Yetişkin perspektifinden kardeş kıskançlığı
Sibling jealousy from an adult persfective
- Tez No: 957315
- Danışmanlar: PROF. DR. ERHAN TECİM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Sosyoloji, Psychology, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Aile Danışmanlığı ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Aile Danışmanlığı ve Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 217
Özet
Kardeş kıskançlığı, çoğunlukla çocukluk ve ergenlik dönemine ait bir olgu olarak ele alınsa da, yetişkinlikte de bu duygunun etkilerinin sürdüğü görülmektedir. Yetişkin kardeşler arasında yaşanan kıskançlık, aile içi rollerin, ebeveyn ilgisinin paylaşımının, hayatın yeni getirilerinin ve geçmişte yaşanan rekabetin devamı olarak ortaya çıkabilir. Yetişkinlikte yaşanan kardeş kıskançlığı, bireylerin yaşam doyumu, aile içi ilişkiler ve psikolojik iyi oluş üzerinde belirgin etkiler yaratabilmektedir. Bu çalışma; yetişkin bireylerin kardeşlerine karşı yaşadığı kıskançlık duygusunu sorgulamak, bu kıskançlığın yaşanmasına ne gibi durumlar sebep olmuştur ya da kardeşler arası ilişki kötüyse buna hangi tutum ve davranışlar sebep olmuştur ve de yetişkinlik döneminde kardeş ilişkisinin iyi ya da kötü oluşu; kıskançlığın varlığı ya da yokluğu bireyi nasıl etkilediğini derinlemesine incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya 18 yaş üstünde olan, evli olan, en az da 3 kardeş olan 20 yetişkin katılmıştır. Bu çalışma; nitel veri analizi yöntemiyle, nitel araştırma desenlerinden“olgu bilim (fenomenoloji)”yaklaşımı, standartlaşmış açık uçlu görüşme tekniği kullanılarak uygulanmıştır. Bu çalışmada, verilerin analizi tematik analiz tekniği doğrultusunda gerçekleştirilmiş; bu kapsamda kodlama, kategori oluşturma, alt kategori belirleme ve temaların ortaya çıkarılması süreçleri yürütülmüştür. Söz konusu analiz süreci, bilgisayar destekli nitel veri analiz programı olan MAXQDA aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Bununla birlikte, içerik analizi yöntemiyle benzer kavramlar bir araya getirilerek anlamlı bir bütün oluşturacak şekilde kodlama işlemi yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda ise; kardeş kıskançlığının dinamik bir süreç olduğunu, yalnızca çocukluk dönemiyle sınırlı kalmayıp yetişkinlikte de farklı yaşam evrelerinde (evlilik, ebeveyn ölümü, ailedeki yapısal değişiklikler gibi) etkisini sürdürebildiğini göstermektedir. Ayrıca, aile yapısı, ebeveyn tutumu, kardeşler arası farklılıklar, eşlerin etkisi ve iletişim becerileri gibi çok boyutlu faktörlerin kardeş kıskançlığını etkilediği ortaya konmuştur. Çözüm yollarının ise bireysel, ailevi, iletişim ve değer-duygu temelli çözüm yolu olarak çeşitlendiği, yetişkinlikte bireyin aktif rol üstlenerek bu süreçle başa çıkabileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Although sibling jealousy is mostly considered as a phenomenon belonging to childhood and adolescence, it is observed that the effects of this emotion persist into adulthood as well. Jealousy experienced between adult siblings may arise as a continuation of family roles, the sharing of parental attention, new life circumstances, and past rivalries. Sibling jealousy in adulthood can have significant effects on individuals' life satisfaction, family relationships, and psychological well-being. This study aims to examine the feelings of jealousy that adult individuals experience towards their siblings, to explore the situations that cause such jealousy, to investigate which attitudes and behaviors contribute to poor sibling relationships in adulthood, and to understand how the quality of sibling relationships—whether positive or negative, with or without jealousy—affects the individual. The study sample consists of adult participants over the age of 18, who are married and have at least three siblings. The research employs a qualitative research design, specifically the phenomenological approach, and utilizes standardized open-ended interview techniques. Data analysis was conducted using thematic analysis, involving coding, the formation of categories and subcategories, and the identification of main themes. The analysis process was carried out with the assistance of MAXQDA, a computer-assisted qualitative data analysis software. Additionally, content analysis was used to combine similar concepts into meaningful wholes during the coding process. The analyses revealed that sibling jealousy is a dynamic process, not limited to childhood but continuing to manifest during different stages of adulthood, such as marriage, parental loss, and structural changes within the family. Moreover, it was found that factors such as family structure, parental attitudes, differences between siblings, the influence of spouses, and communication skills all play a multifaceted role in shaping sibling jealousy. It was also concluded that coping strategies vary as individual, family-based, value-emotion-based, and communication-based methods, and that in adulthood, individuals take a more active role in managing this process.
Benzer Tezler
- Olumlu çocukluk yaşantılarının tanrı tasavvuru üzerine etkisi: Yetişkin bireyler üzerine nicel bir araştırma
The effect of positive childhood experiences on the conception of god: A quantitative study on adults
SÜEDA AKGÜN
- The effects of digital games on social life: Gaming and socialization from the perspective of adult individuals
Dijital oyunların sosyal yaşam üzerindeki etkileri: Yetişkin bireylerin gözünden oyun ve sosyalleşme
EBRAR KEVSER KATIRCI
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Eğitim ve Öğretimİbn Haldun ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEFA BULUT
- Making sense of attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) from the perspective of adults who received their diagnoses as children
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) tanısı almış yetişkin bireylerin perspektifinden DEHB'i anlamlandırmak
OZANCAN YILMAZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAHAR TANYAŞ
- Women entrepreneurs' learning experiences in securing microcredit and establishing a business
Kadın girişimcilerin mikrokredi elde etme ve iş kurmadaki öğrenme deneyimleri
DENİZ İREM ERGÜNEY
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Eğitim ve ÖğretimBoğaziçi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZLEM ÜNLÜHİSARCIKLI
- Eko anksiyete ve iklim değişikliği umut düzeylerinin demografik değişkenler bağlamında incelenmesi
Investigation of eco anxiety and climate change hope levels in the context of demographic variables
BEYZA AĞIRCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sosyal Hizmetİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TANER ARTAN