyn-çocuk ilişkisi ve ekran bağımlılığının sıralı aracılık rolü incelenmiştir. Çalışmanın örneklemi, 4-11 yaş aralığında çocuğu olan 383 ebeveynden oluşmaktadır. Veriler; Sosyal-duygusal Yetkinlik Ölçeği, Ebeveyn-Çocuk İlişkisi Ölçeği, Güçler ve Güçlükler Anketi – Anne Baba Formu, Problemli Medya Kullanım Ölçeği ve Demografik Bilgi Formu aracılığıyla toplanmıştır. SPSS 27 programı kullanılarak ön analiz olarak değişkenler arası ilişkiler korelasyon analizi ile incelenmiştir. Temel analizler için PROCESS Makro Model 6 kullanılarak iki ayrı sıralı aracılık analizi yapılmıştır. Çalışmada yer alan ilk sıralı aracılık modelinde, ebeveyn sosyal-duygusal yetkinliği ile davranış problemlerinin olumlu ebeveyn-çocuk ilişkisi ve ekran bağımlılığı üzerinden ilişkisi araştırılmış ve dolaylı etki anlamlı bulunmuştur. Elde edilen bulgulara göre, ebeveynin sosyal-duygusal yetkinliği arttıkça olumlu ebeveyn-çocuk ilişkisi artmakta, böylece ekran bağımlılığı azalarak davranış problemleri azalmaktadır. İkinci sıralı aracılık modelinde ise olumlu ebeveyn-çocuk ilişkisi yerine olumsuz ebeveyn-çocuk ilişkisinin ekran bağımlılığı ile aracı etkisine bakılmış olup sıralı aracılık etkisi anlamlı bulunmamıştır. Ancak ekran bağımlılığının tek başına anlamlı bir aracı rol üstlendiği bulunmuştur. Ebeveyn sosyal-duygusal yetkinliği arttıkça ekran bağımlılığı azalmakta ve böylece davranış problemleri azalmaktadır. Sonuç olarak, ebeveyn sosyal-duygusal yetkinliğinin, ebeveyn-çocuk ilişkisi ve ekran bağımlılığı üzerinden çocuk davranış problemleriyle ilişkili olduğu bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
In this study, the sequential mediating role of the parent-child relationship and screen addiction in the relationship between parents' social-emotional competence and child behavioral problems was examined. The study sample consisted of 383 parents with children between the ages of 4 and 11 years. Data were collected through the Social Emotional Competence Scale, the Parent-Child Relationship Scale, the Strengths and Difficulties Questionnaire – Parent Form, the Problematic Media Use Scale, and a Demographic Information Form. For the preliminary analyses, correlation analysis was conducted to test the relationships between variables using SPSS 27. For the main analyses, two separate sequential mediation analyses were performed using PROCESS Macro Model 6. In the first sequential mediation model, the relationship between parental social-emotional competence and child behavioral problems through the positive parent-child relationship and screen addiction was investigated, and the indirect effect was found to be significant. According to the findings, as parental social-emotional competence increases, positive parent-child relationship increases, thus screen addiction decreases, and behavioral problems decrease. In the second sequential mediation model, the negative parent-child relationship was added to the model, instead of the positive parent-child relationship, and the sequential mediation effect was not significant. However, screen addiction alone was found to play a significant mediating role. As parental social-emotional competence increases, screen addiction decreases, and thus behavioral problems decrease. In conclusion, parental social-emotional competence was related to child behavioral problems through parent-child relationship and screen addiction.
Benzer Tezler
- Ebeveynlerin sosyal problem çözme becerileri ile okul öncesi dönem çocuklarının sosyal yetkinlik ve davranış problemleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
The investigation of with preschool children's social competence and behavioral problems the relationship between parents 'social problem solving skills
ZEYNEP YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HİKMET ZELYURT
- Okul öncesi eğitim almakta olan 48-72 ay grubu çocuklarda problemli teknoloji kullanımı ile sosyal yetkinlik ve davranış düzeylerinin değerlendirilmesi
Evaluation of problematic technology use and social competence and behavior levels in 48-72 month group children receiving preschool education
MİNE TEPETAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Halk SağlığıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALAETTİN ÜNSAL
- Okul öncesi dönemde anne babaların çocuklarıyla ilişkileri ile çocukların sosyal yetkinlik ve davranış problemleri arasındaki ilişki
The relationship between parents' relationship with their children in the preschool period and children's social competence and behavior problems
HÜLYA ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASUMAN BİLBAY
- Okul öncesi dönemde ebeveyn tutumu ve davranış problemleri arasındaki ilişkide öz-düzenlemenin aracı rolü
The mediating role of self-regulation in the relationship between parental attitude and behavior problems in preschool
BÜŞRA VARLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Şehir ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. FATIMA TUBA YAYLACI
- Okul öncesi dönem çocuklarının sosyal davranışlarının baba katılımı ve baba ile ilgili değişkenler temelinde incelenmesi
Investigation of the social behaviors of pre-school children on the basis of father involvement and father-related variables
SELAHATTİN SEMİZ
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERAL ÖREN