Ebeveynlerin sosyal problem çözme becerileri ile okul öncesi dönem çocuklarının sosyal yetkinlik ve davranış problemleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
The investigation of with preschool children's social competence and behavioral problems the relationship between parents 'social problem solving skills
- Tez No: 714386
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HİKMET ZELYURT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Sosyal yetkinlik, Sosyal sorun çözme, Sosyal davranış problemleri, Social competence, Social problem solving, Social behavior problems
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İnönü Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
Okul öncesi dönem tüm gelişim alanlarında olduğu gibi sosyal gelişim alanında da çocuğun çevresel uyaranlara daha fazla duyarlı olduğu kritik bir dönemdir. Bu dönemde başta ebeveynler olmak üzere, çocuğun çevresinde bulunan diğer aile bireyleri, akran ve öğretmenler gibi çocukla etkileşim halinde olan herkes çocuğun sosyal gelişimini farklı şekillerde etkilemektedir. Çocuğun içine doğduğu aile ortamı ve dolayısıyla ebeveynler çocuğun gelişimini etkileyen çevresel unsurlar içerisinde en büyük paya sahiptir. Bu nedenle ebeveynlerden, diğer aile bireylerinden, akran ve öğretmenlerden ayrı bir sosyal gelişim alanı düşünülemez. Bu açıdan bakıldığında çocuğun sosyal gelişimini ele alan çalışmaların ebeveyn, öğretmen ve akran ilişkileri konularında yoğunlaşmasını anlamak mümkündür. Ebeveynleri konu edinen çalışmalar incelendiğinde, ebeveynlerin çeşitli özelliklerinin çocuğun sosyal gelişimi ile olan ilişkisinin ele alındığı görülmektedir. Bu çalışmalar arasında ebeveynlerin sosyal becerileri ve çocukların sosyal becerilerini bir arada ele alan çalışmalar diğer araştırma konularına nazaran daha az sayıdadır. Bu araştırmanın amacı, okul öncesi eğitime devam eden 48-66 aylık çocukların ebeveynlerinin sosyal problem çözme becerileri ile çocukların sosyal yetkinlik ve davranış problemleri arasındaki ilişkiyi çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Araştırma ilişkisel tarama modelinde olup Nevşehir il merkezinde, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı anasınıfı ve bağımsız anaokuluna devam eden çocukların ebeveynleri ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada ebeveynlerin sosyal problem çözme becerilerini ölçmek amacıyla Sosyal Problem Çözme Envanteri – Kısa Formu; çocukların sosyal yetkinlik ve davranış problemlerini ölçmek amacıyla Sosyal Yetkinlik ve Davranış Değerlendirme Ölçeği (SYDD-30) veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Verilerin analizi istatistik paket programı yardımıyla yapılmıştır. Örnekleme ait betimsel bilgiler frekans, yüzde ve aritmetik ortalama kullanılarak analiz edilmiştir. İkili gruplar arası karşılaştırmalarda cinsiyet ve aile tipi değişkenleri için parametrik testlerden bağımsız iki örneklem t testi uygulanmıştır. İkiden fazla gruplar arası karşılaştırmalarda nicel değişkenler için parametrik testlerden tek yönlü ANOVA (F) testi kullanılmıştır. Nicel veriler arasındaki ilişki parametrik testlerden Pearson korelasyon analizi kullanılarak değerlendirilmiştir. Bu araştırmanın sonucunda kız çocuklarının erkek çocuklarına göre sosyal yetkinliklerinin daha yüksek; kızgınlık saldırganlıklarının ise daha düşük olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. 40 yaş üstü annelerin çocuklarının anksiyete içe dönüklüklerinin fazla olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma verileri, çocukların anksiyete-içedönüklüklerinin baba yaşına göre de farklılaştığını göstermiştir. Aile tipi değişkeninin çocukların sosyal yetkinlik ve davranış problemleri üzerinde değişkenlik meydana getirmediği sonucuna ulaşılmıştır. Ebeveynlerin sosyal problem çözmelerine dair araştırma sonuçları ise; iki çocuklu ebeveynlerin sosyal problem çözmelerinin tek çocuklu ebeveynlere göre daha fazla kaçınan tarzda olduğu, 31-40 yaşlarındaki annelerin sosyal problem çözmelerinin daha rasyonel tarzda olduğu, küçük yaştaki ebeveynlerin sosyal problem çözme becerilerinin daha dikkatsiz ve dürtüsel tarzda olduğu, 40 yaş ve üzeri annelerin ve babaların sosyal problem çözmelerinin 40 yaş altındakilere göre daha fazla kaçınan tarzda olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma düşük gelir düzeyinde sosyal problem çözmenin daha dikkatsiz dürtüsel tarzda olduğunu göstermiştir. Ebeveynlerin sosyal problem çözmeleriyle çocukların sosyal yetkinlik ve davranış problemleri arasındaki ilişki incelendiğinde ebeveynlerin rasyonel problem çözmeleri ile çocukların kızgınlık saldırganlıkları arasında pozitif yönde orta düzey bir ilişki; ebeveynlerin kaçınan tarz problem çözmeleri ile çocukların anksiyete içe dönüklükleri arasında pozitif yönde orta düzeyde bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlar ışığında uygulayıcılara ve araştırmacılara alan eksikliklerinin giderilmesine, konunun aydınlatılmasına ve araştırmanın çocukların yararına olmasına yönelik önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Preschool period is a critical period in which the child is more sensitive to environmental stimuli in the field of social development as in all areas of development. During this period, everyone who interacts with the child, especially parents, other family members, peers and teachers around the child, affects the social development of the child in different