İslam hukuku ve modern hukuk açısından taksirle öldürme suçu: Trafik kazaları özelinde
The crime of negligent murder in terms of Islamic law and modern law: In the special case of traffic accidents
- Tez No: 957360
- Danışmanlar: PROF. DR. İZZET SARGIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Modern dönemde artan ulaşım araçları, ölümlü ve yaralamalı trafik kazalarını beraberinde getirmiştir. Trafik kazaları tüm dünyada her yıl yaklaşık 1,19 milyon insanın ölümüne ve 50 milyon insanın yaralanmasına sebep olmaktadır. Ayrıca trafik kazalarının tüm dünyada meydana getirdiği maddi zarar yıllık ortalama 518 milyar dolar olarak hesaplanmaktadır. Dolayısıyla trafik kazalarının modern zamanın büyük bir problemi olduğu ortadadır. İslam hukukunun klasik dönemlerinde trafik kazaları gibi yaygın bir problem olmasa da İslam hukukunun bünyesinde bu modern probleme çözüm üretecek, üzerine hukuki hükümler ihdas edebilecek potansiyel mevcuttur. Özellikle çalışmamızın asıl konusu olan trafik kazaları sonucunda taksirle öldürme suçu açısından bakıldığında fıkıh kitaplarında kıyas yapılabilecek örneklere rastlanmaktadır. Bu örnekler genelde fıkıh kitaplarında“Diyetler”başlığı altında ele alınan“hata ile öldürme suçu”incelenirken zikredilmektedir. Trafik kazaları sonucunda meydana gelen öldürme suçu modern ceza hukukunda taksirle öldürme olarak ele alınmaktadır. 5237 sayılı TCK'nın 85. maddesinde düzenlenen bu suça karşılık iki yıldan altı yıla kadar hapis cezası öngörülmüştür. İslam hukukunda ise aynı suç tipi,“hata ile öldürme, hata hükmünde olan öldürme ve sebep olarak öldürme”şeklinde üç tür olarak ele alınmaktadır. Bu çalışmada İslam hukukunda ve modern hukukta taksirle öldürme suçu, trafik kazaları özelinde ele alınmıştır. İki hukuk sisteminin trafik konusuna bakışı, taksir ve hata kavramları arasındaki fark, taksirle öldürme suçunun unsurları ve taksirle öldürme suçuna verilen ceza incelenmiştir. Çalışma boyunca mukayeseli bir metot izlenmiştir. Özellikle İslam hukuk sisteminin trafik kazalarında meydana gelen taksirle öldürme suçuna uygulanabilirliğini ortaya koymak adına pratik örnekler verilmeye çalışılmıştır. Taksirle öldürme suçuna yönelik çeşitli çalışmalar yapılmış olsa da bu çalışmanın farkı, konuyu trafik kazaları bağlamında ele alıyor olmasıdır. Böylece modern bir problem olan trafik kazaları ve taksirle öldürme suçu, İslam hukuku açısından açıklanmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
In the modern era, the increase in transportation vehicles has led to a corresponding rise in fatal and injurious traffic accidents. Globally, traffic accidents cause approximately 1.19 million deaths and 50 million injuries each year. Moreover, the annual economic loss resulting from traffic accidents worldwide is estimated to be around 518 billion dollars. These figures clearly demonstrate that traffic accidents are a major problem of modern times. Although traffic accidents were not a widespread issue during the classical period of Islamic law, the structure of Islamic jurisprudence possesses the potential to address such contemporary problems and to formulate relevant legal rulings. In particular, when considering the crime of involuntary manslaughter—our study's primary focus—examples comparable to modern cases can be found in classical fiqh literature. These examples are typically discussed under the heading of“blood money (diyyah)”in the context of the offense of unintentional killing. In modern criminal law, deaths resulting from traffic accidents are generally classified as involuntary manslaughter. Under Article 85 of the Turkish Penal Code No. 5237, this offense is punishable by imprisonment ranging from two to six years. In Islamic law, however, similar cases are categorized into three types: *qatl al-khataʾ* (unintentional killing), *qatl fi ḥukm al-khaṭaʾ* (killing treated as unintentional), and *qatl bi-sabab* (causal killing). This study examines the offense of involuntary manslaughter in both Islamic and modern legal systems, with a particular focus on traffic accidents. The respective approaches of the two legal traditions toward traffic incidents, the conceptual distinctions between negligence and mistake, the elements constituting involuntary manslaughter, and the penalties prescribed for such offenses are analyzed comparatively. Throughout the study, a comparative methodology is employed. Practical examples are also provided to demonstrate the applicability of Islamic law to involuntary manslaughter arising from traffic accidents. While there are various studies on the crime of involuntary manslaughter, this study is distinct in its contextual focus on traffic accidents. In doing so, it aims to explain how this modern issue of traffic-related involuntary manslaughter can be understood and addressed within the framework of Islamic law.
Benzer Tezler
- الصورية في التعاقد - التورق نموذجاً
İslam hukukunda göstermelik (şeklî) sözleşmeler - teverruk örneği (Pretend contract: Example of tawarruq)
IBRAHIM BARHAM
Yüksek Lisans
Arapça
2020
Dinİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesiİslam İktisadı ve Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULMUTALİP ARPA
- حكم تولي المرأة الوظائف السيادية ومشاركتها في العمل السياسي في الشريعة والقانون
İslam Hukuku ve Modern Hukuk açısından kadının yönetim ve siyasete katılımının hükmü
AZAD KAREEM MAWLOOD MAWLOOD
Yüksek Lisans
Arapça
2018
DinBingöl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İSMAİL NARİN
- İslâm cezâ hukukunda kadın erkek eşitliği ve şiddet
Equality of men and women in Islamic criminal law
FIRAT ULUTAŞ
- İslam hukuk tarihinde bilirkişilik ve fıkhî uygulamalar
Expert witness and fiqhi practices in the history of Islamiclaw
FİKRİ FERİD KÖSE
Doktora
Türkçe
2024
DinAtatürk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMETULLAH SAMİ
- Fikri mülkiyet haklarının zekâtı
The alms of intellectual property rights
MUSTAFA TAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinBayburt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DAVUT YAYLALI