Z kuşağı tüketicilerinin e-ticaret (masaüstü) ve mobil ticaret üzerinden satın alma davranışlarının karşılaştırmalı analizi
A comparative analysis of generation Z consumers' purchasing behaviors on e-commerce (desktop) and mobile commerce platforms
- Tez No: 957316
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ TUĞÇE EZGİ SOYALTIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: E-Ticaret, Mobil Ticaret, Tüketici Davranışı, Satın Alma, Yapısal Eşitlik Modellemesi, E-Commerce, Mobile Commerce, Consumer Behavior, Purchasing, Structural Equation Modeling
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Kültür Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Bu çalışma Z kuşağı (18-25 yaş arası) kullanıcıların mobil ve masaüstü e-ticaret platformlarında sergiledikleri satın alma davranışlarını karşılaştırmalı olarak incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada kullanıcı algılarına ilişkin olarak ürün çeşitliliği, kullanım kolaylığı, görsellik, yenilikçilik ve tüketici etkileşimi gibi değişkenlerin etkisi analiz edilmiştir. Bu çalışma Z kuşağının dijital alışveriş davranışlarına dair nesil temelli özgün bir bakış açısı sunmakta; ayrıca masaüstü platform ile mobil platformun karşılaştırmalı bir şekilde ele alması açısından literatürdeki boşluklara katkı sunmaktadır. Nicel araştırma yönteminin benimsendiği çalışmada IBM SPSS Statistics paket programı (sürüm 28) kullanılmıştır. Veriler çevrim içi anket formu olan Google Forms ile toplanmıştır. Türkiye'de yaşayan ve aktif internet kullanan Z kuşağı olan 351 katılımcıdan elde edilen veriler eşleştirilmiş örneklem t-testi ve yapısal eşitlik modellemesi ile analiz edilmiştir. Bulgular, mobil platform kullanıcılarının görsellik ve kullanım kolaylığı açısından daha olumlu algılara sahip olduğunu, ancak satın alma davranışı açısından iki platform arasında anlamlı bir fark bulunmadığını ortaya koymuştur. Yapısal model analizleri ise mobil platformda yenilikçilik algısının satın alma davranışı üzerinde pozitif etkili olduğunu, buna karşın görsellik algısının negatif yönde etkide bulunduğunu göstermiştir. Masaüstü ortamda ise kullanım kolaylığı ve yenilikçilik, satın alma davranışının anlamlı belirleyicileri olarak öne çıkmıştır. Tüketici etkileşimi değişkeninin her iki platformda da satın alma davranışı üzerinde anlamlı bir etkisi gözlenmemiştir. Araştırma sonuçları, dijital ticaret ortamlarında kullanıcı deneyiminin nasıl daha iyi hale getirilebileceğine yönelik önemli çıkarımlar sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aims to comparatively examine the purchasing behaviors of Generation Z users (aged 18–25) on mobile and desktop e-commerce platforms. The research analyzes the impact of variables related to user perceptions, such as product variety, ease of use, visual appeal, innovativeness, and consumer interaction. This study offers a generation-based original perspective on the digital shopping behaviors of Generation Z and contributes to the literature by addressing the comparative analysis of desktop and mobile platforms—an area with limited existing research. A quantitative research method was adopted, and data were collected through an online survey via Google Forms. The data from 351 Generation Z participants residing in Turkey and identified as active internet users were analyzed using IBM SPSS Statistics software (version 28). Analytical methods included paired samples t-tests and structural equation modeling (SEM). Findings reveal that users perceive mobile platforms more positively in terms of visual appeal and ease of use; however, no significant difference was found between platforms regarding overall purchasing behavior. Structural model analyses indicated that perceived innovativeness had a positive impact on purchasing behavior in mobile platforms, whereas perceived visual appeal showed a negative effect. In desktop environments, ease of use and innovativeness emerged as significant predictors of purchasing behavior. No significant effect of social interaction was observed on purchasing behavior in either platform. The results provide important insights into how user experience can be enhanced in digital commerce environments.
Benzer Tezler
- X, Y ve Z kuşağı tüketicilerinin elektronik ticarete ilişkin tutum ve kaygılarının araştırılması: Elazığ ili örneği
Researching the attitudes and concerns of X, Y and Z generation consumers regarding electronic commerce: The example of Elazig province
EDAGÜL ÇOBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Bilim ve TeknolojiFırat ÜniversitesiTeknoloji ve Bilgi Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN UZUN
- Kuşaklar arası elektronik ticaret harcamalarını etkileyen faktörlerin analizi: Kahramanmaraş ili örneği
An analysis on the factors affecting the e-commerce expenditures among generations: The case of Kahramanmaras province
SEDA GÜRÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
EkonomiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE İKİKAT TÜMER
- E-ticaret sitelerindeki ürün yorumlarının incelenmesi: X Y Z kuşağı üzerine bir araştırma
Analyzing product reviews on e-commerce sites: A study on generation X Y Z
FEYZA UZUNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Reklamcılıkİstanbul Medipol ÜniversitesiPazarlama İletişimi ve Reklamcılık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLGE KARAMEHMET ALTUNTAŞ
- E-hizmet kalitesi ve müşteri memnuniyetinin müşteri davranışlarına etkisinin Z kuşağı bağlamında değerlendirmesi
Evaluation of the impact of e-service quality and customer satisfaction on customer behavior in the context of the generation Z
AHMET ŞEREN
Doktora
Türkçe
2024
İşletmeAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METEHAN TOLON
- E-ticaret alışverişlerinde sosyal medya etkisi: Bir uygulama
A study on the effect of social media on e-commerce
NUR NİLGÜN SERT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İşletmeAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ve Finansman Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET SARITAŞ