Okul psikolojik danışmanlarının öz yeterlikleri ile mesleki tükenmişlikleri arasındaki ilişkide bilişsel esnekliğin aracı rolü
The mediator role of cognitive flexibility in the relationship between self-efficacy and occupational burnout of school psychological counselors
- Tez No: 957180
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ASUDE ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Medipol Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Bu araştırma, okul psikolojik danışmanlarının mesleki öz yeterlik algıları ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkiyi ve bu ilişkide bilişsel esnekliğin aracı bir işlevi olup olmadığını incelemeyi amaçlamaktadır. Bunun yanı sıra, psikolojik danışmanların tükenmişlik düzeylerinin bazı demografik özelliklere göre değişip değişmediği de değerlendirilmiştir. Çalışma kapsamında Türkiye'nin çeşitli illerinde görev yapan 290 okul psikolojik danışmanından çevrim içi anket yoluyla veri toplanmıştır. Katılımcılar, Kişisel Bilgi Formu, Okul Psikolojik Danışman Öz Yeterlik Ölçeği, Psikolojik Danışman Tükenmişlik Ölçeği ve Bilişsel Esneklik Envanteri'ni yanıtlamıştır. Veriler, SPSS 26 yazılımı ve Process macro eklentisi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma hipotezlerini test etmek amacıyla korelasyon analizi, bağımsız örneklemler t-testi, ANOVA, çoklu doğrusal regresyon ve aracılık analizi uygulanmıştır. Analiz bulguları, mesleki öz yeterlik ve bilişsel esnekliğin tükenmişlikle negatif yönde anlamlı ilişkili olduğunu göstermiştir. Ayrıca, mesleki öz yeterlik düzeyi ile bilişsel esneklik arasında anlamlı ve pozitif bir ilişki tespit edilmiştir. Cinsiyet, eğitim düzeyi, kurum türü, çalışılan kademeler ve mesleki kıdem gibi değişkenlerin tükenmişlik üzerinde anlamlı bir etkisinin bulunmadığı görülmüştür. Elde edilen sonuçlara göre, hem bilişsel esneklik hem de mesleki öz yeterlik, tükenmişlik düzeyinin anlamlı yordayıcılarıdır ve birlikte bu değişkenin yaklaşık %14,1'lik varyansını açıklamaktadır. Ayrıca, bilişsel esnekliğin, öz yeterlik ile tükenmişlik arasındaki ilişkide kısmî aracılık rolü üstlendiği sonucuna varılmıştır. Tüm bulgular alanyazın çerçevesinde değerlendirilmiş ve araştırma sonuçlarına dayalı önerilere yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine the relationship between school counselors' perceptions of professional self-efficacy and their levels of occupational burnout, with a specific focus on the mediating role of cognitive flexibility. Additionally, it explores whether burnout levels differ according to certain demographic variables. The sample consisted of 290 school counselors actively working in various provinces of Türkiye, who participated in the study via an online survey. Data were collected using the Personal Information Form, the School Counselor Self-Efficacy Scale, the Counselor Burnout Inventory, and the Cognitive Flexibility Inventory. Data were analyzed using SPSS 26 software and the Process macro extension. To test the hypotheses, correlation analysis, independent samples t-test, ANOVA, multiple linear regression, and mediation analysis were conducted. The findings revealed that both professional self-efficacy and cognitive flexibility are significantly and negatively associated with burnout. Furthermore, a significant and positive relationship was found between self-efficacy and cognitive flexibility. It was also observed that variables such as gender, level of education, type of institution, educational level of the institution, and years of professional experience did not significantly affect burnout levels. According to the results, both cognitive flexibility and self-efficacy significantly predict burnout, jointly explaining approximately 14.1% of its total variance. Moreover, cognitive flexibility was found to partially mediate the relationship between self-efficacy and burnout. All findings were discussed within the framework of the existing literature, and several recommendations were offered based on the study's results.
Benzer Tezler
- Psikolojik danışmanların psikolojik danışma öz-yeterlikleri ve psikolojik ihtiyaç doyumları
Psychological counselors' counseling self-efficacy and psychological needs satisfaction
SÜMEYYE KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimHasan Kalyoncu ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜRHAN CAN
- BİLSEM rehber öğretmenlerinin kariyer danışmanlığı öz yeterlikleri, mesleki beklentilerinin karşılanması ve özel yeteneklilerle etkinliklere katılımları arasındaki ilişki
The relationship among BİLSEM guide teachers' career counseling self-efficiency, the covering of their professional expectations and their participation in activities with special talents
SONER AKYÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA YILDIRIM
- Ortaokul öğretmenleri ve okul psikolojik danışmanlarının öğrencilerin sosyal duygusal öğrenme becerilerine ilişkin görüşleri: Nitel bir çalışma
Middle school teachers' and school counselors' perspectives on students' social emotional learning skills: A qualitative study
ÖZLEM ATA GÜVERCİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERAL ATICI
- Psikolojik danışmanların öz yeterlilikleri ile iş doyumu ilişkisinin ve bu ilişkide öz şefkatin aracılık rolünün incelenmesi
Examining the relationship between psychological counselors; self-efficacy and job satisfaction and the mediating role of self-compassion in this relationship
YASEMİN ADIGÜZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DENİZ YILDIZ
- Mesleki doyumun yordayıcıları olarak psikolojik sağlamlık, öz yeterlilik ve ikincil travmatik stres
Psychological strength, self-efficiency and secondary traumatic stress as predictives of occupational satisfied
ŞULE OK TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEHRA NESRİN BİROL