ways. The family environment in which the child was born and therefore the parents have the biggest share among the environmental factors that affect the development of the child. Therefore, a separate social development assessment cannot be considered from parents, other family members, peers and teachers. From this point of view, it is possible to understand that the studies dealing with the social development of the child concentrate on parent, teacher and peer relations. When the studies on parents are examined, it is seen that the relationship between the various characteristics of the parents and the social development of the child is considered. However, among these studies, studies that deal with parents' social skills and children's social skills together are less in number compared to other research subjects. The purpose of this study is to examine the relationship between the social problem-solving skills of parents of 48-66 months-old children attending pre-school education and children's social competence and behavior problems in terms of various variables. The research is in the correlational survey model and it was carried out in Nevşehir city center with the parents of the children who attend the kindergarten affiliated to the Ministry of National Education and the independent kindergarten. Social Problem Solving Inventory – Short Form in order to measure parents' social problem solving skills; Social Competence and Behavior Assessment Scale (SYDD-30) to measure children's social competence and behavior problems were used as data collection tools. The analysis of the data has been done with the help of statistical package program. The descriptive information of the sample was analyzed using frequency, percentage and arithmetic mean. In the comparisons between paired groups, independent two samples ttest was used to compare gender and family type variables. One-way ANOVA (F) test was used for quantitative variables in comparisons between more than two groups. The relationship between quantitative data was evaluated with Pearson correlation analysis. As a result of this research, it was concluded that girls' social competencies were higher than boys while they had lower anger aggression. It was found that the children of mothers over the age of 40 had higher levels of anxiety introversion. The research data showed that the anxiety-introversion of children also differed according to the age of the father. It was concluded that the family type variable did not cause any variability on children's social competence and behavioral problems. The research results on parents' social problem solving are the social problem solving of parents with two children is more avoidant than the parents with one child; the social problem solving of the mothers aged 31-40 is more rational, the social problem-solving skills of younger parents are more inattentive and impulsive; the mothers and fathers aged 40 and over are more avoidant in social problem solving than those under 40. The research data showed that social problem solving was more inattentive and impulsive at low income level. It was concluded that a moderately positive relationship between parents' rational problem solving and children's anger aggression. Similarly, there is a moderate positive correlation between parents' avoidant style of social problem solving and children's anxiety introversion. According to these results, some suggestions were made to practitioners and researchers to eliminate the deficiencies of the field, to clarify the subject and to make the research for the benefit of children.
Benzer Tezler
- Okul öncesi dönem çocukların (5-6 yaş) dijital oyun bağımlılık eğilimleri ile sosyal problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi
The examination of the relationship between the social problem solving skills and digital game addiction tendecy of pre-school children (5-6 years old)
AYSEL ÇAYLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimÇankırı Karatekin ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EBRU DOĞRUÖZ
- Okul öncesi dönem çocuklarının sosyal problem çözme becerilerinin incelenmesi
Investigation of social problem solving skills of preschool children
DÖNÜŞ TEMİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimTrakya ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZÜLFİYE GÜL ERCAN
- Ebeveynlerin duygu düzenleme becerileri ve ebeveyn çocuk ilişkisi ile 4-6 yaş çocukların sosyal problem çözme becerileri arasındaki ilişkiler: Bir yapısal eşitlik modellemesi
The relationships between parents' emotion regulation skills and parent-child relationship and 4-6 years old children's social problem solving skills: A structural equation modeling
RÜMEYSA ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimBalıkesir ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KAZIM BİBER
- 48-72 aylık çocuklara yönelik sosyal problem çözme becerileri ölçeği'nin geliştirilmesi
The development of social problem solving skills scale for 48-72 month old children
ELİF YILMAZ
Doktora
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OZANA URAL
DR. GÜLÇİN GÜVEN
- Yaşam becerileri programının okul öncesi dönem çocuklarının sosyal problem çözme davranışlarına etkisi
The impact of life skills program on social problem solving behaviors of preschool children
TÜLAY İYİ
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYSEL ÇOBAN